Deri Hastalıkları Uzmanı Dr. Mehmet Coşkun Acay, güneş lekelerini ve lekeli ciltlerin güneşten nasıl korunması gerektiğini anlattı.

Güneş lekeleri nasıl oluşuyor?

Tıbbi terminolojide “solar lentigo” olarak adlandırılan güneş lekelerinin oluşumunda en büyük etken, adından da anlaşılacağı üzere güneş ışınları. Güneş lekelerine, güneş hasarı oluşabilecek, beyaz tenli, zor bronzlaşan, kolay kızaran cilt tiplerinde daha sık rastlanıyor. Lekeler, güneşte aşırı kalan kişilerde ani yanmalar, soyulmalar ve kızarmaların tekrarı durumunda yıllar içinde ortaya çıkıyor. Genetik eğilimler de güneş lekelerinin oluşumunda etken.

Peki ya çiller nasıl oluşuyor?

Yaz mevsiminde ortaya çıkan çillenmeler güneş lekelerinin aksine kalıtsal bir özellik. Çoğunlukla açık tenli bireylerde görülen çiller, güneş lekelerinden farklı olarak güneş ışınlarıyla koyulaşıyor ve belirginleşiyor. Çözüm ise çok basit: Güneşten korunmak. Güneşe çıkmayarak ya da yüksek faktörlü güneş koruyucular kullanarak çillerin belirginleşmesinin önüne geçilebilir.

Güneş lekelerinin vücuda zararı var mıdır?

Güneş lekelerinin kötü huylu lekelere dönüşüm riski çok az. Ancak güneş hasarını göstermesi açısından önemli. Güneş hasarlı deride erken yaşlanma ve bazı deri kanseri riskleri artma eğilimi gösterdiğinden, güneşten korunma önem kazanıyor.

Yazın oluşan güneş lekelerini önlemek mümkün mü?

Vücudumuzda oluşacak yeni güneş lekelerinin önüne geçmek mümkün. Kademeli olarak güneşte kalmak, hiçbir zaman soyulacak ve aşırı derecede kızaracak şekilde yanmamak önemli. Zira bronzluk aslında bir deri hasarı. Bu nedenle deri fototipine göre açık tenli bireyler 30 ve üstü, koyu tenli bireyler 15 ve üstü koruma faktörlü koruyucu ürünleri güneşe çıkmadan 20-30 dakika önce uygulamalı. Ayrıca olabildiğince 11.00-15.00 saatleri arasında güneşte kalınmamalı.

Güneş lekeleri nasıl tedavi edilir? Güneş lekeleri geçer mi?

Eğer güneş lekesi kişi için kozmetik problem oluşturuyorsa tedavi planlanabilir. Tedavi aşamasında, tıbbi ve kozmetik renk açıcı preparatlar, yüzeysel peeling, lazer tedavileri, IPL ve soğuk uygulaması, dondurma tedavisi gibi çeşitli seçenekler önerilebilir. Tedavi uygulansa dahi yeni güneş lekeleri ortaya çıkabilir. Bu nedenle esas olan doğru yöntemlerle güneşten korunmaktır.

Deride açık ve koyu renkli lekelerle seyreden hastalıklar, güneşten nasıl etkilenir?

Deride lekeyle seyreden hastalıklar güneşten etkilenirler ve güneş mevsiminde koyulaşırlar. Vitiligo gibi beyaz lekelerle seyreden hastalıklardaysa, deri güneşe karşı savunmasız olduğundan kızarır. Güneşten korunma, hastalığın belirginleşmesini engellemek ve tedavinin başarısını artırmak açısından zorunlu.

Tatilden sonra nasıl bir cilt bakımı uygulamak gerekir?

