Kadınlardaki en sık kanser türü olan meme kanserine, kendi kendinize yapacağınız meme muayeneleriyle erken dönemde teşhis etmek ve hızlıca tedavi edinmek mümkün. Rutin olarak yapılan meme kontrolleriyle meme farkındalığınızı arttırabilir ve herhangi bir soruna karşı tetikte olabilirsiniz.

Kendi kendine meme muayenesi

Meme farkındalığı için kendi kendine meme muayenesi, kişinin kendi üzerinde yaptığı meme muayenesidir ve görünümünde ve hissinde herhangi bir değişiklik olup olmadığını belirlemek için gözlerinizi ve ellerinizi kullanmanızı gerektirir. Yeni meme değişiklikleri fark ederseniz, bunları doktorunuzla görüşün. Meme farkındalığı için kendi kendine muayene sırasında tespit edilen meme değişikliklerinin çoğu iyi huylu nedenlere sahip olsa da, bazı değişiklikler meme kanseri gibi ciddi bir şeye işaret edebilir. Kendi kendine meme muayenesi tekniği meme kanserini saptamak için her zaman güvenilir bir yol olmasa da, önemli sayıda kadın meme kanserinin ilk belirtisinin kendi başlarına keşfettikleri yeni bir meme yumrusu olduğunu bildirmektedir. Bu nedenle doktorlar memelerinizin normal haline aşina olmanızı önerir.

Meme muayenesi nasıl yapılır?

Meme dokusu adet döngüsünden oldukça etkilenen bir yapı olduğu için, rutin meme kontrolünüzü her ay adet döngünüzün aynı döneminde ve mümkünse adet bitişinden bir hafta sonra yapmanız önerilir. Bu, hassasiyeti en aza indirerek daha sağlıklı bir kontrol yapmanızı sağlar.

Gözlemleyin

Üst vücudunuzu tamamen çıplak bırakacak şekilde soyunun ve aynanın karşısına geçin. Meme yapınızda göz ile görülen herhangi bir değişiklik olup olmadığına bakın. İki meme arasında bir asimetri, meme uçlarında çökme veya benzeri bir değişiklik, belirgin bir kitle ve şişkinlik olup olmadığını gözlemleyin. Daha sonra ellerinizi belinize koyarak, bu pozisyondayken bir değişiklik olup olmadığına bakın. Sonrasında kollarınızı yukarı kaldırın ve avuç içlerinizi birleştirip tekrar inceleyin.

Dokunun

Yatarken meme dokusu yayılıp inceleceğinden herhangi bir kitleyi incelemeniz daha kolay olur. Bu yüzden sırtüstü uzanın. Tırnaklarınızla değil, parmak uçlarınızla tüm dokuya dokunmaya çalışın. Parmak uçlarınızla hissetmekte zorluk çekiyorsanız, avucunuz veya parmaklarınızın arkası gibi elinizin daha hassas olan başka bir bölümünü kullanın. Farklı derecelerde basınçlar uygulayın, öncelikle yüzeyel olarak hafifçe bakabilir, sonra bastırarak daha derin dokuları hissetmeye çalışabilirsiniz. Bir sonraki noktaya geçmeden önce her basınç seviyesini kullandığınızdan emin olun. Bir yöntem seçin ve tüm muayeneyi bu yöntemle devam ettirin., göğsünüzün üzerinde bir saatin kadranını veya bir pasta dilimlerini hayal edin. Köprücük kemiğinizin yakınından başlayın ve parmaklarınızı meme ucuna doğru hareket ettirerek o bölümü inceleyin. Ardından parmaklarınızı bir sonraki bölüme taşıyın veya meme ucundan başlayarak genişleyen bir spiral çizerek koltuk altınıza kadar olan bölgeyi hissedin. Çoğu kadın memelerinde kitleler veya değişiklikler bulur ve bunlardan bazıları adet döngüsünün çeşitli noktalarında meydana gelen normal değişikliklerdir. Bir değişiklik veya yumru bulmak mutlaka kötü bir belirti değildir. Hayatınızın farklı dönemlerinde farklı meme dokularıyla karşılaşabilirsiniz.

Ne zaman şüphelenmeli?

Bunlardan hiçbiri kesin olarak kötü bir işaret olmasa da bazı belirtiler sizi doktora yönlendirebilir.

• Koltuk altınızın yakınında sert bir yumru

• Çevreleyen dokudan farklı olarak kalınlaşma veya belirgin dolgunluk gibi, görünümde veya histe değişiklikler

• Göğsünüzün derisinde gamzeler, buruşmalar, çıkıntılar veya çıkıntılar

• Meme ucunda içeri çökme

• Kızarıklık, sıcaklık, şişme veya ağrı

• Kaşıntı, pullar, yaralar veya döküntüler

• Kanlı meme başı akıntısı

Doktorunuz meme değişikliklerini araştırmak için klinik meme muayenesi, mamogram ve ultrason dahil olmak üzere ek testler ve prosedürler önerebilir fakat bu her zaman gerekli olmayacaktır.

Mamografi ne zaman çekilir?

Meme kanserinin teşhisi için yapılan tarama mamografileri genelde 40 yaş üstü kadınlara önerilir. Bazı risk faktörlerine sahipseniz 35 yaş üstünde de bu görüntüleme yöntemine başvurulabilir. Bunun dışında, 40 yaşından genç kadınlarda, meme dokusunun daha genç ve yoğun olmasından dolayı, mamografi yeterli bir görüntü sunamaz ve bu yüzden tavsiye edilmez.

Referanslar: "Breast self-exam for breast awareness". Şuradan alındı: https://www.mayoclinic.org/tests-procedures/breast-exam/about/pac-20393237