3 yaş civarı çocuklarda henüz beyin kortikal gelişmesi tam olmadığı için gözlerinin önünden hızla geçen film ya da oyun karelerine beyin adapte olamamaktadır. Bu ise beyindeki algılama ve yorumlama, hareketin organizasyonu ve koordinasyonu ile alakalı merkezlerin hızlı ritme geçmelerine neden olmakta böylece adeta beyin, organizmayı daha çabuk ve daha hızlı hareket pozisyonuna programlamaktadır.

Reem Nöropsikyatri Merkezi Nörolog Dr. Mehmet Yavuz’dan edindiğimiz bilgiler…

Hareketler öyle hızlı ve çabuk olmaktadır ki, bu yüzden bir objeye ya da olaya odaklanma ya da konsantre olma konusunda büyük sorun yaşamaktadır. Dolayısı ile fazla televizyon izlemek küçük çocuklarda beynin zarar görmesine ve beyin merkezlerinin doğal gelişim sürecinin bozulmasına neden olmaktadır…

“Hiperaktivite ve Dikkat Eksikliği Sendromu” olan çocukların, hiperaktif, düşüncesizce davranan ve organize olamayan bireylerdir.

• Genellikle, sürekli kıpırdanırlar ve vücutlarının bir parçası sürekli hareket halindedir. Bir yerde oturamazlar. Eşyalarını unuturlar ve kaybederler. Başladıkları işi bitirmeden bir diğerine başlarlar. Müdahaleci ve rahatsız edicidirler. Sıra bekleyemezler. Cevapları soruları beklemeden ağızlarından kaçırırlar.

• Düşünmeden tehlikeye atılırlar. Normal faaliyetleri ‘sıkıcı’ bulurlar. Genellikle bebeklik döneminde huysuzlukları, az uyumaları ve yememeleri anne babayı fazlasıyla yorar. Okul öncesi dönemde ise ev içinde koşuşturur, yükseklere tırmanır, dolap tepelerinde gezerler. Bir kısmı bu derece hareketli olmayabilir ancak bir yerde oturması beklenen kısa bir süre dahi oturamaz, sakin bir şekilde oynayamazlar.

• Kıpır kıpırdırlar, elleri dursa ayakları durmaz. ‘Dur’ ve ‘Yapma’ sözünden anlamazlar. Öğretmenler sıklıkla dersi dinlemediklerinden ve arkadaşlarını rahatsız ettiklerinden ya da onların dikkatlerini dağıttıklarından söz ederler.

• Sınavlarda dikkatsizlik nedeniyle çok basit hata yaparlar. Cevabını bildikleri sorulara dahi yanlış cevap verirler. Soruyu sonuna kadar okuma sabrını gösteremezler. Test sınavlarında çabuk sıkıldıkları için bazen okumadan cevaplarlar. Sınav sonuna kadar beklemeden hemen cevap kağıdını öğretmene verirler. Evde yanlarında kimse olmadan ödevlerini kendi başlarına yapamazlar.

• Bu çocuklar sonradan pişman olacakları hareketleri sonunu düşünmeden gerçekleştiririler.

Bu tip çocuklar diğer çocuklarla ilişkilerinde geçimsiz olabildiğini ve bu nedenle arkadaşları arasında istenmeyen çocuk ilan edilir.

Tepkilerinde abartılı ve bazen acımasız olabilirler. Korkusuzca davranmaları çeşitli tehlikelerle yüz yüze gelmelerine neden olur. Çıkılmayacak yüksek bir yere çıkar, evden çok uzaktaki yerlere yalnız başına gider ya da kesici aletle oynayabilirler.

Tüm bu belirtiler çocuğun sosyal uyumunu bozar. Kısacası bu çocuklar kendilerini kontrol etmedeki güçlükleri nedeniyle nerede durmaları gerektiğini bilemezler.

Çocuk ne kadar küçükse teknolojinin verdiği zarar o kadar büyüktür

3- 4 yaşlarında iken saatlerce televizyon izleyen ya da bilgisayar oyunu oynayan çocukların büyük bir bölümünün 7 yaşına geldiklerinde hiperaktif olduğu anlaşılır.

Küçük yaşta iken sürekli bilgisayarlarla meşgul olan çocukları genelde anne ve babalar takdir ederler ve çevrelerine bunu böbürlenerek anlatırlar ve çocuklarının sanki normal üstü bir zekâ ve yeteneğe sahip olduğunu düşünerek bundan çok memnun olurlar.

Hâlbuki çocuklarını bekleyen tehlikeden tamamen habersizdirler. Bu yüzden 2 yaşından küçük çocuklara kesinlikle televizyon izlettirilmemelidir.

Onları televizyonun karşısına koyarak, “çizgi film izlesin de sesini kessin ben de biraz nefes alayım” tarzındaki yaklaşımların son derece zararlıdır.

Kesinlikle şurası bilinmelidir ki, 2 yaşındaki bir çocuk asla televizyon izlememeli, 3 yaşındaki çocuk en fazla 1 ya da 1,5 saat, 4 yaşındaki ise en fazla 2 saat kadar ekran başında durmalıdır.

Görsel teknoloji, çocuklarda beyin merkezleri arasındaki iletişimi ve koordinasyonu bozarak, düşüncenin ve hareketin odaklanmasına ve yoğunlaşmasına engel olmaktadır. Tabii bunun doğal sonucu da Hiperaktivite ve Dikkat Eksikliği Sendromudur.

Eğer küçük çocuklarınızın ileride hiperaktif bireyler haline gelmesini istemiyorsanız onları televizyon ve bilgisayarlardan uzak tutunuz.