Kokulu mumlar, evlerde rahatlatıcı bir atmosfer yaratmak için sıkça kullanılır, ancak içerdiği bazı kimyasallar sağlık açısından endişe yaratabilir. Parafin bazlı mumlar, yandıklarında formaldehit ve toluen gibi zararlı maddeler salabilir. Bu kimyasallar uzun süre solunduğunda baş ağrısı, solunum problemleri ve alerjik reaksiyonlara yol açabilir.

Kokulu mum yakmak sadece mevsimsel bir ritüel değil; aynı zamanda sizi sakin ve mutlu hissettirir. New York Tıp Fakültesi'nde Doçent Dr. Amy Brown: “Birçok insan mumları wellness rutinleri için kullanıyor. Eğer mumlar stres azaltıcı bir kaynaksa, stresle ilişkili baş ağrıları ve vücut ağrıları gibi diğer sorunları da iyileştirebilir" açıklamasında bulundu. Ancak kokulu mumların bir dezavantajı var: Havayı kirleterek, partikül yayarlar. Peki bu kimyasallar ne kadar toksik? Ve vücudunuzu nasıl etkileyebilirler?

Bir kibrit yakıp, battaniyeye sarılmadan önce, kokulu mumlar hakkında bilmeniz gerekenler...

Kokulu mumlar sağlık için zararlı mı?

Bazı mum türleri, uçucu organik bileşikler (VOC’ler) adı verilen kimyasallar yayar. Jennifer Dunphy, “Modern Dünyada Ailenizi Korumak İçin Bilmeniz Gerekenler: Aileler İçin Toksin El Kitabı” adlı kitabında: "Kokulu mumlarda bulunan VOC’ler arasında kanser yapıcı olabilecek benzidin, asetaldehit ve formaldehit bulunur. Bir başka VOC, parafin içeren mumlardan salınabilen toluen, tahrişe, baş dönmesine ve diğer semptomlara neden olabilir" ifadelerini kullandı.

Ancak, Brown şunları vurguladı: “Bunu perspektife oturtmak önemlidir. Kokulu mumlardan üretilen VOC’lerin konsantrasyonu, tütün dumanı ve yapıştırıcılar, boyalar ve inşaat malzemeleri gibi diğer mesleki tehlikelerden üretilen VOC’lere göre kat kat daha küçüktür”.

Mum yanmasından kaynaklanan yanma, iç mekan hava kirliliğine neden olur. Ancak genellikle, mumların yanmasından çıkan buharlar ve gazlar, sağlığı etkilemeyecek kadar düşük seviyelerde olur. Kokulu mumlardaki potansiyel olarak zararlı kimyasalların konsantrasyonu düşük olabilir, ancak, önemli olanın ne sıklıkta solunduğudur. Bunlar düzenli olarak solumak istemediğimiz kimyasallardır.

Ancak düzenli soluma ne anlama gelir?

Uzmanlara göre, belirlenmiş bir 'tehlikeli' maruz kalma miktarı yoktur; bunun yerine risk belirlenirken birkaç faktör göz önünde bulundurulur. Bu faktörler arasında kokulu mumları ne sıklıkta yaktığınız, evinizin ne kadar iyi havalandığı ve sizin ya da birlikte yaşadığınız kişilerin kirleticilere ne kadar duyarlı olduğu yer alır.

Astım veya alerjisi olan kişiler, kokulu ürünlere maruz kaldıklarında daha hassas olabilir ve daha kolay solunum veya cilt semptomları geliştirebilir. Çocuklar benzersiz solunum fizyolojisine sahiptir ve çevreye daha duyarlıdır; bu da bu kirleticileri daha yüksek bir dozda soluyabilmelerine yol açar.

İlginizi çekebilir: Mum ama hangisi?

En güvenli mumları nasıl seçersiniz?

Bazı uzmanlar, mumların size mutluluk getiriyorsa yakmayı bırakmanıza gerek olmadığını kabul ediyor. Ancak kirleticilere duyarlı olanlar ya da kimyasallardan kaçınmak isteyenler, daha kaliteli mumlar seçmeyi düşünebilirler. Daha 'sağlıklı' bir mum yakmak için, parafin mumlardan kaçınmalı ve doğal malzemelerden yapılmış mumlar seçmelisiniz. Örneğin; soya veya balmumu.

Bunlar sadece toksik kimyasallar yayan parafinlerden kaçındığınız için iyi değil, aynı zamanda genellikle daha yavaş yanarlar ve daha az is üretirler. Ayrıca sentetik kokulardan kaçınıp doğal yağlarla kokulandırılmış mumları tercih etmelisiniz. Ayrıca mumların renklendirilmesi havaya daha fazla benzen türevleri salabilir, bu yüzden boyasız mumları seçmeye çalışın.

Yanmayı önlemek için balmumu ısıtıcılarını deneyebilirsiniz. Ancak aynı kurallar, kullanılan balmumunun türü ve kokular için geçerlidir. Daha güçlü kokulu mumlar, duyarlılıkların artmasına neden olma olasılığı daha yüksek olanlardır; bu mumlar, büyük ve iyi havalandırılmış bir odada yakılmadıkça genelde kaçınılmalıdır. Kokulu mumlardan tamamen kaçınmak isterseniz, evde kendiniz de yapabilirsiniz. Tarçınlı mum nasıl yapılır?

Kaynak: Sherri Gordon. "How Bad Are Scented Candles For You, Really?". Şuradan alındı: https://health.com/burning-candles-how-they-impact-your-health-8717704. (02.10.2024).