“Nefesimizi tutuyoruz, hayatımızda her şey yarım oluyor. Nefesinin farkında olursan hayatın da farkında olursun. Nefsine ve iradene hakim olup hayatı kontrol edebilirsin.“

Bu sözler; kariyerine 12 yıl boyunca bankacılık, sonra 2014'ten bu yana kişisel gelişim, zihin gücü, NLP ve nefes konularındaki uzmanlıklarıyla devam eden Melek Sarısoy'a ait. Eğitmen, nefes koçu, sağlıklı ve kaliteli yaşam uzmanı Sarısoy, “Doğru nefes aldığımızda hayatı kontrol edebiliriz“ diyor. Aile baskısı, rekabet, hırs, endişe ve korkularla tanıştıkça insan diyaframını kullanmamaya başladığını, böylece yetersiz oksijen alıp bağışıklık sisteminin bozulduğunu anlatıyor. “Sığ nefes alıyoruz, hayatımız da öyle oluyor” diyor.

İşin uzmanı olunca, matematiğini de biliyor, tabii ki... İyi nefes; sissiz, sakin ve ağır olmalıymış. 1 dakikada 14 nefes, 1 saatte 800, günde 24 bin nefes alırmış insan.

Dünya Sağlık Örgütü'ne göre doğru nefesin özellikleri şunlar:

• Unuttuğunuz diyaframı devreye sokun.
• Dakikada 8 nefesin altına düşün.
• Hiç çıt çıkmasın nefes alırken, hırıltı olmamalı.
• Nefes, burundan alınıp burundan verilmeli.
• Ciğerler yeterince oksijen dolmalı.

Peki bu kriterleri yerine getirip getirmediğimizi nasıl bileceğiz? Melek Hanım'ın belirttiğine göre, nefes izlemeyi öğrenmek gerekiyormuş. Nefes izlemek, zihni sakinleştirmek ve fizik bedeni rahatça kontrol edebilmeyi ve kullanabilmeyi sağlarmış. Zihinde başka düşünce oluşmasını engellermiş. Korku heyecan ve endişe gibi olumsuzlukları nötr hale getirirmiş. Ve bu işin bir de tekniği varmış:

“Şimdide, burada ve hep anda kalmak isterseniz hemen derin bir nefes alın. Nefesinizin bedeninize girişini ve çıkışını takip edin. Nefes alıp verirken şimdi ve burada olduğunuzu, geçmişin acı ve tatlı hatıralarında, geleceğin endişeli ve hülyalı hayallerinde olamadığınızın farkına varın. Sadece burnunuzun ucuna konsantre olarak nefes aldığınızda burnunuza serinlik veren havayı, nefes verirken de nispeten sıcaklık veren havayı burnunuzun ucundan hissetmeye çalışın. Bu çalışmayı yaptıkça fizik bedeninizin bulunduğu zaman ve mekan ortamından uzaklaşamadığınızın farkına varacaksınız. Bunu gün içinde üç kere yapıyor olmanızı tavsiye ederim. Mutlaka gün içinde kendinize beş dakikalık nefes molaları verin.“

Nefes çalışmasının faydaları neler?

“Sadece nefesinize odaklanarak egonuzu, hırsınızı, kininizi, şehvetinizi kutuplaşmanızı ya da daha sonra pişman olacağınız davranışlarınızı kontrol altına alabileceğinizin farkına varırsınız. Şimdide ve burada olmanın farkındalığını yakalayarak potansiyel değerlerinizi ortaya çıkarabilirsiniz.“

Bu arada, bir kişinin nefesi kendinden fikir verirmiş. Melek Hanım anlatıyor:

“Nefes teknikleri, sağlıklı ve güçlü beden için uygun bir zemin hazırlar. Nefes uygulamaları kendinizi tanımaya, başkalarını anlamaya, kendi potansiyellerinizi açığa çıkarmanıza yardımcı olur.