Düzenli cilt temizliği yapın. Özellikle gece yatmadan önce doktorunuzun önerdiği, uygun bir ürünle cildinizi derinlemesine temizleyin. Geceleri cilt hücreleri yenilendiği için gözeneklerin mutlaka temizlenmiş olması gerekir. Yeni hücreler yukarı doğru hareket ederken nemini kaybeden cilt de pul pul dökülmeye başlar. Cildi ölü hücrelerden arındırmak amacıyla yapılacak peeling işlemiyle alttan sağlıklı derinin çıkması sağlanabilir. Düzenli olarak nem maskesi uygulayın. Güneş altında kalmak cildin su kaybetmesine ve kurumasına neden olur. Ciltteki kuruluk nedeniyle deriniz pul pul dökülebilir. Bu nedenle cilt yapınıza uygun bir kremle cildinizi her banyodan sonra nemlendirin.

Cilt bakımında günlük ve haftalık olarak neler yapılmalı?

Günlük bakımda cilt, her gün uygun bir temizleme kremi veya jeliyle temizlenmeli, arkasından da bir tonik ve en önemlisi mutlaka nemlendirici uygulanmalı. Haftalık bakımda ise yaz mevsiminde banyo sonrası 15-20 dakika ciltte kalacak şekilde nem maskeleri veya kırışıklık önleyici antioksidan maskeler uygulanmalı. Eğer ciltte aşırı bir hassasiyet ve kızarıklık yoksa maske öncesinde cildin ölü hücre tabakasını gidermek için uygun peeling’ler uygulanabilir. Bu işlemler güneş hassasiyeti yapabileceği için akşamları uygulanmalı ve gündüz mutlaka güneş koruyucular kullanılmalı.

Haber: Aysun Öz

Güneşten korunurken bunlara dikkat!

Güneş lekeleri nasıl tedavi edilir?

Güneş lekeleri nasıl geçer?

Güneş lekesi için ne yapılır? Sorunun yanıtını Dermatoloji Uzmanı Dr. Bülent Bağcı verdi.

Yaz aylarının davetsiz misafirleri güneş lekeleri! Güneş ışınlarına uzun süre ve yüksek dozda maruz kaldığımızda cildimizde beliren lekeler keyfimizi kaçırabiliyor. Dermatoloji Uzmanı Dr. Bülent Bağcı, güneşin zararlı etkilerine bağlı olarak en sık rastlanan cilt lekelerinin çiller, melazma, gebelik lekeleri ve solar lentigo olduğunu belirtirken “Ayrıca bazı kozmetik ürünler, ilaçlar, kimyasal maddeler ve bitki özsularının güneş ışınlarıyla etkileşimi sonucunda kalıcı cilt lekeleri ortaya çıkabilir. Tüm bu cilt lekelerinin oluşmasını engellemek için doğru güneşlenmeyi bilmek gerekir” diyor. Güneş ışınlarının etkisiyle ortaya çıkan güneş lekelerinin tedavisi için öncelikle yüksek koruma faktörlü güneşten koruyucular kullanılması gerektiğini vurgulayan Dr. Bülent Bağcı, güneş ışınlarının etkisini kaybetmeye başladığı ekim ayından sonra ise; leke giderici kremler, kimyasal peeling, enzimatik peeling, laser, PRP ve mezoterapi yöntemleri kullanılarak tüm bu cilt lekelerinin başarıyla tedavi edilebileceğini söylüyor. Ancak gebelik dönemine yönelik bilimsel veriler olmadığından kullanılmamalı. Dr. Bülent Bağcı güneş lekelerini anlattı; korunma ve tedaviye yönelik önemli uyarılar ve önerilerde bulundu.

Yazın artış gösteren güneş lekelerine dikkat!

Çiller

En sık yüz, el sırtı, kollar ve gövdenin üst kısımlarında yerleşen 5 mm çapında yuvarlak veya oval kahverengi lekeler. Çok açık tenli, kızıl saçlı, renkli gözlü kişilerde daha sık görülüyor. Çiller çevrelerindeki lekesiz ciltten çok daha hızlı melanin pigmenti ürettiğinden yazın güneş ışınlarının etkisiyle artıyor.

Solar lentigo

En sık yüz, boyun, göğüs, sırt, omuzlar ve el sırtı gibi güneşe maruz kalan bölgelerde görülen, çillerden çok daha büyük, yuvarlak veya oval şekilli, kahverengi veya siyah lekeler. Genellikle dışarıda çalışmak zorunda olan ve bu nedenle güneşte uzun süre kalan kişilerde ortaya çıkıyor. Açık tenli kişilerde daha fazla görülüyor.

