Vitamin eksiklikleri vücutta birçok rahatsız edici etkiye neden olabilir, bunlardan biri de saç dökülmesidir. Vücudun saç yapması için birçok farklı besin maddesine ihtiyacı var. Eğer D vitamini, B12 vitamini, biyotin (bir B vitamini), demir, folik asit (folat), C vitamini veya çinko gibi önemli katkı maddelerinden yoksun kalırsanız, bunun etkilerini saç derinizde görebilirsiniz.

Ancak, besin eksikliklerinin yanı sıra saç dökülmesinin birçok nedeni vardır. En yaygın saç dökülmesi türü olan androjenetik alopesi, erkeklerin %80'ini ve kadınların %50'sini etkiler ve genetik ve yaşa bağlı değişikliklere kadar izlenebilir. Diğer saç dökülmesi nedenleri arasında; stres, doğum, hastalık, hormonal dengesizlikler ve bağışıklık koşulları (alopecia areata) yer alır. Elbette, saç dökülmesi genellikle başka bir şeyin olduğunu gösteren bir belirtidir. Kendinizi iyi hissetmiyorsanız, bir sağlık uzmanı, vücudunuzun vitamin ve mineral seviyelerini ölçmek için bir kan testi önerebilir.

İşte saç dökülmesine sıkça yol açan altı vitamin eksikliği:

1. D Vitamini

D vitamini, tüm sisteminiz için güçlü bir anti-enflamatuardır. Bu da kronik olarak düşük seviyede olmanın saç dökülmesine yol açabileceği başka bir besin maddesidir. D vitamini, sağlıklı saç foliküllerini desteklemek ve beslemek için çok önemlidir. Eksikliği, saç dökülmesine veya daha ince, zayıf saçların büyümesine yol açabilir.

D vitamini eksikliği olduğunu nasıl anlarsınız?

Sınırlı güneş ışığına sahip bir bölgede yaşıyorsanız ve/veya vegan veya vejetaryen bir diyet yapıyorsanız (hayvansal gıdalar D vitamini için mükemmel kaynaklardır), D vitamini eksikliğiniz olabilir. D vitamini eksikliği belirtileri arasında ruh hali değişiklikleri, yorgunluk, kemik ve eklem ağrısı, kemik kaybı ve kas zayıflığı veya kramplar yer alır.

D vitaminini nasıl artırabilirsiniz?

Güneş ışığının yanı sıra, D vitamini açısından zengin gıdalardan da D vitamini alabilirsiniz. D vitamini açısından zengin gıdalar arasında yağlı balıklarda (somon, alabalık ve sardalya gibi), bitki bazlı sütlerdeve yumurtalarda bulunur. Doktorunuz, eksik ise D vitamini takviyesi de önerebilir.

2. Demir

Demir, kırmızı kan hücrelerindeki oksijeni akciğerlerinizden vücudunuzun dokularına — saçlar da dahil — taşıyan bir protein olan hemoglobinin önemli bir bileşenidir. Vücudunuz her zaman temel işlevleri, örneğin; nefes almayı ve kaslarınızı hareket ettirmeyi, saç büyümesi gibi işlevlere öncelik verir. Demir depolarınız düşükse, akciğerleriniz, kaslarınız ve diğer organlarınız ilk olarak yeterli demir alacak ve böylelikle saçınız yeterli demir vitaminini alamayabilir.

Demir eksikliği olduğunu nasıl anlarsınız?

Bir kan testi, demir eksikliğiniz (demir eksikliği anemisi) olup olmadığını bilmenin en iyi yoludur, ancak belirtiler arasında soluk cilt, enerji eksikliği, nefes darlığı ve kırılgan tırnaklar yer alır.

Demir alımını nasıl artırabilirsini?

Demir açısından zengin gıdalar arasında güçlendirilmiş ekmekler ve kahvaltı gevrekleri, fasulye, mercimek, ıspanak, tofu, et ve deniz ürünleri bulunur. Doktorunuz, demir seviyelerinize bağlı olarak takviyeler de önerebilir.

3. Biyotin

Bu B vitaminini birçok saç takviyesinde bulabilirsiniz çünkü keratin üretiminde rol oynar. Keratin saçın yapısını oluşturan bir proteindir. Nadir saç ve saç derisi hastalıkları olan ve biyotin eksikliği olan kişiler üzerinde yapılan çalışmalar, biyotin takviyesi ile saç kalitesi ve büyümesinde iyileşmeler olduğunu göstermiştir. Diğer saç dökülmesi türlerinde biyotinin potansiyel faydası hakkında daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.

Biyotin eksikliği olduğunu nasıl anlarsınız?

Çoğu insan diyetlerinde yeterli biyotin alır. Ancak, bazı insanlar genetikleri nedeniyle eksiklik geliştirebilir. Hamile veya emziren kişiler de eksiklik riski altında olabilir. Eğer biyotin eksikliğiniz varsa, cilt döküntüleri, kırılgan tırnaklar ve saç dökülmesi yaşayabilirsiniz.

Biyotin alımını nasıl artırabilirsiniz?

