Böcek ısırıkları çeşitleri
Vücudunuzdaki kızarıklığın, kaşıntının ya da şişliğin nedeni ne? Uzmanlar, farklı böcek ısırıklarını tanımanın hayati önem taşıdığını söylüyor.
Bir böcek ısırığına maruz kalmak, özellikle sizi kimin ısırdığını bilmiyorsanız, endişe verici bir deneyim olabilir. Panik yapmayın. Yaygın böceklerin çoğu tarafından yapılan ısırıklar ve sokmalar genellikle zararsızdır ve hızla iyileşir. Ancak kene, örümcek, ateş karıncaları gibi bazı böceklerin sokmaları şiddetli ağrıya ya da ciddi bir alerjik reaksiyona neden olabilir.
-
Hangi tür böcek ısırığına maruz kalmış olursanız olun, sizi neyin ısırdığını bilmek faydalıdır. Her ısırığın kendine özgü bazı belirtileri vardır ve bu belirtiler, ısırığın nedenini anlamanızı ve nasıl tedavi edeceğinizi belirlemenizi kolaylaştırır. Bir böcek ısırığını görünümüne ve hissine göre tanımayı öğrenmek, onu evde mi tedavi etmeniz gerektiğini yoksa hemen tıbbi yardım mı almanız gerektiğini anlamanıza yardımcı olur. İşte 10 farklı böcek ısırığı ve görünümleri...
1 / 12
-
Sivrisinek ısırığı, kaşıntılı, yuvarlak, kırmızı veya pembe bir cilt kabartısı olarak ortaya çıkar. Genellikle zararsız bir böcek ısırığıdır ancak bazen Zika virüsü (özellikle hamile kadınlar için tehlikelidir), Batı Nil virüsü, sıtma veya Doğu at ensefaliti (EEE) gibi ciddi hastalıklara da yol açabilir.
Batı Nil enfeksiyonlarında ise menenjit veya ensefalit gelişebilir ve bu durumda boyun sertliği, şiddetli baş ağrısı, bilinç bulanıklığı, yüksek ateş ve havale gibi belirtiler görülebilir. Belirtiler arasında baş ağrısı, vücut ağrıları, ateş, kusma, eklem ağrısı, ishal ve cilt döküntüsü yer alabilir. Parazit taşıyan sivrisineklerin ısırığı sıtmaya neden olabilir. Belirtileri grip benzeri olup; ateş, baş ağrısı, kas ağrıları, ishal, bulantı ve kusmayı içerebilir. EEE vakaları nadirdir ancak ölümcüldür. EEE enfeksiyonu geçiren kişilerin %30'u hayatını kaybeder ve hayatta kalanların birçoğunda beyin ve sinir sistemiyle ilgili sorunlar gelişir. Belirtiler arasında baş ağrısı, ateş, kusma, nöbetler, ishal, uyku hali ve davranış değişiklikleri yer alır.
2 / 12 -
2. Tahtakurusu ısırıkları
Tahtakurusu ısırıkları genellikle acı vermez, ancak üç veya daha fazla kırmızı leke halinde gruplanmış şekilde görülebilir. Bu lekeler genellikle bir çizgi oluşturur. Isırıklar, tahta kurusunun tükürüğünde bulunan ve ısırığın fark edilmesini zorlaştıran bir madde nedeniyle, ısırıktan 14 gün sonrasına kadar ortaya çıkmayabilir. Bazı kişilerde hafif ya da şiddetli alerjik reaksiyon gelişebilir. Bu durum, birkaç gün boyunca yoğun kaşıntılı ve iltihaplı kırmızı bir cilt kabartısı, su toplaması ya da "kurdeşen" olarak bilinen kabarık bir döküntüye yol açabilir.
Eğer kurdeşen, çok sayıda ısırık ya da enfekte görünümlü bir ısırık fark ederseniz, tedavi için bir dermatoloğa başvurmanız gerekir. Tahtakurusu ısırıkları vücudun herhangi bir yerinde görülebilir, ancak genellikle boyun, yüz, kollar ve eller gibi açıkta kalan bölgelerde ortaya çıkar. Yaygın ve rahatsız edici olsalar da, tahta kuruları hastalık taşımaz.