Melazma

En sık alın, yanak, burun üzeri, dudak üstü, çene ve nadiren boyun ve kollarda görülen bu kahverengi lekeler kadınlar için tam bir kabus. Erkeklerde yüzde 10, kadınlarda yüzde 90 görülüyor. En sık güneşe bağlı olarak ortaya çıkan melazma yaz aylarında ve solaryum sonrasında artarken, rengi koyulaşıyor. Koyu tenli kişilerde daha sık olurken, melazmanın derinliğine göre farklı tedavi yöntemleri uygulanıyor.

Gebelik lekeleri

Melazmanın hamilelik döneminde görülen türü olan gebelik lekeleri, güneş ışınlarının etkisiyle belirginleşiyor. Doğum sonrası kendiliğinden iyileşebilirken, geçmeyen gebelik lekelerinin tedavisi için melazmada uygulanan tedavi uygulanıyor.

Bitkilere bağlı güneş lekesi

En sık yüz, boyun, gövde, kollar ve el sırtında ortaya çıkan, çizgisel veya benekli kahverengi lekeler. Cilde sürülen bazı kozmetik ürünler, parfümler ve cilde temas eden incir, havuç, limon, dereotu, kereviz gibi bitkilerin özsularının güneş ışınlarıyla etkileşimi sonrasında ortaya çıkıyor.

İlaçlara bağlı güneş lekesi

Özellikle sivilce tedavisinde kullanılan bazı oral antibiyotikler güneş ışınlarıyla etkileşime girerek ciltte yanma, kızarıklık ve soyulma yapabiliyor. Erken dönemde ilaç kesilmezse, tıbbi tedavi yapılmazsa ve güneşten koruyucu kullanılmazsa, kahverengi cilt lekeleri ortaya çıkabiliyor. Bu nedenle özellikle yazın doktorunuza danışmadan herhangi bir ilaç kullanmayın.

Bu yöntemler güneş lekelerine savaş açıyor!

Güneşten koruyucu krem

Yazın her gün, 10.30-16.30 arası güneşten koruyucu krem kullanın. Kremin en az 30 faktörlü ve suya dayanıklı olmasına; üç saatte bir de tazelemeye dikkat edin. Deniz veya havuzdan çıktıktan hemen sonra, her seferinde yeniden sürün.

Leke giderici kremler

Yüzeysel melazma leke giderici kremler ile tedavi edilebiliyor. Ancak bu kremlerin bazıları güneşe karşı duyarlılığı arttırdığından gece sürün ve sabah yıkayarak cildinizden temizleyin. Aksi takdirde güneş hasarı ve yeni cilt lekelerine neden olabilirler.

Kimyasal peeling ve enzimatik peeling

Kimyasal peeling, cilt lekelerinin tedavisinde çok etkili, fakat yazın değil ekim ayından sonra kullanılması öneriliyor. Meyve asitleri kullanılarak yapılan yüzeysel kimyasal peeling, açık tenli kişilerde ve yüzeysel güneş lekelerinde fayda sağlıyor. Cildiniz koyu renk ise derin kimyasal peeling yaptırmayın.

PRP ve mezoterapi

Leke tedavisi için özel olarak hazırlanmış PRP ve mezoterapi solüsyonları, lazer tedavisi ile birlikte uygulandığında çok daha başarılı sonuçlar alınabiliyor.

Lazer

Dr. Bülent Bağcı “Lazer tedavisi, açık tenli kişilerde ve koyu renkli güneş lekelerinde daha etkili oluyor. Koyu cilt rengi olanlarda lazer tedavisinin daha dikkatli yapılması gerekir” diyor.

Kışın yıpranan cildinizi yeniden canlandırın!

