13 aylık bebek gelişimi ile ilgili bu içerik, Çocuk Gelişimi Uzmanı Müge Abay Güngör katkılarıyla hazırlanmıştır.

Anne ve babalar tarafından 13 aylık bebek kilosu, boyu ve baş çevresi gibi fiziksel gelişim değerleri merak edilir. Bebek gelişiminde büyüme ölçütlerinin yanı sıra sosyal-duygusal gelişim, ince motor beceriler ve kaba motor beceriler de ay ay takip edilir. Birinci yaşını dolduran bebekler için takip genellikle 12-18 ay dönemi içinde bebeğin göstermesi gereken gelişim basamaklarına yönelik yapılır.

13 aylık bebek neler yapar?

Bebeğiniz artık muhtemelen yürüyor. Yürümeye başlayan bebek için etrafını keşfetmek yepyeni bir deneyim halidir. Birkaç adım attıktan sonra düşmesi veya yürürken dengesini kaybedip etrafa çarpması normaldir çünkü 13 aylık bebeğin derinlik algısı oluşmaya halen devam eder. Ona kaydırmaz çorap almanız ve etraftaki güvenlik önlemlerini arttırmanız en iyisidir. Bu dönemler ilk adım ayakkabısı giyeceği ve dışarıda ayakkabı ile yürüyeceği zamanlar da başlamıştır. İlk adım ayakkabısı hakkında ebeveyn tecrübeleri okumak için tıklayın.

Eğer “Bebeğim hala yürümüyor” diyorsanız, fiziksel kontrollerinde bir probleme rastlanmadıysa, bu ayda halen emekleyen ve yürümeye ilgi göstermeyen bebekler olabildiğini de söylemek gerek. Yine de bu ayda eşyalara tutunup kalkması ve normal gelişim gösteren bebeğin en geç 18. aya kadar yürümesi beklenir. Bazı bebekler yürümeden önce emekleme evresini atlayıp doğrudan yürümeye geçebilirler. Her bebeğin gelişiminin farklı olacağını hatırlatmak gerek. Bebeğinizin yürüme gelişimini hızlandırmak için ona itmeli oyuncaklar alabilirsiniz. Bebeğiniz kanepe veya sandalyeye tırmanabilir.

13 aylık birçok bebek iki elini kullanarak biberonundan ya da suluğundan tek başına beslenebilir. Bunu henüz yapamıyorsa endişelenmeyin. El kaslarının kuvvetlenmesi için ona avucu ile kavrayabileceği toplar ve oyuncaklar verebilirsiniz. Bebeğiniz, kâğıda karalama yapabilir. El çırpabilir ve alkış yapabilir. Kalın sayfalı bir kitabın sayfalarını çevirebilir.

13 aylık bebeğin konuşma becerisine bakıldığında, kendi adını ve ailedeki diğer isimleri tanıdığı görülür. 1-2 tane anlaşılabilir kelime söyleyebilir. İsteklerini anlatmak için sadece ağlamak yerine artık kelimelere benzer sesleri kullanabilir. 2 kelimelik basit cümleleri anlar. Konuşmasını hızlandırmak ve gelişimine destek olmak istiyorsanız ona tüm dikkatinizi vererek ve göz kontağı kurarak, tane tane konuşmaya dikkat edin. Kelimeleri ağzınızdan çıkarken gözlemlemesine yardım edin.

Bebeğiniz bu aydan itibaren birkaç arkadaşlık girişiminde bulunabilir ancak halen benmerkezcidir. 13 aylık bebek bağımsızlık girişimlerinde bulunsa da halen anneden ayrılık korkusu yaşayabilir ve yabancılara ağlayabilir. Ebeveynlerinden ayrılmak istemez, vedalaşması gerektiğinde ağlayarak reaksiyon gösterir. Bu sebeple, onunla vedalaşmadan evden çıkmamaya gayret edin. "Bebeğim yabancılara ağlıyor" diyorsanız daha fazla bilgi için tıklayın.