3 / 12 -
3. Karadul örümcek ısırıkları
Karadul veya kahverengi münzevi gibi zehirli bir örümceğin ısırması son derece tehlikelidir ve ciddi bir reaksiyona neden olabilir. İki delik izi şeklinde görülen karadul ısırığı keskin, ani bir ağrıya neden olur ve hemen ardından uyuşma görülür. Diğer belirtiler bir ila üç gün sürebilir ve şunları içerir:
1. Kaşıntılı döküntü
2. Yoğun terleme
3. Nefes darlığı
4. Baş ağrısı
5. Daha fazla tükürük üretme
6. Omuzlarda, göğüste, sırtta ve midede ağrıyan kas krampları
7. Şişen gözler
Sizi ısıran örümceği görmemiş olabilirsiniz, ancak zehirli bir örümcek ısırığı olma ihtimali varsa her zaman derhal tıbbi yardım alın. Çoğu örümcek ısırığı zehirli değildir ve sadece kırmızı deri, şişlik ve bölgede ağrı gibi küçük belirtilere neden olur - hatta hiçbir belirti göstermez. Diğer örümcek ısırıkları gerçek bir acil durumdur. Örümcek ısırığına karşı göğüste sıkışma, nefes alma sorunları, yutma güçlükleri veya yüzde şişme gibi belirtilerle birlikte alerjik bir reaksiyon geliştirirseniz, derhal tıbbi yardım almanız gerekir.
4 / 12 -
4. Kene ısırıkları
Kene ısırıklarını bazen fark etmek zor olabilir. Bazıları ağrılı ve kaşıntılı cilde neden olur, ancak çoğu olmaz. Keneler genellikle ciltte kalır, ancak o kadar küçük olabilirler ki kanla beslendikten sonra büyüyene kadar görünmezler. Isırıkları küçük, sert bir yumru veya kızarıklık gibi bir cilt reaksiyonuna neden olabilir.
Kene ısırıkları tehlikelidir çünkü böcekler hastalık taşıyabilir. Ateş, baş ağrısı, kas ağrıları, mide rahatsızlığı ve deri döküntüsüne neden olur. Noktasal kırmızı lekelerden oluşan döküntü, iki ila dört günlük ateşten sonra ayak bileklerinde ve el bileklerinde başlar, ancak daha sonra döküntü vücudun geri kalanına yayılır. Hemen bir sağlık kurumunuza gitmeniz önerilir.
5 / 12 -
5. Pire ısırıkları
Pire ısırıklarının belirtileri ısırıldıktan sonraki saatler içinde başlayabilir ve ısırıklar üç veya dört kişilik gruplar halinde, kümeler halinde veya düz bir çizgi halinde ortaya çıkma eğilimindedir. Bir yaralanma veya yara çevresinde kaşıntı ve şişlik ya da kanayan veya kanamayan küçük, kırmızı yumrulardan oluşan bir döküntü fark edebilirsiniz. Isırığın etrafında renksiz bir halka da olabilir.
Pire ısırıkları en çok ayak bileklerinizde ve bacaklarınızda görülür. Bir kişinin pire ısırıklarına karşı alerjisi varsa, kabarcıklar oluşabilir. Döküntüyü kaşımak cilt enfeksiyonuna yol açabilir ve tıbbi müdahale gerektirebilir. Antihistaminikler, hidrokortizon, buz ve aloe vera, papatya çayı gibi doğal seçenekler kaşıntıyı azaltabilir.
6 / 12 -
6. Arı sokmaları
Arı sokmaları birkaç dakika sürebilen keskin bir ağrıya neden olur. Bu ağrı genellikle birkaç saat içinde geçer, ancak bölge birkaç gün sonra dokunulduğunda hala ağrılı hissedilebilir. Sokma bölgesinin etrafında kırmızı bir deri yumrusu ve şişlik görülebilir. Bazı insanlar önümüzdeki birkaç gün içinde şişliğin arttığı orta derecede bir reaksiyona sahiptir. Hafif semptomlardan ziyade orta şiddette semptomları olan kişilerde kızarıklık çok daha şiddetli olabilir.
Arı zehri, cilt hücrelerine saldıran ve bir bağışıklık tepkisini tetikleyen proteinler ekleyerek sokmanın meydana geldiği yerde veya boğazınız ve akciğerleriniz de dahil olmak üzere vücudunuzun tüm bölgesinde şişmeye neden olur. Anafilaksi adı verilen bu tür bir alerjik tepkiniz varsa, derhal tedavi edilmesi gereken tıbbi bir acil durumdur. Arı sokmasına karşı alerjinin belirtileri şunlardır:
1. Kurdeşen
2. Kızarmış, soluk cilt
3. Kaşıntı
4. Dilin şişmesi ve
5. Nefes darlığı
6. Baş dönmesi
7. Kramplar
8. Mide bulantısı
9. Kusma
10. İshal
11. Kalp durması
7 / 12 -
7. Bit ısırıkları
Bit ısırıkları, omuzlarda, boyunda, kafa derisinde ve diğer bölgelerde baş biti, vücut biti veya kasık biti adı verilen ve giysilerinizde veya yatak takımlarınızda yaşayabilen küçük parazit böceklerden kaynaklanan küçük kırmızı şişliklerdir. Bit ısırıkları çok küçük olduğu için genellikle acıtmaz, ancak kaşındırır. Bir kişi ilk kez bitlendiğinde kaşıntı dört ila altı hafta boyunca başlamayabilir. Bazı kişilerde bit ısırıklarından dolayı büyük, rahatsız edici bir deri döküntüsü gelişebilir, özellikle de kaşırlarsa ve enfeksiyon gelişirse.