Estetik Plastik ve Rekonstrüktif Cerrahi Op. Dr. Evrim Uçkunkaya, “Yaz aylarında bazı önlemler alarak cilt lekeleriyle savaşabilirsiniz. Cilt altına yapılan nem aşıları, PRP’ler, dermapen gibi uygulamaları, kışın yaptırmak gerekir. Güneş lekeleriyle savaşmak için yazın asla renk açıcı kremler ve renk düzenleyiciler kullanmayın!” diye uyarıyor.

Yaz mevsimiyle birlikte giderek dikleşen güneş ışınları, cildimizde hiç istemediğimiz görüntülerin oluşmasına neden olabiliyor. Cildimizde ve vücudumuzun güneşe maruz kalan bölgelerinde, koyu kahverenginde oluşan güneş lekeleri, bu dönemde hayatımızın kâbusu olabiliyor. Lekeler, açık tenlilerde çok sık görülüyor. Ciltte güneşin etkisiyle oluşan lekelere karşı, cilt altına yapılan nem aşıları ve PRP’ler ile cilt bariyerinin güçlendirilerek, dermapen ve lazer uygulamalarıyla da kalıcı iyileştirme sağlanabileceğini belirten Estetik Plastik ve Rekonstrüktif Cerrahi Op. Dr. Evrim Uçkunkaya, cilt lekelerine karşı gerçekleştirilen klinik uygulamaların kesinlikle kış aylarında yapılması gerektiğine dikkat çekiyor.

Güneş lekelerine, kalıcı olarak son vermek mümkün!

Güneş lekelerinin tedavisi için geliştirilen klinik uygulamalar aracılığıyla, cilt bariyerinin güçlendirilebileceğini söyleyen Op. Dr. Evrim Uçkunkaya, “Klinikte yapılabilecek uygulamalar ile cildin kalınlaştırılıp, sıkılaştırılması sağlanabilir. Böylece cilde derinlemesine nüfuz edilerek, cilt hücreleri aktive edilir. Birden çok seansla yapılabilecek nem aşıları ve PRP’ler, dermapen ve anti aging için yapılan lazer uygulamalarıyla güneş lekelerini kalıcı olarak ortadan kaldırabilirsiniz” diyor.

Şimdi C vitamini ve antioksidan depolayın!

Op. Dr. Evrim Uçkunkaya yaz aylarında güneş lekelerine karşı alınabilecek önlemleri şöyle sıralıyor:

• Cilt lekeleri sadece güneşe bağlı olarak oluşmaz. Televizyon, cep telefonu, tablet gibi ultraviyole ışın yayan cihazlar da lekelerin oluşmasını etkiler. Bu cihazları kullanırken yarım saatte bir ara verin.
• Cildinize parfüm içeren ürün sürüp güneşe çıkmayın.
• Güneşe çıkmadan yarım saat önce güneş kremi sürün. Kreminizi 20 dakikada bir yenileyin.
• Islak ten üzerine güneş kremi sürmeyin. Cildinizi kurulamayı ihmal etmeyin.
• Kış aylarında daha çok C vitamini ve antioksidanlar depolamayarak yaza hazırlanın.
• Özellikle açık tene sahip olanlar mutlaka, şapka ve güneş gözlüğü kullansın.
• Araba kullanırken bile güneş lekeleri oluşabilir. Özellikle el bölgesine güneş kremi sürerek önleminizi alın.

Güneş lekelerine bitkisel çözüm

Suna Dumankaya'nın "Güneş lekeleri nasıl geçer?" diye düşünenlere bitkisel önerileri...

Güneşlenmeyi seven biriyim. Cildimin hasar almaması için koruma faktörlü krem kullanıyorum. Ancak buna rağmen yüzümde güneş lekeleri oluştu. Bu lekelerin yok olması için ne yapmalıyım?

Selin K./İzmir

Suna Dumankaya'nın cevabı:

1 adet patatesi rendeleyin. Suyunu çıkardıktan sonra 1 çorba kaşığı yulaf unu, 1 çay kaşığı kabartma tozu ve 1 tatlı kaşığı süzme yoğurtla karıştırın. Bu karışımı cildinize yayın. Cildiniz emdikçe yeniden sürün. 30 dakikalık uygulamadan sonra ovarak çıkarın ve yüzünüzü yıkayın. Bu formülden haftada 1 kez yararlanmanız gerekiyor.

