Koronavirüsler yaygın soğuk algınlığından, Orta Doğu Solunum Sendromu (MERS-CoV) ve Ciddi Akut Solunum Sendromu (SARS-CoV) gibi daha ciddi seyreden çeşitlere kadar geniş bir aralığa sahip olan bir virüs ailesidir. Daha önce insanlarda tespit edilemeyen yeni bir tür Koronavirüs olan COVID-19’a ise 2019 yılının sonlarına doğru ilk kez Çin’in Wuhan kentinde rastlanmıştı.

Koronavirüsler zoonotik virüsler olarak tanımlanır. Bu da virüsün hayvanlardan insanlara bulaşabildiği anlamına gelir. Daha önce yapılan detaylı araştırmalar, SARS-CoV virüsünün Afrika Misk kedisinden insanlara; MERS-CoV virüsünün de hecin devesinden insanlara bulaşabildiğini kanıtladı.

Dünya üzerinde kediler ve köpekler de dahil olmak üzere az sayıda evcil hayvanın COVID-19 enfektesi olduğu belirtildi. Bu hayvanların daha öncesinde COVID-19 enfektesi olan insanlarla temas halinde bulundukları fark edildi. Şu ana kadar elde edilen bilgilere göre, hayvanlardan insanlara COVID-19 virüsünün bulaşma riski çok az. Virüsün hayvanların tüylerinden ya da ciltlerinden insanlara bulabildiğine dair bir kanıt yok. İnsanlardan hayvanlara bulaş ise belirli şartlar altında mümkün.

Evcil hayvanınızı virüsten korumak için ne yapabilirsiniz?

İnsanlardan hayvanlara COVID-19 virüsünün bulaşma riski az da olsa var olduğundan özellikle evcil hayvan sahiplerinin bu konu hakkında bilmesi gereken bazı önemli noktalar bulunuyor:

• Evcil hayvanınızın ev halkı dışında başka insanlarla temasını en aza indirin.

• Evcil hayvanınızı sokakta gezdirirken diğer insanlardan en az 2 metre uzak tutun ve çok fazla insanın bulunduğu yerlerde evcil hayvanınızla bulunmayın.

• Evcil hayvanınıza maske takmaya çalışmayın. Dezenfektan, şampuan, alkol gibi kimyasal maddelerle evcil hayvanınızı temizlemeyin.

• Evcil hayvanınızın hijyeni için en uygun ürünleri veterinerinize danışarak öğrenebilirsiniz.

• Eğer Koronavirüs enfektesiyseniz ya da böyle bir şüpheniz varsa diğer insanlardan olduğu gibi evcil hayvanınızdan da uzak durun.

• Siz hastayken evinizde evcil hayvanınızla ilgilenecek başka kimse yoksa evcil hayvanınızın bakımını yaparken maske takın, onunla temasa geçmeden önce ve sonra ellerinizi mutlaka yıkayın.

Hayvanlara temas ettikten sonra hijyeninize ekstra önem verin

Hayvanlardan insanlara COVID-19 virüsünün bulaşmak riskinin çok az olduğu belirtilmişti. Diğer taraftan, hayvanların insanları hasta edebilecek virüsleri taşıyabildikleri göz önünde bulundurulduğunda daha dikkatli olmakta da fayda var.

• Hayvanlarla, özellikle de dışkılarıyla, temas ettikten sonra ellerinizi mutlaka yıkayın. Bu durum yemlerini ve sularını değiştirmekte de geçerli.

• Evcil hayvanlarınızın hijyenine bu dönemde ekstra önem verin. Bu konuda daha fazla bilgi almak için veterinerinize danışın.

• Son olarak, 5 yaşından küçük çocukların, bağışıklık sistemi zayıf olan yetişkinlerin ve yaşlıların hayvanların taşıyacağı virüslere karşı daha dayanıksız olacağını unutmayın.

Derleyen ve çeviren: Dilara Koru

Referanslar: WHO. Coronavirus. Şuradan alınmıştır: https://www.afro.who.int/publications/coronavirus

Centers for Disease Control and Prevention. If You Have Pets. https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/daily-life-coping/pets.html