Doğada zaman geçirmenin şifalı olduğu bir gerçek. Hatta 2018 yılında İskoçya’da doktorların bunu hastalarına reçete edebilmesini sağlayan bir uygulama yürürlüğe girmişti. Mart 2025’te Viyana’da yapılan yeni bir araştırma ise, doğada vakit geçirmenin veya sadece doğa manzaraları izlemenin fiziksel ağrıyı da hafifletebileceğini gösterdi. Uzmanlar, bu etkinin beynin ağrı algısıyla ilişkili bölgelerindeki aktivitenin azalmasıyla bağlantılı olduğunu belirtiyor.

Viyana Üniversitesi’nde yapılan araştırma, doğanın fiziksel ağrıyı hafifletebileceğini ve bu etkinin sadece doğada bulunarak değil, doğa videoları izleyerek bile sağlanabileceğini ortaya koydu. Araştırmada, katılımcılara hafif elektrik şokları uygulanırken, üç farklı türde video izletildi: doğa manzaraları, kapalı mekan görüntüleri ve şehir manzaraları. Fonksiyonel manyetik rezonans görüntüleme (fMRI) kullanılarak beyin aktiviteleri ölçüldü. Sonuçlar oldukça netti: Doğa videolarını izleyen katılımcılar ağrıyı daha az şiddetli ve daha az rahatsız edici olarak değerlendirdi. Üstelik bu kişilerin beyinlerinde, ağrı işleme sürecinden sorumlu bölgelerde daha düşük aktivite gözlemlendi.

İlginizi çekebilir: Doğadan öğrendiklerimiz...

Doğaya maruz kalmak beynin yapısını değiştiriyor

Araştırmanın baş yazarı Max Steininger, doğa görüntülerinin ağrı üzerindeki etkisinin sadece psikolojik bir rahatlama sağlamaktan öte, beynin ağrı sinyallerini nasıl işlediğini değiştirdiğini vurguluyor. Çalışma, doğa görüntülerinin beynin erken dönem ağrı sinyallerini zayıflatarak, acıyı daha hafif algılamamıza neden olduğunu gösteriyor. Bu, plasebo etkisinden farklı bir mekanizma olarak öne çıkıyor çünkü doğaya maruz kalan kişilerde yalnızca duygusal bir rahatlama değil, fiziksel olarak ağrı sinyallerinin şiddetinin azaldığı bilimsel olarak tespit edilmiş durumda. Araştırma ekibinden Prof. Claus Lamm, bu etkinin doğaya erişimi olmayan kişiler için büyük bir fırsat sunduğunu belirtiyor. Çünkü ağrıyı azaltan bu etkiyi elde etmek için gerçekten doğada vakit geçirmek gerekmiyor.

Çalışmanın sonuçları, sanal doğa deneyimlerinin bile ağrı yönetimi için etkili bir tamamlayıcı yöntem olabileceğini gösteriyor. Özellikle hastanelerde, kronik ağrı çeken hastalar için veya doğaya çıkma imkânı kısıtlı bireyler için doğa videolarının bir terapi yöntemi olarak kullanılabileceği belirtiliyor. Bu çalışma, doğanın sağlık üzerindeki olumlu etkilerini bir kez daha kanıtlamakla kalmıyor, aynı zamanda ağrı yönetimi konusunda doğa temelli terapilerin kullanılabileceğini bilimsel olarak destekliyor.

Referanslar

"Nature relieves physical pain: pain-related signals in the brain are reduced". Şuradan alındı: https://www.sciencedaily.com/releases/2025/03/250313130758.htm (13.03.2025).