Endometriyozis, özellikle regl dönemlerinde şiddetli ağrılara neden olan kronik bir hastalık ve ne yazık ki, bilinen bir tedavisi bulunmuyor.

Rahmin iç yüzeyini kaplayan doku, her menstrüel döngüde dökülerek adet kanamalarına yol açar. Ancak, bazen bu doku rahmin dışında yerlerde; yumurtalıklar, mesane, bağırsaklar, böbrekler ve hatta beyin gibi organlarda da bulunabilir. Bu anormal yerleşimlerin oluşum nedeni tam olarak anlaşılamamıştır ancak, muhtemel sebepler arasında anatomik bozukluklar, bağışıklık sistemi sorunları ve hormonal dengesizlikler yer alıyor. Hangi nedenle olursa olsun, vücutta böyle bir doku oluşumu, endometriyozis olarak adlandırılıyor.

Endometriyozisin en yaygın belirtisi, ağrılı adet dönemleridir. Bu ağrı o kadar şiddetli olabilir ki, bazen hastalar acil servise başvurmak zorunda kalabilirler. Diğer yaygın belirtiler arasında adet düzensizlikleri, dışkılama sırasında sancı, bazen dışkıda veya idrarda kanama görülebilir. Nadiren, akciğerlere yerleşen endometriozis, kanlı balgam çıkarılmasına neden olabilirken, beyne yerleştiğinde epilepsiye yol açabilir. En sık rastlanan durum ise, yumurtalıklarda çikolata kisti oluşmasıdır, bu durum kasık ağrısına, kabızlığa ve cinsel ilişki sırasında ağrıya sebep olabilir. Ayrıca, semptom göstermeyen ancak infertilite şikayetiyle doktora başvuran kadınlarda da endometriyozis saptanabilir.

Endometriyozis kaynaklı kasık ağrısı, adet dönemleriyle ilişkilidir ve genellikle adet kanamasının başlamasıyla ortaya çıkar, adet dönemi boyunca devam eder ve sonrasında kaybolur. Bu ağrılar genellikle her ay düzenli olarak tekrarlar.

Son yıllarda yapılan araştırmalar, endometriyozis semptomlarının, diyet değişiklikleriyle azaltılabileceğini göstermektedir. Özellikle kan şekerini dengelemeye yönelik bir diyet, bu hastalığın semptomlarını hafifletebilir.

Kan şekeri ve endometriyozis arasındaki bağlantı

Endometriyozis, vücuttaki iltihabi süreçlerle yakından ilişkilidir ve yüksek kan şekeri seviyeleri, iltihaplanmayı artırabilir. Ayrıca, şeker tüketimi ve işlenmiş karbonhidratlar, kan şekerinde dalgalanmalara ve dolayısıyla yorgunluğa neden olabilir. Endometriyozis semptomlarının azaltılması için kan şekerini dengeleyen bir diyet benimsenmesi önerilmektedir.

Endometriyozisin diyetle yönetimi, özellikle kan şekeri düzeylerini dengede tutmak için yapılan beslenme değişikliklerine odaklanır. Bu yaklaşım, endometriyozis hastalarının yaşadığı ağrı ve diğer semptomları azaltmaya yardımcı olabilir. Sağlıklı bir diyet, özellikle şeker ve işlenmiş karbonhidratlardan kaçınarak, iltihaplanmayı ve kan şekerindeki dalgalanmaları azaltabilir. Bu tür dalgalanmalar, yorgunluğa ve diğer endometriyozis semptomlarına katkıda bulunabilir. Dolayısıyla, düşük şekerli ve işlenmiş gıda içermeyen bir beslenme planı, endometriyozis hastaları için semptomların hafifletilmesinde faydalı olabilir.

Endometriyozis için önerilen diyet değişiklikleri

İşlenmiş şeker ve karbonhidratları azaltın: İşlenmiş şeker ve karbonhidratlar, kan şekerini hızla yükseltir ve iltihabı tetikler. Bu nedenle, bu tür gıdaların tüketiminin azaltılması önemlidir.

Karbonhidratları proteine, sağlıklı yağlara ve liflere eşleştirin: Karbonhidrat tüketimi sırasında proteini, sağlıklı yağları ve lifleri de dahil etmek, kan şekerindeki ani yükselişleri önlemeye yardımcı olur.

Omega-3 yağ asitlerini artırın: Omega-3 yağ asitleri, iltihapla mücadelede önemlidir. Balık, chia tohumları ve ceviz gibi omega-3 açısından zengin gıdaları diyetinize ekleyin.

Kırmızı et ve süt ürünlerini sınırlayın: Kırmızı et ve süt ürünleri, iltihabı artırabilir ve endometriyozis semptomlarını kötüleştirebilir.

Bol miktarlarda sebze ve meyve tüketin: Sebze ve meyveler, antioksidanlar ve lif açısından zengindir ve genel bağırsak sağlığını destekler.

Yeterli lif alın: Diyet lifi, dolaşımdaki östrojen seviyelerini düşürmeye yardımcı olabilir, bu da endometriyozis semptomlarının hafiflemesine katkıda bulunabilir.

Vitamin D zengini gıdaları tercih edin: Düşük vitamin D seviyeleri, endometriyozis riskini ve semptom şiddetini artırabilir.

Sonuç olarak, kan şekeri seviyelerini dengede tutmak ve anti-inflamatuar bir diyet benimsemek, endometriyozis semptomlarının hafifletilmesine yardımcı olabilir. Bu diyet değişiklikleri, hastalığın tedavisi için bir çözüm olmasa da, yaşam kalitesini artırmada önemli bir adım olabilir. Bu konuda daha fazla araştırma yapılması ve endometriyozis hastalarının bireysel diyet ihtiyaçlarının değerlendirilmesi önem taşımaktadır.

Kaynak: Jennifer Chesak. "How Eating For Stable Blood Sugar Helped My Endometriosis Symptoms". Şuradan alındı: https://www.mindbodygreen.com/articles/endometriosis-and-blood-sugar-diet. (17.03.2023).