Çok hassas bir cildim var. Güneşi görür görmez kahverengi lekelerle doluyor. Bu durumu nasıl önlerim?

Nurdan K./Antalya

Suna Dumankaya'nın cevabı:

Eşit miktarda yulaf, kil, el kremi ve suyu karıştırın. Bu karışımı cildinize sürün. Beş dakika beklettikten sonra da ovarak çıkarın. Bu fromülü haftada bir gün uygulayarak lekelerinizin açılmasını sağlayabilirsiniz.

Dekoltemde güneş lekeleri oluştu. Bu kötü görüntünün önüne geçmenin yolu nedir?

Rüya K./Antalya

Suna Dumankaya'nın cevabı:

2 olgun çileği ezip 1 tatlı kaşığı süzme yoğurt, 1 tatlı kaşığı kepek unu ve 1 çay kaşığı balla karıştırın. Karışımı dekoltenize sürüp 20 dakika bekletin. Ovarak çıkarın ve yıkanın. Cildinizde buz dolaştırıp günlük kreminizi sürün. Bu formülden haftada 2 kez yararlanın.

Güneş cildimde lekelenmeye yol açtı. Güneş lekelerinden kurtulmanın yolu nedir?

Naz D./İzmir

Suna Dumankaya'nın cevabı:

Birer tatlı kaşığı taze limon suyu ve balı alabildiği kadar nişadırla karıştırıp boza haline getirin. Karışımı her gün lekeli bölgelere krem gibi sürün. Evden çıkarken güneşten koruyucu krem kullanmayı da ihmal etmeyin.

Nişadır nedir?

Beyaz kristallere sahip bir tür tuz olan Amonyum Klorür'ün bilinen adı. Aktarlarda toz veya katı halde bulunabilir. Faranjit ve egzema rahatsızlıklarında da kullanılır.

Yüksek faktör güneş kremlerine dikkat!

Güneş lekeleri için maske tarifi

Taze siyah üzüm

Bir tane siyah üzümü ortadan ikiye bölün. Güneş lekesinin olduğu yere sürün. Kuruyana kadar bekleyin. Sonra yıkayın. Her gün bir kez tekrarladığınızda güneş lekesinin geçtiğini göreceksiniz.

Güneş lekesi için elma sirkesi

Elma sirkesini güneş lekelerine karşı iki şekilde kullanabilirsiniz:

1- Bir bardak suya 1 yemek kaşığı elma sirkesi katıp karıştırın. Bir parça pamuğu bu suya batırın ve güneş lekesini silin. Kuruduktan sonra yıkayın. Her gün bu işlemi tekrarlayın. Elma sirkesinin bakterileri yok etme ve gözenekleri sıkıştırma özelliği vardır. Gece yatmadan önce yüzünüzü yıkadıktan sonra, yani temiz yüze bu işlemi uygularsanız, eğer varsa sivilceleriniz azalır, siyah nokatalar yok olur ve sirke tonik görevi görerek gözeneklerinizi sıkılaştırır.

2- 3 bardak suya 3 yemek kaşığı elma sirkesi katıp bir taşım kaynatın. Bu su soğuyana kadar buhar maskesi yapın.

Güneş lekesi için çay ağacı yağı

Çay ağacı yağı hem antibakteriyeldir hem de cilt lekelerine karşı etkilidir. 2 bardak kaynar suya 1 çay kaşığı çay ağacı katıp lekeli bölgeye buhar banyosu yapın. Ya da lekeli bölgeyi pamuk yardımıyla bu su ile silin. Kuruduktan sonra yıkayın. Her gün tekrarlayın. Çay ağacı yağının sivilcelere karşı da etkili olduğunu unutmayın.

Güneş lekesi için yoğurt, bal ve limon suyu

1 yemek kaşığı yoğurt, 1 yemek kaşığı bal ve 1 yemek kaşığı limon suyunu iyice karıştırın. Güneş lekelerinin üzerine sürün ve kuruduktan sonra yıkayın. Düzenli olarak her gün tekrarlayın.

