Mide ve baş ağrılarının nedeni ‘okul fobisi’ olabilir!

Oysaki bu fobi okul kavramına ya da okul binasına karşı geliştirilmiş bir korku değil, okuldaki ilişkiler, uygulamalar ve yaşantılar sonucunda oluşmuş bir korkudur. İki çeşit okul fobisi var: Okula yeni başlayan çocuklarda görülen fobi ve ara sınıflarda ortaya çıkan fobi. Acıbadem Eskişehir Hastanesi Psikolog Yelda Öğe, ailelerin çocuklarında gelişen okul fobisiyle nasıl başa çıkabileceklerini anlattı.

Annesinin elini sımsıkı tutar, sıraya girmek istemez

Okula yeni başlayan çocuklarda görülen fobi, bazı çocuklarda okul hazırlıkları yapılırken ortaya çıkar. Çocuk anne babasının yaptığı hazırlıklara katılmak istemez ve okula gitmeyeceğini ısrarla söyler. Okula kaydının yapılmasına karşı çıkar. Kimi çocuk ise okul hazırlıklarına sevinçle katılır ve okula gideceği günün hayalini kurar. Ancak okul bahçesine gelir gelmez korku kendini gösterir ve çocuk annesine yapışarak sıraya girmek istemez. Annesinin elini sımsıkı tutarak sınıfa girer. Annesiyle beraber aynı sıraya oturur. Annenin sınıfta kendisiyle beraber kalmasını ister. Anne çocuğu bırakıp sınıftan çıkmak isterse, çocuk kaskatı kesilerek çığlık atıp ağlamaya başlar. Bazı çocuklar bu korkuyu ilk hafta yenerken bazı çocuklar bir-iki ayda ancak yener.

Sabahları karın ve baş ağrılarından yakınır

Ara sınıflarda ortaya çıkan okul fobisinde de o güne kadar okulunu seven, derslerinde başarılı olan çocukta isteksizlik meydana gelir. Çocuk sabahları karın ve baş ağrılarından yakınır. ’’Bugün okula gitmesem olmaz mı?’’ cümlesini kullanmaya başlar. Evde kalınca, yakınmaları kısa sürede geçer. Hiçbir şey olmamış gibi oynar, zıplar hatta derslerine bile çalışır. Ancak ertesi sabah okula gitme isteksizliği yeniden ortaya çıkar.

Öğretmenden çekindiğini, kırık not almaktan korktuğunu ya da arkadaşlarının kendisine sataştığını ileri sürer, ağlayarak okula gider. Öğretmen çocukta hiçbir değişiklik sezmez. Çalışkandır, ilgilidir ve evdeki tedirginliği okulda göstermez. Ancak okul dönüşünde ertesi günü düşünerek kaygılanmaya başlar. Okulu sevmediğini, okula gitmeyeceğini söyler.

Çocuğunuzda bu yakınmalar varsa, nedeni okul fobisi olabilir!

• Heves ve enerji kaybı,

• Alıngan ve sinirli olmak,

• İştahsızlık,

• Uykuda huzursuzluk,

• Ortada bir neden yokken gözyaşlarına boğulmak,

• Baş ve karın ağrısı, mide bulantısı ve kusma gibi psiko-somatik belirtilerde artış.

Okul fobisiyle baş etmenin nedenleri

• Ayrılık anksiyetesi (endişesi) çocuğun aileden ayrı kalmasıyla ortaya çıkan bir mutsuzluk ve endişe durumudur. Bu mutsuzluk, aileden ve evden ayrı kalmanın oluşturduğu gerilimle ciddi sıkıntıya yol açar.

• Aşırı bağımlı yetiştirilmesi, çocuğun anne ve babadan ayrı kalmasını zorlaştırıyor. Özellikle aşırı koruyucu anneler, çocuğu okula başlayacağı sırada, çocuğundan ayrı kalacağından endişe duyarak, bu endişelerini çocuğa yansıtıyor.

• Okul fobisine yol açan bir diğer etken ise anne babanın yanlış tutumudur. Bazı evlerde okul bir ceza yeri, öğretmen ise bir cezalandırıcı olarak tanıtılıyor ve okul bir disiplin aracı olarak kullanılıyor. Birçok anne baba çocuğun olumsuz davranışlarını engellemek için onu okul ve öğretmenle korkutuyor.

• Bazı anne babalar okulla ilgili olumsuz anılarını çocuğun yanında anlatarak, onun okula karşı olumsuz duygular edinmesine neden oluyor.

Okul fobisiyle başetmenin yolları

• Çocuğun fiziksel yakınmaları varsa doktora götürün.

• Sınıf çalışmalarının zorluğundan, sıkıcılığından veya okul arkadaşları ya da öğretmeniyle ilgili konulardan şikayet ediyorsa okulu ziyaret edin.

• Korkuları hakkında konuşmaya teşvik edin. Onu yatıştırmaya çalışın ve gün boyunca nerelerde olabileceğinizi, okulda acil bir durum olduğunda onunla kimin ilgileneceği konusunda bilgi verin.

• Okula düzenli gitmesi konusunda kararlı ve ısrarcı olun, gerekirse evde ya da okulda başka ayrıcalıklar vermek gibi ödüller sunun.

• Bir kere bile olsa, okula gitmeme ısrarında kazanmasına izin verirseniz sorunun daha kötüleşeceğini unutulmayın.

• Eğer sorunla başa çıkamıyorsanız yardım alın.