Günlük hayat koşturmacası içerisinde, hepimiz kendimizi bazen belki de çoğunlukla yorgun, bitkin, yeterince dinlenememiş, hatta belki de tükenmiş hissedebiliyoruz. Merak etmeyin, hepimiz aynı durumdayız, yalnız değilsiniz. Peki dinlenme ihtiyacımızın, sadece yeterince uyumamız ile karşılanabileceğine emin miyiz? Ya da kaçımız yeterince uyuyarak dinlenebiliyor?

Görünüşe göre yeterince uyumanıza rağmen “dinlenmemiş hissetmek” durumunun daha fazlası olabilir. Yaklaşık 10 yıl önce Dr. Saundra Dalton-Smith, yoğun bir doktor ve iki küçük çocuğun annesiydi. Gece iyi uyumasına rağmen, kendini tükenmiş, bunalmış ve yorgun hissediyordu - aynı trendleri birçok hastasında da fark ediyordu.

“Sekiz saat uyuduğunuzda ve hâlâ yorgun olduğunuzda ne oluyor? İşte kendimi bulduğum yer burası,” diyor Dr. Dalton-Smith, Birmingham, Alabama yakınlarında sertifikalı bir iç hastalıkları doktoru. Artık uyku onun için yeterli değildi, bu yüzden sorunu araştırmaya karar verdi. Ayrıca, birçok hastasının neden dinlenmemiş hissettiklerine dair şikayetlerini incelemeye başladı.

Araştırma şaşırtıcıydı. Dr. Dalton-Smith, birçok hastasının yedi farklı dinlenme türünden yoksun olduğunu buldu: Fiziksel, zihinsel, ruhsal, duygusal, duyusal, sosyal ve yaratıcı. 2017’de bu bulgularını “Kutsal Dinlenme” adlı kitabında yayımladı.

Peki, şu anda en çok hangi dinlenme türlerine ihtiyacınız var? Tanımları okuduktan sonra iyi bir fikriniz olabilir, ancak Dr. Dalton-Smith’ın Dinlenme Testi de hayatınızda en çok hangi alanların odaklanmaya ihtiyacı olduğunu belirlemenize yardımcı olabilir. Dr. Dalton-Smith’ın yedi dinlenme türünü keşfederek ve sadece uyumaktan uzaklaşarak, tükenmişlik kültürümüzden uzaklaşabilir ve onun “dinlenme devrimi” olarak adlandırdığı şeye girebiliriz. İşte bunun yollarını görebilmek için, doktorun tanımladığı 7 farklı dinlenme türü:

1. Fiziksel dinlenme

Dr. Dalton-Smith’e göre, uyku bile kendi başına bir dinlenme kategorisi değildir; uyku, aktif fiziksel dinlenme ile birlikte, fiziksel dinlenme kategorisine girer. Aktif dinlenme, kan akışını artıran, stresi azaltan ve vücudunuzun iyileşmesini destekleyen yoga, esneme veya masaj terapisi gibi hafif aktiviteler şeklinde olabilir. Vücudunuzda belirli ağrılar veya şişlikler varsa, yeterince aktif fiziksel dinlenme almadığınızı anlayabilirsiniz. Bazı uzmanlar, her iki günde bir aktif dinlenme günleri almayı önermektedir.

2. Zihinsel dinlenme

Zihinsel dinlenmeden yoksun bir kişi, odaklanmak veya uykuya dalmakta zorlandığı konusunda birbiriyle yarışan düşüncelere sahip olabilir. Tatil yapmak bu tür bir yorgunluğa yardımcı olsa da, Dr. Dalton-Smith, gün boyunca her birkaç saatte bir sadece beyninizi dinlendirmek için ara vermeyi planlamak gibi daha sürdürülebilir uzun vadeli çözümler öneriyor. Ayrıca, gün boyunca veya yatmadan önce düşüncelerinizi not alarak zihninizi boşaltabilirsiniz.

Dr. Dalton-Smith, birkaç yıl önce Dinlenme Testi’ni başlattıktan sonra, “zihinsel dinlenme açığının neredeyse her seferinde en üst iki sorun arasında yer aldığını” belirtiyor. Mindfulness (farkındalık) hakkında çok şey konuşsak da, birçok kişinin henüz bunu etkili bir şekilde rutinlerine eklemediğini vurguluyor. Birçok insan, aktif olduklarında başarılı zihinsel dinlenme buluyor. Örneğin, koşarken birinin binlerce düşünce yerine ritmi ve nefes almayı düşünmesi mümkün olabiliyor, diyor.

3. Ruhsal dinlenme

Ruhsal dinlenme, ruhsal ihtiyaçların kişiden kişiye değişmesi nedeniyle tanımlanması daha zor bir kavramdır. Ancak inançlarınız ne olursa olsun, ortak ruhsal ihtiyaçlar arasında amaç duygusu, diğerlerinden sevgi alma ve ait olma hissi bulunmaktadır.

