Adet döngünüzün cildinizden göğüslerinize, ruh halinizden beyninize kadar vücudunuzun pek çok farklı bölgesini etkileyebileceğini muhtemelen biliyorsunuzdur. Peki, regl döneminizin diş etlerinizi de etkileyebileceğini duymuş muydunuz? Peki bu durum tam olarak nasıl gerçekleşiyor?

Adet döngüsü diş etlerinizi nasıl etkiler?

Diş hekimi Dr. Anjali Rajpal: "Adet döngünüz sırasında meydana gelen hormonal dalgalanmalar, diş etlerinizin daha hassas ve iltihaplanmaya yatkın hale gelmesine neden olabilir. Bu hormonal değişiklikler, diş etlerinin plak içerisindeki bakterilere karşı daha reaktif olmasına sebep olarak diş eti iltihabı (gingivitis) gibi sorunların ortaya çıkma ihtimalini artırır" açıklamasında bulundu. Bu tepki, regl öncesi ve regl dönemindeki östrojen ve progesteron seviyelerindeki değişimden kaynaklanır.

Endokrinolog Dr. Margaret Nachtigall: "Östrojen seviyeleri arttıkça diş etlerine giden kan akışı da artar. Progesteron ise iltihabı artırarak diş etlerinin daha reaktif hale gelmesine neden olabilir” diyor. Bu hormonal değişimlerin sonucunda diş eti dokularınız daha şişmiş, hassas ve hatta kanamalı hale gelebilir. Kızarıklık ve tahriş de yaygın belirtilerdendir.

Diş Hekimi Dr. Kami Hoss: “Bu durum aslında hormonların ruh halinizi etkilemesi gibi, ağız dokularınızı da etkileyerek mikroplar gibi günlük stres etmenlerine karşı olan tepkilerini değiştirir” ifadesini kullandı. Hormonlardaki bu dalgalanmalar, ağzınızdaki ortamı geçici olarak değiştirir ve iltihap dengesini bozar.

Ortodontist Dr. Erin Fraundorf: "Yüksek östrojen ve progesteron seviyeleri, diş eti dokularındaki kan damarlarının genişlemesine neden olarak onları daha hassas, şişkin ve kanamaya yatkın hale getirir. Nasıl regl döneminde vücudun diğer bölgelerinde şişlik ve ödem oluşabiliyorsa, diş etleri de ekstra sıvı tutabilir ve bu da hassasiyet hissine yol açabilir” açıklamasında bulundu. Ayrıca bu dönemde bağışıklık sisteminizin verdiği yanıt da artabilir.

Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Christine Greves: “Progesteron, diş eti dokusundaki kolajen üretimini etkileyebilir ve kılcal damar geçirgenliğini artırabilir. Bu da inflamasyon ve ağrıya neden olan prostaglandin üretimini tetikleyebilir” dedi. Uzmanlar, bu duruma 'menstrüasyon gingiviti' adını veriyor. Benzer etkiler ergenlik ve gebelik dönemlerinde de görülebiliyor.

Diş hekimi Dr. Sepi Shahidi: Hamile kadınlar ya da doğum kontrol hapı kullananlar, diş etlerinde benzer değişiklikler fark edebilir. Polikistik over sendromu (PCOS), endometriozis veya hormon tedavisi gören kişilerde de diş etlerinde hassasiyet artabilir” ifadelerini kullandı.

Adet döngünüz ağız sağlığınızı başka hangi yollarla etkiler?

Diş eti hassasiyeti ve kanaması, adet döngüsünün ağız sağlığı üzerindeki etkilerinin yalnızca bir kısmı. Bazı kadınlar regl dönemlerinde aft, ağız yaraları veya sıcak-soğuk yiyeceklere karşı artan hassasiyet yaşayabilir. Hormonlardaki değişimler, tat duyusunda farklılıklara ya da tükürük bileşiminde geçici değişimlere de neden olabilir.

Östrojen, tükürük üretimini etkileyerek ağızda bulunan bakteri dengesini değiştirebilir. Bu da belirli bakterilerin çoğalmasına yol açabilir. Bu durum ağız kuruluğuna neden olabilir ki bu da çürük riskini artırır. Bunların tümü geçici kötü ağız kokusuna da yol açabilir. Bu belirtiler genellikle kısa sürelidir ama gerçek ve rahatsız edici olabilir.

Bu sorunları önlemek ya da hafifletmek için ne yapabilirsiniz?

