Hava kirliliği nedir?
Hava kirliği denilince akla, fabrika bacasından çıkan siyah bir duman geliyor ama bu sorun her zaman bu kadar görülebilir düzeyde olmayabilir. Bu tanıma birçok şey girebilse de bilim insanları 6 temel kirleticiden bahsetmeyi seçiyor. Bu altı kirletici, karbon monoksit, kurşun, nitrojen oksitler, yer seviyesindeki ozon, partikül kirliliği, genellikle partikül madde olarak adlandırılan şey ve kükürt oksitler oluyor. Hava kirliliği çoğunlukla dış ortamla ilişkilendirilmesine rağmen, ev ürünleri, yemek pişirmek için kullanılan yakıt ve hatta yanan mumlar gibi şeylerden kaynaklanan hava kirleticilerinin iç mekanlarda da bulunabileceğini belirtmekte fayda var.
Hava kirliliği cildinizi nasıl etkiler?
Şüpheye yer bırakmadan: Hava kirliliği cildinize zarar verir. Ne de olsa, cildiniz dış dünya ile tüm iç organlarınız arasındaki bariyerdir, bu da onu kirlilik de dahil olmak üzere çeşitli çevresel stres faktörlerinin hedefi haline getirir. Sürekli temas halinde olduğunuzdan havadaki bu kirletici partiküllerin cildinizin yüzeyinde asılı kalacağı düşüncesi yanlış olmasa da aslında bundan çok daha derine nüfuz edebilir. Kirleticiler epidermisin daha derin katmanlarına sızarak kötüleşen cilt hidrasyonu, tıkanmış gözenekler, daha donuk cilt ve nihayetinde elastikiyet kaybı nedeniyle erken yaşlanma belirtileri gibi sorunlara neden olabilir. Daha spesifik olarak, ozon cilde nüfuz edemez, ancak antioksidanları tüketerek ve reaktif oksijen türlerinin oluşumuna neden olarak cildin daha derin katmanlarında iltihaplanmayı tetikleyerek hasara neden olabilir. Partikül madde gibi diğer kirletici türlerin, benzer etkilere sahip oldukları, ayrıca akneden egzamaya ve koyu lekelere kadar birçok şeyi tetikledikleri biliniyor. Sadece tema yüzeyiyle değil, hava kirleticilerin dolaylı sistemik absorpsiyon yoluyla da sağlığınıza zarar verebilir. Başka bir deyişle, solunan havadaki kirlilik kana ve oradan da cildinize geçebilir.
Hava kirliliğinin cilde zararlarından nasıl korunulur?
Cildinizle ilgili birçok konuda olduğu gibi en iyi saldırı, savunmadır. Başka bir deyişle, bir kez meydana geldiğinde hasarı geri alabilir veya onarabilirsiniz, ancak ilk etapta olmasını önlemek çok daha kolaydır. Zarar görmüş ciltlerin, microbleeding, lazer gibi tedavilere cevap verdiği ise görülmüş.
Cildinizi hava kirliliğinden korumak için
Aslında cilt, kendini serbest radikallerden korumak için gerekli yeteneğe sahiptir fakat kronik veya yüksek düzeyde hava kaynaklı kirleticilere maruz kaldığınızda ve bu sistemler aşırı yüklenip düzgün çalışamadığında sorunlar ortaya çıkar. Topikal antioksidanların imdada koştuğu yer tam da burasıdır. Antioksidanlar, zararlı reaktif serbest oksijen türlerini nötralize eder ve stabilize eder ve yalnızca çevresel dış hasarı önlemeye değil, aynı zamanda bazı etkilerini tersine çevirmeye de katkıda bulunurlar.
Cildinizi korumak için antioksidan kullanın
Cildinizi kirlilikten korumak, önleyici antioksidanların ve cilt bariyeri güçlendiricilerinin günde iki kez uygulanmasını gerektirir. Tüm antioksidanlar cildiniz için harikadır, ancak bazı antioksidanlar özellikle diğerlerine göre kirliliğe karşı daha etkili olma eğilimindedir. Başarılı antioksidanlardan Gingko özütünün, nitrojen oksitler, kükürt dioksit ve ozon dahil olmak üzere otomotiv kirliliğinde gördüğümüz serbest radikal türlerine karşı etkili olduğu gösterilse de bu liste C ve E vitaminlerinin yanı sıra resveratrol de bu listeye eklenebilir.
Cilt bariyerinizi güçlendirin
Cilt bariyeriniz ne kadar güçlü olursa, içeri o kadar az kirletici ve partikülün girebileceğini unutmayın. Bununla birlikte güneş kreminin önemi de vurgulanmalıdır. Evet, güneşe maruz kalmak cildiniz için başlı başına kötü, ancak karışımda hava kirliliği de varken? UV radyasyonu, havadaki kirleticilerle birlikte kirleticilerin etkilerini şiddetlendirebilir. Son olarak, tıpkı güneşten kaçınmaya çalıştığınız gibi, kirli alanlardan mümkün olduğunca kaçınmayı çalışın.
Referanslar:
Melanie Rud. "Ask a Dermatologist: What Does Air Pollution Do to Your Skin?". Şuradan alındı: https://www.byrdie.com/is-pollution-bad-for-your-skin-5200326 (18.11.2021).
YORUMLAR