Diş ipi kullanımı, felç ve düzensiz kalp atışı riskini azaltabilir. Yeni yapılan bir çalışmaya göre, haftada en az bir kez diş ipi kullanmak bu riskleri düşürebilir. Güney Carolina Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji Bölüm Başkanı ve Nörolog Dr. Souvik Sen: “Diş ipi kullanımı, daha düşük tansiyon, daha sağlıklı kolesterol seviyeleri ve diyabet riskinin azalması gibi genel sağlık açısından da olumlu etkilerle ilişkilendirildi" ifadelerini kulandı.

Ağız ve kalp sağlığı arasındaki bağlantıyı keşfetmek

Araştırmacılar, felç önleme konusunda hangi ağız hijyeni alışkanlığının — diş ipi kullanımı, diş fırçalama veya düzenli diş hekimi ziyaretleri — en büyük etkiye sahip olduğunu belirlemek istedi. Çalışmaya yaklaşık 6.300 kişi katıldı ve katılımcıların %65’i diş ipi kullandığını belirtti. Detaylı bir anket aracılığıyla katılımcıların ağız hijyeni alışkanlıkları, diş hekimi ziyaretleri ve sağlık durumları (yüksek tansiyon, diyabet, yüksek kolesterol, sigara kullanımı ve vücut kitle indeksi gibi faktörler) hakkında bilgi toplandı.

25 yıllık takip süresince 434 katılımcı felç geçirdi. Bunların 147’si büyük arter pıhtılarından, 97’si kalp kaynaklı pıhtılardan ve 95’i küçük arterlerin sertleşmesinden kaynaklandı. Yaklaşık 1.300 kişide ise atriyal fibrilasyon (afib) olarak bilinen düzensiz ve genellikle çok hızlı kalp ritmi görüldü.

Diş ipi kullanımının faydaları sadece diş etleriyle sınırlı değil

Henüz hakem değerlendirmesinden geçmemiş olan bu yeni araştırmaya göre, haftada en az bir kez diş ipi kullanımı şu faydalarla ilişkilendirildi:

İskemik felç riskinde %21 azalma: Bu en yaygın felç türüdür ve beyindeki bir kan damarının pıhtı ile tıkanması sonucu meydana gelir. (Haftada birden fazla diş ipi kullanımı, riskin daha da azalmasıyla ilişkilendirildi.)

Kardiyoembolik felç riskinde %44 azalma: Kalpten kaynaklanan pıhtıların yol açtığı felç türü.

Atriyal fibrilasyon riskinde %12 azalma: Kalpte pıhtı oluşumuna yol açabilen ve felç ile kalp yetmezliği riskini artıran düzensiz bir kalp ritmi.

Araştırmacılar, düzenli diş fırçalama veya rutin diş hekimi kontrollerine gidip gitmediklerine bakılmaksızın, diş ipi kullanan bireylerde bu risklerin azaldığını tespit etti.

İlginizi çekebilir: Dişler kahvaltıdan önce mi sonra mı fırçalanmalı?

Diş ipi kullanımı kalp ve beyni nasıl koruyor?

Bu, ağız sağlığı ile felç arasındaki bağlantıyı inceleyen ilk çalışma değil. Amerikan Kalp Derneği, kalp sağlığını korumak için insanların düzenli diş muayenelerine gitmesini tavsiye ediyor. Ancak araştırmacılar, atriyal fibrilasyon riskindeki azalmanın beklenmedik bir sonuç olduğunu belirtti. Son araştırmalara göre, ABD’de en az 10,5 milyon kişi atriyal fibrilasyon hastası ve bu sayı önceki tahminlerden çok daha yüksek.

Peki, diş ipi kullanımı neden özellikle bu riski düşürüyor? Dr. Sen’e göre, diş ipi kullanımı diş eti hastalıkları ve çürükler gibi oral enfeksiyonları azaltıyor. Bu da vücutta iltihaplanmayı (enflamasyonu) düşürüyor ve şu mekanizmalarla atriyal fibrilasyonu önleyebilir:

• Enflamasyon ve oksidatif stres, kalpte fibroz (skar dokusu oluşumu) ve yapısal değişikliklere neden olarak normal elektriksel iletimi bozabilir.

• Enflamatuar stres, kalp atış hızındaki değişkenliği etkileyerek atriyal fibrilasyon riskini artırabilir.

• Enflamasyon, kan damarlarının iç yüzeyine (endotel tabakasına) zarar vererek pıhtı oluşumu riskini artırır. Kronik iltihabı olan atriyal fibrilasyon hastalarında felç ve emboli riski daha yüksektir.

Enflamasyon, damar sertliği (ateroskleroz) ile ilişkilidir ve bu durum felç ve kalp krizi riskini artırabilir.

İlginizi çekebilir: Diş sağlığında doğru bilinen 10 yanlış

Ön çalışma, diş ipi kullanımının kalp hastalığı riskini kesin olarak azalttığını kanıtlamıyor

Bu çalışma gözlemsel bir araştırma olduğundan, yalnızca mevcut diş hijyeni alışkanlıklarını incelemiş ve doğrudan sebep-sonuç ilişkisi kuramamıştır.

Çalışmaya dahil olmayan Yale Üniversitesi Sonuç Araştırmaları ve Değerlendirme Merkezi Direktörü ve tıp profesörü Dr. Harlan Krumholz: “Diş ipi kullanımı dişleriniz için harikadır, ancak onu doğrudan felç önleme ile ilişkilendirmek zordur. Diş ipi kullanan insanlar genellikle sağlıklarına daha fazla özen gösterirler—daha iyi beslenirler, egzersiz yaparlar ve düzenli sağlık kontrollerine giderler. Bu yüzden felç riskinin azalmasının doğrudan diş ipi kullanımından mı yoksa genel olarak sağlıklı bir yaşam tarzının bir parçası olmaktan mı kaynaklandığını söylemek zor. Bu tür çalışmalar ilginçtir, ancak kesin bir sebep-sonuç ilişkisini kanıtlamak için daha fazla araştırmaya ihtiyacımız var” açıklamasında bulundu.

2022’de yapılan küresel bir sağlık raporuna göre; 3,5 milyar insan diş çürükleri ve diş eti hastalıkları gibi oral hastalıklardan etkilenmiştir. Amerika Birleşik Devletleri’nde yetişkinlerin yaklaşık %40’ında diş eti hastalığı bulunurken, 65 yaş üstü bireylerin %60’ında bu hastalıklar görülmektedir.

Diş ipi kullanımı kolay ve ekonomik bir sağlık yatırımıdır

Diş ipi kullanımı sadece diş sağlığı için değil, kalp ve beyin sağlığı açısından da faydalı olabilir. Bu, basit ve ekonomik bir alışkanlık olup ağız sağlığını iyileştirmeye ve potansiyel olarak ciddi kalp ve beyin rahatsızlıklarını önlemeye yardımcı olabilir.

Kaynak: Becky Upham. "Flossing Just Once a Week May Lower Stroke Risk". Şuradan alındı: https://www.everydayhealth.com/heart-health/flossing-once-a-week-may-lower-stroke-risk/. (30.01.2025).