Düzenli ve etkili ağız hijyeni her zaman önemlidir, ancak adet döneminde özellikle dikkat edilmelidir. Eğer diş etleriniz daha hassas hale geldiyse, hassasiyet için özel olarak üretilmiş ürünleri kullanmayı düşünebilirsiniz. Düzenli fırçalama, günde iki kez diş fırçalama ve diş ipi kullanımı önemlidir. Ayrıca su püskürtücüler gibi ek hijyen cihazları kullanmak da faydalı olabilir.

Ayrıca uzmanlar, daha nazik bakım ürünlerini denemenizi öneriyor: Yatıştırıcı içeriklere (örneğin nano-hidroksiapatit) veya prebiyotiklere (örneğin; inülin) sahip diş macunları gibi. Hassas diş etlerine özel, ultra yumuşak polyester kıllardan yapılmış kaliteli diş fırçaları tercih etmek büyük fark yaratabilir. Bu tarz fırçalar hem daha naziktir hem de plak temizlemede etkili olur. Ağız gargarası seçiminde de dikkatli olun.

Hormon değişikliklerinden kaynaklı diş eti ağrılarında alkol içermeyen gargaralar tercih edilebilir. Klorheksidin veya uçucu yağlar içeren formüller koruyucu olabilir. Beslenme alışkanlıklarınız da fark yaratabilir. Bol su içerek tükürük üretimini destekleyin ve bakterileri uzaklaştırın. Abur cubur tüketme isteğiniz artsa da, şekerli ve asidik yiyeceklerden uzak durmaya çalışın. Bunlar iltihabı artırabilir ve bakteri birikimini teşvik edebilir. Eğer diş eti rahatsızlığı hissediyorsanız, ılık tuzlu suyla durulama yapmak rahatlatıcı olabilir. Genel olarak, düzenli diş kontrollerinizi aksatmayın ve ağız sağlığınızdaki değişimlere dikkat edin.

Adet döneminizde ağız sağlığına dikkat etmek sadece konfor değil, genel sağlık açısından da önemlidir. Ağız, vücuttan bağımsız değildir. Sistemik sağlıkla yakından bağlantılıdır. Bu bilinç, daha sağlıklı ve mutlu bir yaşam sürmenizi sağlar.

Ne zaman doktora gitmelisiniz?

Adet döneminde hafif diş eti hassasiyeti ve iltihaplanma genelde geçicidir ve endişe verici değildir. Ancak bu belirtiler regl dönemi dışında da devam ediyorsa veya şiddetliyse, altta yatan bir diş eti hastalığını dışlamak için mutlaka bir diş hekimine başvurulmalıdır. Regl bitiminden sonra geçmeyen yoğun diş eti kanamaları, şiddetli ağrılar veya sürekli kötü ağız kokusu daha ciddi bir sorunun belirtisi olabilir.

Geçmeyen ağrı, kızarıklık veya şişlik; enfeksiyon ya da ileri seviye diş eti hastalığına işaret edebilir. Diş etlerinizde çekilme fark ediyorsanız, bu da periodontal hastalık ya da diş fırçalama kaynaklı hasar olabilir. İyileşmeyen yaralar da müdahale edilmesi gereken enfeksiyonlara işaret edebilir.

Özellikle kalıcı kanamalar, ağrılı diş etleri, diş eti çekilmesi, yaralar, kötü ağız kokusu veya apseler gibi enfeksiyon belirtileri varsa mutlaka diş hekimine başvurulmalıdır. Rutin kontroller olası sorunları erken tespit etmek açısından çok önemlidir. Kısacası, sürekli veya şiddetli semptomları göz ardı etmeyin. Profesyonel bir değerlendirme için mutlaka bir uzmana danışın. Kalıcı değişiklikler, ağız sağlığı dışında başka sorunlara, hormon dengesizliklerine ya da beslenme yetersizliklerine işaret ediyor olabilir. Bu nedenle sağlık uzmanınız tarafından kapsamlı olarak değerlendirilmeniz gerekebilir.

Sonuç olarak, adet döngünüzün farklı evrelerinde nelerin ‘normal’ olduğunu bilmeniz, olağandışı durumları fark etmenizi kolaylaştırır. Kendinizi başkalarıyla değil, kendi ‘normal’inizle karşılaştırın. Vücudunuzu tanımak çok önemli. Eğer bir değişiklik fark ettiyseniz ve bu sizi rahatsız ediyorsa, mutlaka doktorunuza ya da diş hekiminize başvurun.

Kaynak: Caroline Bologna. "Apparently Your Period Affects Your Gums. Here's How.". Şuradan alındı: https://www.huffpost.com/entry/period-affects-gums-menstrual_l_67ec555fe4b0ec73440b7cba. (04.04.2025).