11 dermatologtan harika cilt tavsiyeleri

İşte dermatologlardan cilt bakımı için tavsiyeler!

11

Her uygun vakitte cilt bakımı yapın Francesca Fusco: Arabamda küçük bir çantada da güzellik bakım ürünlerim olur. Trafik sıkışık olduğunda, serum, göz maskesi, diş beyazlatma çubukları, kaş jeli gibi bir sürü şey uyguluyorum.

Kırışıklıklarla savaşmak için yüz masajı yapın Jessica Wu: Kendim dâhil herkes gece yüzünü buruşturur ve somurtur. Bu da yüzde kırışık çizgilere ve göz kenarında kırışıklıklara sebep olur. Yüzümü dinlendirmek için yatmadan önce birkaç dakika pamukla akupunktur yapıyorum. Her biri için 10 saniye tutarak, kaşların altına, şakaklara ve burun çevresine basınç uygulayın.

Cildinizi içten dışa ve dıştan içe nemlendirin Dendy Engelman: Bilinenin aksine, gün içinde tüketilen su cildin düzgün nemlenmesine katkıda bulunmaz. Dışarıdan takviye olarak, nemlendirici buhar, krem ve serum kullanmak çok önemlidir.

Cildi kurutan sıcak duştan kaçının Elizabeth Tanzi: Yüzümü asla sıcak suyla yıkamam. Bu cilde oldukça sert davranmak demek. Sadece ılık su kullanırım.

Önce ellerinize, göğsünüze ve boynunuza güneş kremi sürün Doris Day: Yüzünüzden önce ellerinize, göğsünüze ve boynunuza güneş kremi sürün. Bu bölgelerin iyileşmesi daha zor ve güçtür. Genelde bu bölgeleri unuturuz.

Şişmeleri önlemek için hidrokortizon kullanın Yelena Yeretsky: Özel bir geceden önce, ölü deriden kurtulun. Göz kremi ve nemlendirici yerine haricen satılan hidrokortizon kullanın. Kızarıklığı, şişkinliği ve göz torbalarını önleyen bir iltihap sökücüdür. Başka her şeyde olduğu gibi aşırı kullanımından kaçının, çünkü onun da yan etkileri vardır.

Acilen tazelenmeye ihtiyacınız olursa diye kolay erişebileceğiniz bir yerde bir peeling ürünü bulundurun. Ava Shamban: Buluşmak istediğiniz bir Tinder eşleşmesi ya da patronunuzla bir şeyler içmeniz falan gerekirse diye her zaman yanınızda bir peeling ürünü bulundurun. Örneğin; glikolik ya da salisilik asit içeren ıslak mendil, hafif bir nemlendirici ve ruj.

Gözlerinizi asla ovuşturmayın Jeanine Downie: Tava fırçalar gibi gözlerinizi ovuşturursanız, gözleriniz simsiyah görünecektir. Makyajınızı temizlerken, rimelinizi nazikçe temizleyin.

Dudaklarınız cilt bakımının habercisidir Ellen Marmur: Cildinizin gerçek anlamda nemlenmeye ihtiyaç duyduğunu, dudaklarınız haber verir. İlk önce dudaklarınız kuruyacaktır. Buradan cildinizin nem oranının azaldığını ve nemlendirme vakti geldiğini anlayabilirsiniz.

Yanınızda güneş kremi olmadan asla uçağa binmeyin Amy Wechsler: Ultraviyole ışınlar uçağın camlarından içeri sızar. Bu yüzden gündüz yolculuğu yapacaksam mutlaka güneş kremi kullanırım. Aynı zamanda koridor tarafına otururum.

Ne yediğinize dikkat edin Whitney Bowe: Beslenme şekliniz cilt sağlığınızda çok etkilidir. Pirinç ve beyaz ekmek gibi saf karbonhidrattan ve nişastalı sebzelerden kaçının. Bunun yerine, size gençlik parıltısı verecek somon balığı ve avokado gibi omega3 ve yağ asidi açısından zengin yiyecekler tercih edin.