İranlı yetkililer, cumartesi günü Tahran’daki İslami Azad Üniversitesi'nin dışında iç çamaşırlarıyla yalnız başına protesto gerçekleştiren bir kadın öğrenciyi gözaltına aldı. Bazı medya kuruluşları tarafından adının Ahoo Daryaei olduğu açıklanan öğrencinin, Basij paramiliter gücünün üyeleri tarafından başörtüsü ve kıyafetlerinin yırtıldığı bu nedenle kadının tacizi protesto ettiği iddia edildi.

Sosyal medyada paylaşılan videolar, kadının kıyafetlerini çıkarıp iç çamaşırlarıyla sokağa çıktığını gösteriyor. İkinci bir videoda ise kadının sivil giyimli adamlar tarafından bir arabaya zorla bindirildiği görülüyor. Ahoo Daryaei'nin gözaltına alınmasının ardından İran’daki öğrenci topluluğu arasında geniş çapta protestolar patlak verdi ve sosyal medyada Daryaei'ye destek mesajları paylaşılırken baskıcı rejim kınandı.

Bazı kaynaklar, gözaltına alınırken Daryaei’nin darp edildiğini iddia etti. Bu iddiaları doğrulamak mümkün olmasa da İran'ın Fars Haber Ajansı, bulanık bir fotoğrafla olayı doğrulayan bir rapor yayınladı. Ajans, öğrencinin sınıfta "uygunsuz kıyafetler" giydiğini ve güvenlik görevlileri tarafından kıyafet yönetmeliğine uyması konusunda uyarıldıktan sonra soyunmaya başladığını açıkladı. Azad Üniversitesi'nin halkla ilişkiler müdürü Amir Mahjob'un yaptığı bir paylaşımda, iki çocuk annesi ve eşiyle ayrılmış olan bu öğrencinin 'akıl sağlığı sorunu' olduğunu belirtti. Ayrıca yerel bir gazete, öğrencinin bir akıl sağlığı merkezine sevk edildiğini bildirdi.

Uluslararası Af Örgütü, İran’daki yetkililere, Ahoo Daryaei'nin "derhal ve koşulsuz olarak" serbest bırakılması çağrısında bulundu. Af Örgütü "İran yetkilileri, güvenlik görevlileri tarafından zorunlu başörtüsü uygulamasının suistimal edilmesine karşı kıyafetlerini çıkararak protesto eden üniversite öğrencisini derhal ve koşulsuz olarak serbest bırakmalıdır. Serbest bırakılana kadar yetkililer, onu işkenceden ve diğer kötü muameleden korumalı ve ailesi ve avukatına erişim sağlamalıdır" açıklamasında bulundu.

Görgü tanıkları ise güvenlik görevlilerinin öğrenciyle sakin bir şekilde konuştuğunu ve hareketlerinin hiçbir şekilde agresif olmadığı belirtti.

Peki, Ahoo Daryaei'ye ne oldu?

Azad Üniversite sözcüsü Amir Mahjob yaptığı açıklamada Ahoo Daryaei'nin karakolda olduğunu ve ruhsal bozukluğunun bulunduğunu bildirdi. Ancak bazı sosyal medya kullanıcıları kadının eyleminin kasıtlı bir protesto olduğunu öne sürdü. Ahoo'nun akıbeti net olarak bilinmese de bir internet gazetesi "Bilgi sahibi bir kaynak bu eylemin failinin ciddi zihinsel sorunları olduğunu ve soruşturmaların ardından büyük olasılıkla bir akıl hastanesine nakledileceğini söyledi" açıklamasında bulundu.

İran, Mahsa Amini benzeri bir protestodan korkuyor...

Daryaei'nin protestosu, 2022'de İran’da Mahsa Amini isimli genç bir kadının, İran’ın katı kıyafet kurallarını ihlal ettiği iddiasıyla gözaltına alındıktan sonra gözaltında hayatını kaybetmesiyle başlayan ve ülke çapında büyük yankı uyandıran olayların ardından gerçekleşti. Amini’nin ölümü, kadınların kamusal alanlarda başörtülerini çıkarmaları ve hatta yakmalarıyla sonuçlanan bir direniş dalgasını tetiklemişti.

Kaynak: "Who is Ahoo Daryaei? Iranian girl arrested for stripping to her underwear in protest". Şuradan alındı: https://english.mathrubhumi.com/news/world/iran-arrest-girl-ahoo-daryaei-for-stripping-and-protesting-in-iran-university-1.10047557. (02.11.2024).

Ashifa Kassam. "Iran arrests woman who stripped in protest at ‘abusive’ dress code policing". Şuradan alındı: https://www.theguardian.com/world/2024/nov/03/woman-arrested-in-iran-after-stripping-during-anti-harassment-protest. (03.11.2024).

"Woman strips off clothes at Iran university in apparent protest, reports say". Şuradan alındı: https://www.reuters.com/world/middle-east/woman-strips-off-clothes-iran-university-apparent-protest-reports-say-2024-11-02/. (02.11.2024).

* Manşet fotoğrafı kaynak bilinmiyor.