Eğer insanlar hakkında bilgiye sahip olmak istiyorsak nasıl nefes aldıklarına bakmamız yeterli olabilir. Sağlıklı olan ve kontrolü elinde bulunduran kişinin aldığı nefes, ağır tempoludur.

Sinirli ve kontrolsüz kişinin aldığı nefes, hızlı ve yüzeyseldir. Huzursuz ve endişeli olanların nefesi, yavaşlayan ve hızlanan düzensizlikte, hırslı kişilerin nefesi ise kısa, sert ve dengesizdir.“

Doğa Kartal Koleji'ndeki nefes ve mandala çalışmasından

Çocuklara da öğretmeli

Çocuklara yönelik de özel nefes teknikleri varmış. Melek Hanım, “Çocuklara erken yaşta öğretildiği ve düzenli bir şekilde yaptırıldığı zaman çok şey kazandırır” diyor. Bu teknikler çocuğa daha sakin olmayı, ahengi, huzuru, kendilerini tanıyıp güvenmelerini sağlamayı öğretiyormuş. Melek Hanım anlatıyor:

“Nefes teknikleri, çeşitli zihinsel ve fiziksel rahatsızlıkları önleyici bir faktör oluşturuyor. Dikkat eksikliği ve odaklanma sorunu çocuğun burun tıkanıklığından veya doğru nefes alamamasından kaynaklanıyor olabilir. Bu nedenle öncellikle anne-baba bu konuda farkındalık oluşturup çocuğun nefesini takip etmeli. Bir nefes koçuyla çalışması tavsiye edilir. Stres için gevşeme teknikleri yapabilirler. Doğru nefes almaya başlayınca stres olma durumu da azalacaktır. Zaman zaman yaşanan bazı olayları yönetmekte zorlandığında yaşanacak stresi, nefesle gevşeme teknikleriyle çözülebilir.“

Sosyal, aktif, özgüvenli çocuklar için

Hatta çocuğun okul başarısı artar; çünkü dokulara yeterli oksijen taşınmasıyla, oksijen ve şeker ihtiyacını karşılayan beyin, çocuğun tam kapasiteyle çalışmasını sağlar. Öğrenme kolaylığı, motivasyon ve hafıza kullanımı açısından maksimum seviyeye gelir. Doğru nefes alan çocuk, empati kurmayı, kendini tanımayı, kendini ifade edebilmeyi ve potansiyellerini keşfetme şansını yakalar. Heyecanını ve stresini kontrol edebilecek ve dengede kalabilecek teknikleri öğrenir. Yaşamında daha sosyal, aktif, özgüvenli ve hayatla barışık halde yaşamasını sağlar. Can sıkıntısı, hiperaktivite de nefes teknikleri çok etkilidir. Küçük yaşta çocukların doğru nefes almayı öğrenmesi onların hayatlarında farkındalık boyutlarının gelişmesini sağlar ve yaşamın iler ki dönemlerinde limit ve blokajların oluşmasını engeller.

O halde, önce kendimiz doğru nefes almayı öğreniyoruz, sonra çocuklarımıza öğretiyoruz.

Sabah kalkıyoruz; Melek Hanım'ın anlatımına göre, güne enerjik başlamak için şunları yapıyoruz:

• Açın camı... Veya aynanın karşısına geçip, burundan 5 derin nefes alın. Nefesi verirken gülümseyerek verelim.
• Bu şekilde nefesi vermek serotonin hormonunu salgılatır ve bizi mutlu eder.
• Bu nefesleri alıp verirken şu olumlamaları kullanalım: “Ben huzurun kendisiyim, ben sevginin kendisiyim, ben değerli biriyim, ben kendimi olduğum gibi kabul ediyor ve çok seviyorum”
• Bu şekilde güne başlamak enerjimizi arttırıp kendimizi iyi hissettirecektir.

Hayriye Mengüç