Son adet döneminizin ne zaman başladığını veya ne kadar sürdüğünü biliyor musunuz? Değilse, dikkat etmeye başlamanın zamanı gelmiş olabilir. Adet döngülerinizi takip etmek, sizin için normal olanı anlamanıza, yumurtlama zamanını anlamanıza ve adet gecikmesi veya öngörülemeyen âdet kanaması gibi önemli değişiklikleri belirlemenize yardımcı olabilir. Adet döngüsü düzensizlikleri genellikle ciddi olmasa da bazen sağlık sorunlarına işaret edebilir.

Adet döngüsü nedir?

Bir kadının vücudunun hamilelik olasılığına hazırlık olarak geçirdiği aylık değişiklikler dizisini adet döngüsü denir. Her ay, yumurtalıklardan biri, yumurtlama adı verilen bir süreç olan bir yumurta bırakır. Aynı zamanda hormonsal değişiklikler rahmi hamileliğe hazırlar. Yumurtlama gerçekleşirse ve yumurta döllenmezse, rahmin astarı vajinadan geçerek atılır.

Adet döneminde normal olan ne?

Bir adetin ilk gününden diğerinin ilk gününe kadar sayılan adet döngüsü her kadın için aynı olmaz. Âdet kanaması her 21 ila 35 günde bir meydana gelebilir ve iki ila yedi gün sürebilir. Menstürasyon başladıktan sonraki ilk birkaç yıl daha uzun sürebilen adet döngüleri, yaşlandıkça kısalma ve daha düzenli hale gelme eğilimindedirler.

Adet döngünüz her ay aynı uzunlukta, oldukça düzenli veya biraz düzensiz olabilir ve adetiniz hafif veya yoğun, ağrılı veya ağrısız, uzun veya kısa olabilir ve yine de normal kabul edilebilir. Geniş bir aralıkta, "normal" sizin için normal olandır.

Uzun süreli doğum kontrol hapları ve rahim içi araçlar (RİA) gibi belirli doğum kontrol yöntemlerinin kullanılmasının adet döngünüzü değiştireceğini unutmayın. Bu gibi durumlarda neyle karşılaşabileceğiniz konusunda sağlık uzmanınızla konuşun.

Menopoza yaklaştığınızda, döngünüz tekrar düzensiz hale gelebilir. Bununla birlikte, yaşlandıkça rahim kanseri riski arttığından, menopoz sırasında herhangi bir düzensiz kanamayı sağlık uzmanınızla görüşmeyi ihmal etmeyin.

Adet döngümü nasıl takip edebilirim?

Sizin için neyin normal olduğunu öğrenmek için, bir takvimde adet döngünüzün kaydını tutmaya başlayın. Adetlerinizin düzenliliğini belirlemek için birkaç ay boyunca her ay başlangıç ​​tarihinizi takip ederek başlayın.

Adet dönemleriniz hakkında endişeleriniz varsa, her ay aşağıdakileri de not edin:

• Bitiş tarihi: Adetiniz tipik olarak ne kadar sürer? Normalden daha uzun mu yoksa daha mı kısa?

• Kanama: kanamanızın yoğunluğunu takip edin. Normalden daha hafif veya daha yoğun görünüyor mu? Kullandığınız ürünü ne sıklıkla değiştirmeniz gerekti? Herhangi bir kan pıhtısı gördünüz mü?

• Anormal kanama: Döngüleriniz arasında kanamanız var mı?

• Ağrı: adetinizle ilişkili herhangi bir ağrıyı tanımlayın. Ağrı normalden daha mı şiddetli?

• Diğer değişiklikler: Ruh hali veya davranışta herhangi bir değişiklik yaşadınız mı? Adet dönemlerinizde değişim zamanlarında yeni bir şey oldu mu?

Adet döngüsü düzensizliklerine ne sebep olur?

Adet döngüsü düzensizliklerinin aşağıdakiler de dahil olmak üzere birçok farklı nedeni olabilir:

• Hamilelik veya emzirme: Adet gecikmesi hamileliğin erken bir işareti olabilir. Emzirme tipik olarak hamilelikten sonra adetin geri dönüşünü geciktirir.

• Yeme bozuklukları, aşırı kilo kaybı veya aşırı egzersiz: anoreksiya nervoza gibi yeme bozuklukları, aşırı kilo kaybı ve artan fiziksel aktivite, menstrüasyonu bozabilir.

• Polikistik over sendromu (PCOS): Bu yaygın endokrin sistem bozukluğuna sahip kadınlar, ultrason muayenesinde görüldüğü gibi her yumurtalıkta yer alan folikül adı verilen küçük sıvı koleksiyonları içeren genişlemiş yumurtalıkların yanı sıra düzensiz dönemlere sahip olabilir.

• Erken yumurtalık yetmezliği: Erken yumurtalık yetmezliği, 40 yaşından önce normal yumurtalık fonksiyonunun kaybı anlamına gelir. Erken yumurtalık yetmezliği olan kadınlar yıllarca düzensiz veya ara sıra adet görebilirler.

• Pelvik inflamatuar hastalık (PID): Üreme organlarının bu enfeksiyonu düzensiz adet kanamasına neden olabilir.

• Rahim fibroidleri: Uterus fibroidleri, uterusun kanserli olmayan büyümeleridir. Ağır adet dönemlerine ve uzun adet dönemlerine neden olabilirler.

Adet düzensizliğini önlemek için ne yapabilirim?

Bazı kadınlar için doğum kontrol haplarının kullanımı adet döngüsünün düzenlenmesine yardımcı olabilir. Yeme bozukluğu gibi altta yatan herhangi bir sorunun tedavisi de döngünüzün düzene girmesine yardımcı olabilir. Ancak bazı adet düzensizlikleri önlenemez.

Ek olarak, aşağıdaki durumlarda sağlık uzmanınıza danışın:

• 3 aydan uzun bir süredir adet olamıyorsanız ve hamile değilseniz,

• Döngüleriniz bir süre düzenli bir süre düzensiz şeklinde ilerliyorsa,

• Yedi günden uzun süren kanamanız varsa,

• Normalden daha fazla kanamanız varsa veya her bir veya iki saatte birden fazla ped veya tamponu değiştirmeniz gerekiyorsa,

• Adet dönemleriniz 21 günden az veya 35 günden fazla arayla gerçekleşiyorsa,

• Adet dönemleriniz arasında kanamanız oluyorsa,

• Adetiniz boyunca şiddetli ağrı yaşarsanız,

• Tampon kullandıktan sonra aniden ateşiniz çıkar ve kendinizi hasta hissederseniz,

• Adet döngünüzle ilgili sorularınız veya endişeleriniz varsa, sağlık uzmanınızla görüşün.

Referanslar:

"Menstrual cycle: What's normal, what's not" https://www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/womens-health/in-depth/menstrual-cycle/art-20047186 (19.05.2020).