Biyotin açısından zengin gıdalar arasında sığır karaciğeri, yumurta, somon ve sığır eti, ayçiçeği çekirdeği ve tatlı patatesler bulunur. Bir biyotin takviyesi faydalı olabilir, ancak önce doktorunuza danışın. Suda çözünen bir vitamin olarak, vücudunuz ihtiyaç duymadığı fazla biyotini idrar yoluyla atar. Ancak, birçok saç ve tırnak takviyesi yüksek dozda biyotin (5.000 ila 10.000 mikrogram) içerir. Bu, tiroid fonksiyonu için yapılan laboratuvar testlerine müdahale edebilir, yanlış tanı ve uygunsuz tedaviye yol açabilir.

4. Folik Asit (Folat) ve B12 Vitamini

Folat ve B12, saç folikülü sağlığını desteklemek için birlikte çalışabilen iki B vitaminidir. Her ikisi de nükleik asitlerin üretiminde rol oynar, büyük moleküller protein üretim sürecinde rol oynar — ve protein saç büyümesi için kritik öneme sahiptir. Ancak, araştırmalar çelişkilidir ve daha fazla çalışmaya ihtiyaç vardır.

Folik asit (folat) veya B12 vitamini eksikliği olduğunu nasıl anlarsınız?

Folat eksikliği durumunda yorgunluk, zayıflık, saç dökülmesi ve soluk cilt yaşayabilirsiniz. B12 vitamini eksikliği belirtileri arasında karıncalanma, unutkanlık ve yavaş düşünme, ruh hali değişiklikleri ve ağrılı kırmızı dil yer alır.

Folik asit (folat) ve B12 vitamini alımını nasıl artırabilirsiniz?

Folat açısından zengin gıdalar arasında sığır karaciğeri, güçlendirilmiş kahvaltı gevrekleri, pirinç ve meyve ve sebzeler bulunur. Öte yandan, B12 vitamini açısından zengin gıdalar arasında sığır karaciğeri, deniz tarağı, istiridye, besin mayası, somon, ton balığı, süt, yoğurt ve güçlendirilmiş kahvaltı gevrekleri bulunur.

5. Çinko

Çinko, vücutta yüzlerce işlevde rol oynayan bir mineraldir. Önemli işlevlerinden biri, saç sağlığını destekleyen diğer besin maddelerini metabolize etmeye yardımcı olmaktır. Çinkosuz, vücudun birçok işlevi gerçekleşemez, bu yüzden saç dökülmesine yol açar. Çinko ayrıca tiroid fonksiyonunda da rol oynar. Tiroidiniz optimal şekilde çalışmıyorsa, saç dökülmesi veya saçlarınızda incelme görürsünüz.

Çinko eksikliği olduğunu nasıl anlarsınız?

Seyrek veya yama şeklinde saç dökülmesinin yanı sıra iştah kaybı, yorgunluk ve tat alma duyusunda kayıp yaşayabilirsiniz.

Çinko alımını nasıl artırabilirsiniz?

Çinko, sığır eti, hindi, yengeç, karides, kabak çekirdeği, peynir ve mercimeklerde bulunur. Vücudunuz çinkoyu hayvansal ürünlerden daha kolay emip kullanabilir. Eğer vejetaryen veya vegan bir diyet uyguluyorsanız, yeterli çinko aldığınızdan emin olmak için bir diyetisyene danışın.

İlginizi çekebilir: Çinko nelerde bulunur?

6. C Vitamini

C vitamini, demiri gıdalardan emmenize yardımcı olarak saç sağlığını destekler. Eğer demir eksikliğiniz varsa veya demir takviyesi alıyorsanız, yeterli C vitamini aldığınızdan emin olmalısınız.

C vitamini eksikliği olduğunu nasıl anlarsınız?

Sınırlı bir diyet uygulayan insanlar, C vitamini sağlayan bitkisel gıdaları ortadan kaldırma riski taşır. Sigara içenler ve malabsorpsiyon hastalıkları (Crohn hastalığı ve çölyak hastalığı gibi) ve belirli kanserleri olanlar da daha düşük C vitamini seviyelerine sahip olabilir.

C vitamini alımını nasıl artırabilirsiniz?

Meyve ve sebzeler -özellikle dolmalık biber, brokoli, narenciye, kivi ve çilek- C vitamini açısından bol kaynaklardır.

Vücudunuz saç sağlığını ve büyümesini desteklemek için birçok vitamin ve minerali kullanır. D vitamini, demir, çinko, B vitaminleri ve C vitamini eksiklikleri saç dökülmesine katkıda bulunabilir. Ancak, saç dökülmesinin birçok potansiyel nedeni vardır. Örneğin; stres, genetik ve yaşa bağlı değişiklikler, bu nedenle nedenler ve tedavi hakkında sağlık uzmanınıza danışmanız en iyisidir.

Kaynak: Jessica Migala. "Which Vitamin Deficiency Causes Hair Loss?". Şuradan alındı: https://www.everydayhealth.com/vitamins/which-vitamin-deficiency-causes-hair-loss/. (15.07.2024).