13 aylık bebeğin uykusu nasıldır?

Bebekler 12 aylık olduktan sonra günde 10-13 saat uyurlar. Bebeğiniz 13 aylık olduğunda halen iki gündüz uykusu uyur. Bazı 13 aylık bebekler uykuyu teke indirmeye yönelseler de bunun için henüz erkendir. Bu durum, sabah uykusunun geç saate sarkması sebebiyle yaşanabilir. 15’er dakikalık kademeler ile düzenleme yapmaya çalışabilirsiniz. Bebeğin uyku düzeninin bozulup bozulmadığı ve gerçekten tek uykuya inme ihtiyacı olup olmadığı iyi gözlemlenmelidir. Gün içindeki veya bir önceki gündeki hareketliliğine göre uyanma saati ve gündüz uykuları değişebilir. Bebekler bu ayda gece beslenmesine gerek duymazlar. Gerekirse uyanma saatleri ve halen varsa gece beslenme alışkanlığı gibi kesintisiz uykuyu ve bebeğin uyku düzenini bozan faktörler üzerinde durulmalıdır.

13 aylık bebek boy, kilo ve baş çevresi gibi gelişim özellikleri

Bebeği olan ailelerin merak ettiği “13 aylık bebeğin boyu ne olmalıdır?”, “13 aylık kız bebek kilosu” ve “13 aylık erkek bebek kilosu”, “13 aylık bebek baş çevresi” gibi başlıklarda verilebilecek cevaplar ortalama olarak şöyledir;

13 aylık bebeklerin boyu

12-15 ay arası kız bebeklerin boy uzunluğu 75,1 – 78,5 cm’dir.

12-15 ay arası erkek bebeklerin boy uzunluğu 76,9 cm – 80,2 cm’dir.

13 aylık bebek kilosu

12-15 ay arası kız bebeklerde kilo 10 kg 20 gr – 10 kg 96 gr’dır.

12-15 ay arası erkek bebeklerde kilo 10 kg 16 gr – 10 kg 89 gr’dır.

13 aylık bebek baş çevresi

12-15 ay arası kız bebeklerin baş çevresi 45,8 – 46,6 cm’dir.

12-15 ay arası erkek bebeklerin baş çevresi 47,1 cm – 47,8 cm’dir.

İpucu

Bebekler 12 aylık olana kadar gelişimleri ay ay takip edilir. Bunun en önemli sebeplerinden biri, bebeklerin 1 yaşına gelene kadar aylık olarak oldukça hızlı bir gelişim göstermeleridir. 1 yaşından sonra ise boy ve kilo gibi büyüme özellikleri daha yavaş bir seyir izler. Bebeğin o gelişimsel dönem içinde belli değerler içinde olup olmadığı, bazı büyüme standartlarına göre takip edilir. Bu standartlar, tablo ve eğriler ile gösterilen persentil değerleri üzerinde gösterilir. Ülkemizdeki çocuklar için vücut ağırlığı, boy uzunluğu, baş çevresi için belirli persentil değerleri hesaplanmıştır. Bunlar ortalama değerler olarak takip için kullanılır.

Her bebeğin gelişimi kendine özeldir ve burada yer alan bilgiler 12-18 aylık dönem içinde bebeklerin göstermesi beklenen gelişim basamakları hakkında fikir vermek için sunulmuştur. Şüphelendiğiniz durumlar ve bebeğinizin sağlık, büyüme ve gelişim takibi için doktorunuza danışınız.

Referanslar: “Türk çocuklarında vücut ağırlığı, boy uzunluğu, baş çevresi ve vücut kitle indeksi referans değerleri” O.Neyzi ve ark. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi (2008) Şuradan alındı: http://www.cshd.org.tr/uploads/pdf_CSH_279.pdf

https://raisingchildren.net.au/toddlers/development/development-tracker-1-3-years

https://www.caringforkids.cps.ca/handouts/behavior-and-development/your_childs_development