8 / 12 -
8. Karınca ısırıkları ve sokmaları
Karınca ısırıkları ve sokmaları tipik olarak ağrılıdır ve kırmızı deri şişliklerine neden olur. Ateş karıncaları gibi bazı karınca türleri zehirlidir ve ısırıkları şiddetli ağrıya ve kırmızı bir noktaya neden olabilir. Bundan birkaç saat sonra beyaz, sıvı dolu püstüller veya kabarcıklar gelişir ve birkaç gün ila birkaç hafta sürer. Karınca ısırıkları ayrıca kurdeşen, kaşıntı ve ısırıktan uzakta gelişebilen kızarıklığın yanı sıra mide bulantısı, karın krampları ve ishal gibi sindirim sorunlarına da yol açabilir.
9 / 12 -
9. Öpücük böceği ısırığı
Suikastçı böcekler olarak da bilinen öpücük böcekleri, Chagas hastalığına neden olan Trypanosoma cruzi parazitlerini bulaştırabilir. Öpücük böcekleri gündüzleri saklanır ancak geceleri ortaya çıkar, genellikle yüzde ısırıklar bırakır ve Romaña belirtisi olarak bilinen şişmiş bir göz kapağına neden olur. Enfeksiyondan sonraki ilk birkaç hafta içinde, hastalığın belirtileri ateş, yorgunluk, vücut ağrıları, baş ağrısı, döküntü, iştahsızlık, ishal ve kusmayı içerebilir veya belirtisiz olabilir.
10 / 12 -
10. Bazı sinek türleri de ısırabilir
At sinekleri en çok bu isimdeki hayvanları etkilese de, ne yazık ki insanları da ısırmaktadır. Bu sinekler dışarıda olan insanları hedef alabilir ve saldırılarının yoğunluğu yıldan yıla değişir. Isırıklar son derece acı verici olabilir ve kanamaya, şişmeye, tahrişe veya alerjik reaksiyona neden olabilir. Şişlik ve tahriş bir veya iki gün içinde kaybolmalıdır. Açık renkli giysiler giymek ve böcek kovucuları kullanmak önermektedir.
Kara sinekler de ısırabilirler ancak hastalık yaydıkları bilinmemektedir. Küçüktürler ve genellikle baş çevresini, özellikle de gözleri, kulakları ve kafa derisini ısırırlar. Isırıkları birkaç gün sürebilen şişlik, ağrı ve uyuşukluğa neden olabilir. Tüm bu sinek ısırıkları genellikle ağrılı, hassas, kabarık kırmızı yumrular olarak ortaya çıkar ve enfeksiyon gelişirse bunlar şişebilir ve kabarcıklar oluşturabilir.
11 / 12 -
11. Böcek ısırıkları nasıl önlenir?
1. Kamp, yürüyüş veya vahşi hayvanlarla etkileşim gibi böcek ısırıklarına maruz kalmayı artıran faaliyetleri azaltın. Bunun mümkün olmadığı durumlarda, gerekli önlemleri alın.
2. Ziyaret ettiğiniz veya yakınınızdaki yerlerde gelişen belirli böcekleri anlayın. Tüm böcekler ülkenin her yerinde risk oluşturmaz.
3. Doğaya zarar vermeyen içeriklerle formüle edilen böcek kovucuları tercih edin.
4. Giysilerde ve dış mekan ekipmanlarında permetrin kullanın.
5. Odanızda sineklik yoksa bir cibinlik altında uyuyun.
6. Seyahat ederken, hangi aşılara veya ilaçlara ihtiyacınız olabileceğini ve alabileceğiniz önlemleri öğrenin.
7. Cildi örten giysiler giyin.
8. Kene kaynaklı hastalık riskini azaltmak için dışarıda vakit geçirdikten sonra duş alın.
9. Dışarıda veya yurt dışında vakit geçirdiyseniz ateş gibi belirtileri doktora bildirdiğinizden emin olun. Böcek ısırıklarından kaynaklanan hastalıkları tespit etmenize ve mümkün olan en kısa sürede tedaviye başlamanıza yardımcı olabilirler.
Kaynak: Adam Felman. "What Bit Me? Spot These 13 Bug Bites". Şuradan alındı: https://www.everydayhealth.com/skin-and-beauty-photos/how-to-identify-common-bug-bites. (15.10.2024).12 / 12
YORUMLAR