Ruhsal dinlenmeden yoksun olan biri, her gün yaptığı şeylerin önemini hissetmekte zorlanabilir. Güçlü bir topluluk bulmak ve inançlarınızla (inanç temelli bir kültür aracılığıyla veya değil) bağlantı kurmak, ruhsal dinlenmeyi bulmanıza yardımcı olabilir. Ruhsal ihtiyaçlarınızı beslemek için günlük dua, meditasyon, şükür uygulamaları veya başkalarına geri verme gibi ek yollar da deneyebilirsiniz.

4. Duygusal dinlenme

Başka insanlarla konuşurken bir maske takıyormuş gibi hissediyorsanız veya hayır demekte ve kendi ihtiyaçlarınızı savunmakta zorlanıyorsanız, duygusal dinlenmeye ihtiyacınız olabilir.

“Duygusal olarak dinlenmiş bir kişi, ‘Bugün nasılsın?’ sorusuna dürüst bir şekilde ‘İyi değilim’ diyerek yanıt verir,” diyor Dr. Dalton-Smith TED konuşmasında. Diğer bir deyişle, duygusal olarak dinlenmiş insanlar, savunmalarını daha kolay bir şekilde indirgeyebilirler.

Başkalarıyla etkileşimde bulunurken ve hislerimizi gösterirken daha fazla otantikliği getirdiğimizde, duygusal dinlenme ve dengeye ulaşmak daha kolay hale gelir. Güvendiğiniz birine gerçekten nasıl hissettiğiniz konusunda dürüst olmaya çalışın. Terapi, güvenli ve savunmasız bir alan arıyorsanız, bunun için harika bir ortam olabilir.

5. Duyusal dinlenme

Mavi ışık ekranları, kablosuz kulaklıklar ve o okunacak kitap yığını arasında, her gün maruz kaldığımız uyarım aşırı hale gelebilir. “Çoğumuz, duyusal ortamların duygularımızı, kişiliğimizi ve hatta enerji seviyelerimizi nasıl etkileyebileceğinin farkında değiliz,” diyor Dr. Dalton-Smith. Sevdiğiniz bir albümü dinlemek veya bir kitapla oturmak rahatlatıcı olabilir, ancak bazen beyinlerimizin kapanması ve içeriksiz bir zaman geçirmesi daha dinlendirici olabilir.

Çalışma gününün ortasında özellikle stresli veya yorgun hissediyorsanız, işten eve dönerken tamamen sessizlikte sürmeye çalışın veya gözlerinizi kapatıp birkaç dakika boyunca düşüncelerinizle baş başa kalabileceğiniz sessiz bir alan bulun.

6. Sosyal dinlenme

İçedönükler, sosyal etkileşimden sonra dışadönüklere göre yeniden enerji toplamak için daha fazla zamana ihtiyaç duyabilir, ancak herkes sosyal dinlenmeden fayda görebilir. Dr. Dalton-Smith’e göre, sosyal dinlenme açığı, “bizi canlandıran ilişkiler ile bizi tüketen ilişkiler arasında ayrım yapmadığımızda” ortaya çıkar. Daha fazla sosyal dinlenme için, hayatınızdaki yalnızca sizinle olmak isteyen insanlarla vakit geçirmeyi önceliklendirin; sürekli olarak sizden bir şeyler beklemeyen kişilerle buluşmayı tercih edin. Ayrıca, davetlere ve etkinliklere evet derken takviminize dikkat edin.

7. Yaratıcı dinlenme

Hepimiz bir şekilde yaratıcılığa sahibiz. Yaratıcılığı günlük hayatınızda kullanmak için bir yazar veya ressam olmanıza gerek yoktur; sorun çözme, beyin fırtınası yapma veya alışılmışın dışında düşünme süreçlerinde yaratıcılığı kullanırız ve yaratıcı dinlenmeye ihtiyacınız olduğunda bu şeyleri yapmakta zorlanabilirsiniz.

Dr. Dalton-Smith, güzelliği takdir ettiğimizde yaratıcı dinlenme yaşadığımızı açıklıyor; doğanın, sanat eserlerinin veya müziğin güzelliği gibi. Yaratıcı dinlenme sırasında, çevrenizi fazla düşünmeden veya analiz etmeden basitçe var olmanıza izin verirsiniz. Çevrenizi anlamaya veya deneyimlerinizden sanat yaratmaya yönelik bir arzu hissedebilirsiniz, ancak bazen basitçe dinlenmek ve etrafımızdaki güzelliklerin tadını çıkarmak da gereklidir.

Unutmayın ki, toplumun bize söylediklerine rağmen dinlenme, isteğe bağlı bir etkinlik veya tatillerle sadece haftasonları için ayrılmış bir şey değildir. Hepimizin her gün, hayatımızın farklı alanlarında dinlenmeye ihtiyacı var. Umuyoruz ki, bu liste ve Dr. Dalton-Smith’in çalışmaları, ihtiyacınız olan dinlenmeyi bulmanız için sizi cesaretlendirebilir ve yine umuyoruz ki hepimiz birbirimizi dikkatli ve özenli yaşamaya ve gerektiğinde de yavaşlamaya teşvik edebiliriz.

İngilizce aslından çeviren: Püren Meral

Referanslar: Natalie Gale, “The 7 Type of Rest You Need to Feel Your Best”, Şuradan alındı:

https://www.thegoodtrade.com/features/7-types-of-rest/