Ebeveynlerin çocuklarını sağlıklı ve güvende tutabilmek adına ellerinden geleni yapmaya çalışmaları gayet doğal; ancak yayınlanan yeni bir araştırmalar çocukların, anne-babaların müdahalesi olmadan kendi kendilerine öğrenip büyüyebilmeleri için alana ihtiyaçları olduğunu vurguluyor. Bulara göre, aşırı kontrollü ebeveynlik, çocuğun kendi duygularını ve davranışlarını yönetebilme becerisini olumsuz bir şekilde etkiliyor.

American Psychological Association tarafından yayınlanan yeni bir çalışma helikopter ebeveynlerin çocuklarının, büyümenin zorlayıcı talepleri ile – özellikle de okul çevresinde – baş etmede daha başarısız olduklarını gösteriyor.

Araştırmanın başyazarı, Minnesota Üniversitesi'nden Dr. Nicole B. Perry “Duygularını ve davranışlarını düzenleyemeyen çocuklar, sınıfta yaramazlık yapmaya, arkadaş edinmede güçlük yaşamaya ve okulda sıkıntı çekmeye çok daha meyilli oluyorlar” diye ekliyor... Çocuklar, duygularını yönlendirme ve anlama konusunda kendileri ile ilgilenenlere güvenirler.

İhtiyaçlarına karşı duyarlı, karşılaşılan bir durumu idare edebilecek yetide olduklarını fark edebilecek ve duygusal sıkıntılar fazla güç bir hale geldiğinde onlara rehberlik edecek ebeveynlere ihtiyaç duyarlar.

Bu ihtiyaçları karşılayan yaklaşımlar çocukların büyüdükçe sorunlarını kendi kendilerine halledebilecek becerileri geliştirmelerine yardımcı olur, zihinsel ve fiziksel sağlıklarını iyileştirir, sosyal ilişkilerinin ve akademik başarılarının yükselmesini sağlar.

Duyguları ve davranışları yönetebilme, her çocuğun öğrenmesi gereken temel bir beceridir ve aşırı kontrollü ebeveynlik, bu fırsatları sınırlandırabilir, diyor araştırmacılar. Bu araştırma için 8 yıllık bir süreç boyunca 422 çocuk gözlemlendi ve onları 2., 5. ve 10. yaşlarda değerlendirmeye alındılar. Çocuklar, ekonomik açıdan çeşitli ve farklı özgeçmişe sahiptiler. Veriler, ebeveyn-çocuk etkileşimlerinin gözlemlenmesi, öğretmenlerden alınan raporlar ve 10 yaşındaki çocukların özbildirimleri aracılığıyla toplandı. Gözlemler esnasında, araştırma ekibi, ebeveynlerden ve çocuklardan evde olduğu gibi oyun oynamalarını istediler.

“Tanık olduğumuz helikopter ebeveynlik (aşırı korumacı) davranış şu şekildeydi: ebeveynin çocuğa hangi oyuncakla nasıl oynaması gerektiğini söylemesi, oyundan sonra ortalığı nasıl toplaması gerektiğini anlatması, fazlasıyla katı ve talepkar oluşu” diyor Perry. “Çocuklar farklı şekillerde tepki verdiler. Kimileri karşı geldi, kimileri ise kayıtsız kaldı ya da hayal kırıklığı gösterdi.”

Elde edilen veriler sonucunda, 2 yaşındaki çocuklara aşırı kontrollü ebeveynlik yapmanın, 5. yaşlarda zayıf duygusal ve davranışsal düzenleme ile ilişkilendiği görüldü. Buna karşılık, 5 yaşındaki çocuklarda duygusal düzenleme ne kadar gelişmiş olursa, ileriki yaşlarda duygusal sorunlar yaşama ihtimalinin düştüğü, sosyal becerilerinin daha iyi olduğu ve okulda çok daha yaratıcı oldukları ortaya kondu. Aynı şekilde, dürtü kontrolü daha iyi olan 10 yaş çocuklarda duygusal ve sosyal sorunlar yaşama risklerinin çok daha düşük olduğu görüldü.

“Stres kaynağı durumlarda kendilerini etkili bir şekilde sakinleştirebilen ve en uygun şekilde yönetebilen çocukların, ergenlik öncesi okul ortamının güç taleplerine çok daha rahat bir şekilde uyum sağladıklarını gördük” diyor Perry. “Bulgularımız, iyi niyetli ebeveynlerin,duygusal mücadeleleri ele almada çocuğun özerkliğini desteklemek konusunda eğitilmelerinin önemini yeniden vurguladı.”

Perry, duygularını anlama konusunda onlarla konuşarak ve belirli duyguların hangi davranışlarını getirdiğini, farklı tepkilerin farklı sonuçlarını açıklayarak ebeveynlerin çocuklarına duygularını ve davranışlarını kontrol etmeyi öğrenmede yardımcı olabileceklerini söylüyor. Ebeveynler, aynı zamanda da derin nefes alma, müzik dinleme, boyama yapma ya da sessiz bir yere geri çekilme gibi pozitif baş etme yöntemlerini açıklayarak çocuklarına yardımcı olabilirler. “Ebeveynler, üzüldüklerinde kendi duygularını ve davranışlarını yönetebilmek adına bu pozitif baş etme yöntemlerini kullanarak çocuklarına etkili bir şekilde örnek olabilirler” diyor Perry.