2–4 Yaş döneminde problemler ve çözümleri

Bebeklerin çok hızlı geliştikleri 0–2 yaş döneminin sonlarına doğru, bağımsızlaşma arzusu onu hırçın ve inatçı yapar. Artık o itiraz etmeyen bebeğiniz gitmiş, yerine kendi isteklerini yapmaya çalışan, bazen öfkeli bir çocuk gelmiştir. Bu hareketleri sizi korkutmamalı, bunun doğal bir gelişim süreci olduğunu bilmelisiniz. Ayrıca size karşı olan bağımlılığı iyice azalmıştır.

Ama pek çok anne baba bunu kavrayamaz. Bağımlılığın bitmekte olması, aslında çocuk için olumludur ancak ebeveyn bunu bir başkaldırı olarak algılar. Bu düşünce biçimi bu sürecin sancılı geçmesine neden olur. Öfke nöbetleri artar, çocuk bağımsızlık savaşını inada dönüştürerek sürdürür. Bu durum yeme problemlerini de etkiler. Çocuk yetişkinlerin kurallarının yanında kendi tercihlerini oluşturmak ister. Bu onun en doğal hakkıdır. Oluşan damak zevki ile yediklerini seçmeyi, kendi kendine yemeyi arzu eder. İştah durumu da günlük olarak değişiklik gösterebilir.

Bu dönemde;

• İnatlaşarak durumu yemek savaşları haline dönüştürmeyin. Onun seçim hakkını kullanmasına izin verin. Yemeğini kendi başına yemesi, onun bağımsızlık duygusunu pekiştirecektir. Kendi kendini doyuramaz endişesi ile onu kendiniz yedirmeye çalışmayın.

• Bazı günler iştahsız olabilir. Bunu genel bir problem haline getirmeyin.

• Bu dönemde oyun oynamanın zevkine de varacağından yemek yeme zamanını oyuna engel olarak görebilir.

• Çocuğun dünyayı keşfetmesinin de, yani zihinsel beslenmesinin de, fiziksel beslenmesi kadar önemli olduğunu unutmayın. Çocuğun bir çok becerisinin gelişmesi gerekmektedir. Buna anlayış gösterin.

• Öğün zamanlarında birlikte yemek yiyerek onun sosyalleşmesine de imkan tanımış olursunuz. Anaokullarında birlikte yenilen yemeklerin ne kadar keyifli olduğunu ve yeme problemi yaşayan çocukların böyle ortamlarda hiç sorun yaşamadıklarını göreceksiniz.

Yemek yemeyi işkence değil zevk haline getirin.

• Değişik yemekleri tatmasını sağlayın. Çocuğunuz bir yemeği reddettiğinde değişik zamanlarda değişik sunumlarla onu sıkmadan tekrar deneyin.

Küçük porsiyonlar onun daha rahat yemesini sağlayacaktır. Dolu tabaklarla onun gözünü korkutmayın.

• Bu dönemde oluşacak yemek alışkanlıkları, onun ilerideki yemek yeme alışkanlıklarını da belirleyecektir. Bunu unutmayın. Çocuk bu dönemde sofra alışkanlılarını, değişik yerlerde nasıl yemek yenileceğini, ailenizdeki ve kültürünüzdeki davranış kalıplarını deneme yanılma yolu ile öğrenecektir. Bu tarz ortak yeme deneyimlerini ona bolca yaşatın.

• Masa hazırlarken özenli davranın. Onun da bu hazırlama işinde küçük sorumluluklar almasını sağlayın. Anne babaya yardım etmek çok hoşlarına gidecektir. Çocuklara uygun ve sevebilecekleri çatal bıçak seçin. Sofra düzenini, başkalarının tabak, çatal ve bardağını kullanmamamız gerektiğini vb. değişik kuralları yavaş yavaş, görerek öğrenmesini sağlayın. Sizi izleyecektir. Ona model oluşturun. Küçük sofra sohbetleri yararlı olacaktır. Ancak dikkatini dağıtacak konulardan uzak durun ve yemek esnasında olduğunuzu hatırlatın.

• Çok uzun süre sofrada tutarak sıkılmasına neden olmayın. Yemeğini bitirerek kalkmasını teşvik edin. Ancak onu zorlayıcı, yemek istemediği, tepeleme doldurulmuş tabaklarla sofrada inatlaşma yaşamayın.

• Yemek yerken tv izleme, kitap okuma, oyuncak ile oynama vb. davranışlardan kaçının. Yemekten sonra sofrayı toplama konusunda yardım isteyin.

Psikolojik Danışman

Dilek Kırcaoğlu