Doula nedir?

Doula, doğumda kadınlara ve ailelere bireysel olarak destek veren profesyonelleri ifade eden evrensel bir kelimedir. Asıl anlamı “kadın hizmetçi”dir ve hamilelikte, doğumda ve doğum sonrasında ailelere hizmet etmek üzere çalışır.

Medikal bir eğitim almamıştır ama hamileliği ve doğum sürecini kolaylaştıracak teknikleri öğrendiği, doğum yapan bir kadının yanında olurken nelere dikkat etmesi gerektiğini keşfettiği ciddi bir eğitim sürecinden geçer. Ülkemizde artık doula eğitimi veren birkaç kuruluş var ve her yıl daha fazla kadın doula olmak üzere bu eğitimlere katılıyor.

Bir doula aslında ne yapar?

Doula-anne ilişkisinde belirleyici olan faktörler vardır. Bir doula, anne ile ilk karşılaşmasında, ona ilk olarak "nasıl bir doğum beklediğini ve istediğini" sorar ve bu cevap, en belirleyici etken olarak ilişkinin devamını sağlar. Doula, çalıştığı gebelere tamamen ‘kişiye özel’ bir hizmet programı sunar. İlişki süresince doula, anneye şu aşamalarda yardımcı olur:

1- Doğru kararı vermek

Gebe nasıl bir doğum isterse istesin, doula ona seçeneklerini anlatır, doğru kararı vermek isteyen anneye yol gösterir. Seçeneklerinin tamamının farkında olan gebe, daha bilinçli bir şekilde karar vermiş olur. Bir doula asla annenin veya babanın yerine karar vermez, tercihlerine karışmaz. Sadece kendilerini en güvende hissedecekleri tercihleri yapabilmeleri için ihtiyaç duydukları bilgilere ulaşmalarına yardımcı

2- Gebelikle yeniden barışmak

Annenin verdiği karar doğrultusunda doula, onu istediği şekilde doğum yapabilmesi için hazırlar. Doula'nın sertifikalı eğitimde öğrendiği ağrıyla baş etme yöntemleri, aromaterapi, egzersiz ve masaj gibi özel yöntemler sayesinde, hamilelikte ve doğum sürecinde anneyi rahatlatır. Değişen vücudunda gerçekleşen değişimlere uyum sağlaması için ona yardımcı olur.

3- Özgüven tazeleme

Vücudunun ve gebeliğin gelişiminin fiziksel, duygusal ve spiritüel olarak yeniden farkına varan gebe, endişelerinden uzaklaşır, keyifli bir hamilelik ve doğum için kendi kendini yönlendirebilecek şekilde rahatlar.

4- Sosyal destek

Büyük Gün geldiğinde güvenilir bir yardımcının varlığı yalnızca anneye değil, babaya ve bebeği bekleyen diğer yakınlara da huzur verir. Doğum sonrasında da hastanedeki misafirlerle ilgilenebilir, lohusa sürecinde annenin her türlü ihtiyacını karşılamak için elinden geleni yapar. Buna bazen bir annelik partisi organizasyonu bile dahil olabilir!

5- Şimdi ne yapmak gerek?

Hayatının en özel deneyimine odaklanmış anne ve babanın o anda ilgilenmek isteyecekleri son şey hastane prosedürleridir. Bir doula bu konuda da oldukça yardımcıdır, hastanelerde ne olması-ne olmaması gerektiği konusuna hakimdir, hukuki hakların farkındadır ve anne-babayı bu konuda yönlendirebilir. Konuya hakim olmayan, duygusal açıdan güvende olabilmek için teslim olma ihtiyacı hisseden anne, belirli durumlarda ne yapılacağını bilemediğinde doula onun yanında olur. Bir doula, annenin kendi doğumunda bütünüyle aktif olabilmesi için onun yanındadır. Anne ve baba kendi doğum deneyimine odaklanmışken, yapılacak diğer işleri doula organize edebilir.

6- Doğum arkadaşı

Yapılan araştırmalar, doğum sürecinde başka bir kadının yalnızca varlığının bile, doğumun daha kolay ve sağlıklı geçmesine yardımcı olabildiğini gösteriyor.

Anneye ihtiyacı olan fiziksel ve duygusal desteği vermeye hazır ve sadece bunun için orada olan bir kadın olarak doula'nın varlığı,

*doğum sancılarının daha kısa ve sorunsuz bir şekilde atlatılmasına yardımcı oluyor

*kişinin doğum ile ilgili negatif duygularını ve düşüncelerini azaltıyor/yok ediyor

*suni sancı, forseps, vakum ve sezaryen gerekliliğini çok büyük oranda azaltıyor.

*annenin ağrı kesici ya da epidural ihtiyacını azaltıyor.

Ayrıca araştırmalar destek alan anne ve babaların,

*daha güvende ve ilgilenilmiş hissettiklerini

*yeni aile düzenlerine daha kolay uyum sağladıklarını

*emzirme sürecinde daha başarılı olduklarını

*kendilerine daha çok güvendiklerini

*doğum sonrası depresyonunu yaşamadıklarını ya da çok daha kolay atlattıklarını da gösteriyor.

(Veriler dona.org sitesindeki bilgilerden derlenmiştir.)