Kaygı, doğal bir duygudur ancak sürekli ve takıntılı bir şekilde kaygı duymaya başladığımızda bu durum zamanla kaygı bozukluğuna (anksiyete bozukluğuna) dönüşür. Kaygının yoğun olarak hissedildiği anlarda sinir sistemimizde en ilkel tepkilerimizden biri olan ‘savaş ya da kaç’ tepkisi oluşur, adrenalin hormonu salgılanmaya başlar ve tüm bu ani değişimlere bağlı olarak da bazı fiziksel belirtiler görülmeye başlanır.
1- Kalp hızının artması
Anksiyetenin en yaygın bilinen fiziksel belirtilerinden biri, kalp hızında görülen artıştır. Korku ve kaygı duyulan bir anda sinir sisteminde tetiklenen hormonların da desteğiyle kalbe daha fazla kan pompalanmaya başlanır, böylece vücut büyük kasları olası bir ‘savaşma’ haline karşı hazırlar. Bu da kalp atışının normalden daha hızlı gerçekleşmesine neden olarak çarpıntı hissi yaratır.
2- Nefes darlığı
Nefes alarak vücudumuza aldığımız oksijen kanımıza karışır, vücudumuzda dolaşır ve nefes verirken de vücutta biriken fazla karbondioksidi dışarı atarız. Strese verdiğimiz tepkiler, yine ilkel içgüdülere bağlı olarak sinir sistemimize daha fazla oksijene ihtiyaç duyduğumuza dair bir sinyal gönderir ve böylece daha sık nefes alıp vermeye başlarız. Çok hızlı nefes alıp vermek (diğer adıyla hiperventilasyon), oksijen ve karbondioksit dengesinin bozulmasına neden olarak anksiyetenin fiziksel belirtilerini güçlendirir.
3- Sürekli yorgunluk
Bedenimiz stres tepkileri ile baş etmeye çalışırken fazlaca enerji harcar ve bu da yorgun düşmemize neden olur. Aynı zamanda kaygı bozukluğu, uyku düzeninin de bozulmasına neden olarak derin dinlenme ihtiyacımızı karşılayamamamızı sağlar. Sürekli olarak kaygı halinde olmak, bitmeyen bir yorgunluk hissi yaratır.
4- Uykusuzluk
Kaygıya kapıldığımızda bedenimizde fazla miktarda adrenalin ve kortizol hormonu salgılanır, bu da uykuya geçişi zorlaştırır. Uykuya daldığımızda bile, bu hormonların hala yüksek olması nedeniyle dinlendirici bir uyku imkansız hale gelebilir. Kaygı bozukluğu uykusuzluğu, sürekli uykusuzluk da kaygıyı tetikler, böylece hiç de hoş olmayan bir kısır döngünün içine girmiş oluruz. Eğer kaygı ile baş etmekte zorlanıryorsanız, en azından iyi uyuyabilmek için gerekli önlemleri alıp bu döngüyü kırmanın yollarını aramak gerekir.
5- Kas ağrıları
Strese verdiğimiz tepkilerden biri de, kaslarımızın fazlaca gerilmesidir. Bedenin belirli kısımlarının sürekli gergin olması, özellikle boyun, sırt ve omuzlarda uzun süren ağrılar oluşmasına neden olabilir. yüz ve çene kaslarının gerilmesi baş ağrılarına da yol açar.
6- Sindirim problemleri
Kaygı bozukluğu yaşayan kişilerin sindirim sistemlerinde de çeşitli sorunlar ortaya çıkar. Karın ağrısı, kabızlık, ishal gibi sindirim sorunları, kaygı bozukluğuna eşlik edebilir. Beynimizle doğrudan bağlantıda olan bağırsaklarımız, stresten de doğrudan etkilenerek bozulmaya başlar.
7- Aşırı terleme
Sempatik sinir sistemi aşırı uyarıldığında, ter bezleri etkilenir ve vücutta aşırı terlemeler görülebilir.
8- Titreme
Anskiyete atakları ile birlikte tetiklenen hormonlar, vücutta titremelerin ortaya çıkmasına neden olabilir. Sıklıkla ellerde görülen titremeler baş ve boyun bölgesinde, kollarda ve bacaklarda da görülebilir.
9- Çabuk irkilme
Aniden irkilmek, yerinde sıçramak, ani gelişen korkutucu durumlarda verilen normal bir tepkidir. Ancak kaygı seviyemiz normalin üzerinde olduğunda, basit uyaranlar bile irkilmemize neden olabilir.
10- Yutma zorluğu
Anskiyete bazı kişilerin boğaz bölgesinde gerginliğe neden olarak yutkunma güçlüğü de yaratabilir. Genellikle nefes darlığına eşlik eden yutkunma zorluğu hissi, tıpkı boğazınıza bir şey takılmış gibi hissettirebilir ve daha da telaşlanmanıza neden olabilir.
11- Hastalıklara karşı zayıflık
Kaygı bozukluğu yaşayan kişiler, grip ve soğuk algınlığı gibi rahatsızlıklara daha fazla yakalanırlar. Sinir sistemimizde sürekli olarak ‘savaş ya da kaç’ tepkilerinin aktif olması, bağışıklık sistemimizin de zayıflamasına neden olur ve özellikle mevsimsel hastalıklara karşı bizi savunmasız bırakabilir.
Referanslar:
Cassie Shortsleeve. "11 Physical Symptoms of Anxiety, Because It’s Not All Mental". Şuradan alındı: https://www.self.com/story/physical-anxiety-symptoms (1.11.2019)
YORUMLAR