Bebeklerde isilik, yani kırmızı renkli deri döküntüsü, yaz aylarında sıklıkla görülen, özellikle yeni anneler için endişe verici ve rahatsız edici bir hastalıktır. Tıpta "miliaria" olarak adlandırılan isilik, özellikle yaz aylarında ortaya çıkan ve bulaşıcı özelliği olmayan bir tür deri döküntüsüdür. Her yaş grubundan çocukta görülebilmesine rağmen en sık bebeklerde görülür. Bunun nedeni bebeklerin yetişkinlere göre daha küçük cilt gözeneklerine sahip olmaları ve terlediklerinde teri vücuttan atmakta zorlanmalarıdır. Bu durumda gözenekler tıkanır ve isilik oluşur.

Emsey Hospital'dan Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Uzm. Dr. Didem Çalışkan Kirtil, isiliğe dair bilmeniz gerekenleri anlattı.

Bebeklerde isilik hangi bölgelerde görülür?

İsilikler genellikle göğüs ve karın bölgesinde, kol ve bacakların bükülen kısımlarında ve kalça gibi nemli bölgelerde daha sık görülür. Genellikle 3-4 gün içinde kaybolurlar ancak gerekli önlemler alınmazsa tekrarlayabilir özelliktedirler. Çok kalın ve sıkı giydirilen bebeklerde, aşırı terlemeleri ve terin gözenekleri tıkaması sonucu kış aylarında da isilik oluşabilir.

Bebeklerde isilik neden olur?

Yetişkin insanlara göre bebeklerin gözeneklerinin daha küçük olması, isilik oluşumunu kolaylaştıran etkenlerin başında gelir. Bebeği terli bırakmak, çok sık yıkamamak da isiliğin meydana gelmesinde önemli bir etkendir. Bebekler giydirilirken hava şartları ve bulundukları ortam mutlaka dikkate alınmalıdır. Bunun dışında bebeklerde isilik oluşumunda sık rastlanan etkenler arasında bol nemlendirici kullanma ve pamuklu olmayan giysiler giydirme de görülmektedir. Bebek ateşli bir hastalık geçirdiğinde ya da ateşi düştükten sonra da isilik ortaya çıkabilir.

Bebeklerde isiliğe ilk müdahale nasıl olmalıdır?

İsiliğin oluştuğu tahrişli bölgeye soğuk bir bez koyup, birkaç dakika o bölgeyi serinletmek, evde kendinizin de yapabileceği ilk müdahale şeklidir. Bezin sadece bölgenin üzerine koyulması, kesinlikle ovalanmaması gerektiğini unutmamalısınız. Döküntülerdeki kabarcıklardan sıvı ya da irin sızması, yüksek ateş ya da hastalığı işaret eden bir durum gözlemlediğinizde ya da bebeğinizin cildinde yeterli bakıma rağmen 3 gün içerisinde geçmeyen egzama ya da ciddi döküntü gözlemliyorsanız mutlaka çocuk doktorunuza durumu bildirmeniz gerekmektedir.

Bebeklerde isilik oluşumunu önlemek için ipuçları

• Sıcak havalarda bebeğinizi serin tutacak ve teri emecek pamuklu giysiler tercih edin. Bebeğinize kalın ve dar giysiler giydirmekten kaçının.

• Nemlendirici kremleri yeterli miktarda kullanmaya, aşırıya kaçmamaya özen gösterin.

• Bu konudaki yeterli miktarı size aylık kontrolleriniz sırasında çocuk hastalıkları hekiminiz belirtecektir.

• Bebeğinizin altını sık sık değiştirin. Bel lastiği sıkı olan naylon külotlar giydirmekten kaçının.

• Bebeğinizin terini sık sık kontrol edin ve terli kalmasını engelleyin.

• Terlediği takdirde terini emecek pamuklu kıyafetlerle giysilerini değiştirin.

• Bebeğinizi sıcak ve havasız ortamlardan korumaya çalışın. Beşiğini kalorifer, ısıtıcı yanına taşımayın. Bu hem bebeğin güvenliği için tehlikelidir hem de isilik oluşumunu artırır.

• Bebeğinizi aşırı sıcak odada uyutmamaya özen gösterin.

• İsilikle karşı karşıya kalan bebeğe yapılabilecek en etkili tedavi şekli mutlaka her gün duş aldırmaktır.

• Bebeklerde isilik oluşumunu önlemek için sıcak ve güneşin tam tepede olduğu zamanlarda dışarıya çıkacaksanız siperli bir bebek arabası ya da bir şemsiye kullanmayı tercih edin.

Memorial Ataşehir Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Bölümü’nden Uz. Dr. Özlen Kaya Çardak, isilikler ile baş etmenin yolları hakkında bilgi verdi.

İsilik, derideki küçük ter bezi kanalları olan gözeneklerin tıkanması sonucu ortaya çıkan deri döküntüleridir. Bu döküntüler sıcak havada ya da bebeğin aşırı sıcak ortamda bulunması halinde daha da artabilir.

İsiliğin dereceleri olabilir

İsilik, çeşitli şekillerde görülebilir. Daha hafif olan isilik küçük ve kolayca patlayıp ince pullar oluşturan su kabarcıkları halinde görülür. Daha ağır vakalarda, kaşıntılı ve su toplayan kırmızı döküntüler oluşabilir. Bu döküntüler sıcakta karıncalanma veya kaşınma hissi yaratabilir. Döküntü birkaç gün sonra kaybolur, ancak yineleyebilir. İsilik genellikle yaz aylarında veya aşırı sıcak ortamlarda oluşur. Aşırı terlemeye neden olan kalın giydirilme, sık yıkanmama gibi nedenler de kolaylaştırıcı etki yapar.

Baş ve vücut kıvrım yerlerinde sık görülür

Bebeklerin cilt yapısı ince olduğu ve sıcaklık değişikliklerine yanıtları daha zor olduğu için onlarda erişkinlere göre isilik daha sık görülür. İsilik tüm vücutta olabilir ama özellikle çok terleyen bölgelerde, özellikle baş bölgesinde ve kıvrım yerlerinde görülür.

Sarışın ve açık renkli bebeklere özellikle dikkat edilmeli

İsiliği önlemek için sıcak ortamlarda bebekler çok kalın giydirilmemeli, teri çeken pamuklu giysiler tercih edilmeli ve sık sık yıkanmalıdır. Kış ayları bile olsa ev içi sıcaklığının 23-24 derece olması yeterlidir. Daha sıcak ortamlarda bebekler sık terleyeceğinden kış aylarında bile isilik görülebilir. Banyo yapılması, isilik için ilaç tedavisinden önce gelir. Sarışın ve açık tenli bebeklerde isilik daha sık olabilir.

Sık banyo ve doktor kontrolünde krem uygulaması çok önemli

İsilik tedavisinde sık banyo yapılması dışında eğer ciltte kaşıntı çoksa kaşıntı giderici kremler ve anti enflamatuar yani yangıyı azaltıcı kremler hekim kontrolünde kullanılabilir. Doğal ve temiz deniz suyu ile temas, ter bezlerinin uçlarını açık tutacağından yaz aylarında aşıları tamamlanmış bebekler için önerilebilir.

Kilolu bebeklere dikkat!

Özellikle kilolu bebeklerde kıvrım yerleri isilik için riskli bölgelerdir. Özellikle banyo sonrası bu bölgelere nemlendirici kullanımı (losyon veya bebe yağları veya zeytinyağı) faydalı olacaktır.