Kanser hastalığı tek bir nedene bağlı olmazken, “rahim ağzı kanseri neden olur?” sorusunun cevabı için yüksek oranda verilen cevap; HPV virüsü. Rahim ağzı kanseri riskini artıran veya hızlandırıcı faktör olan HPV (insan papilloma virüsü) kaynaklı enfeksiyonlar, rahim ağzında kanser gelişmesine uygun ortam hazırlamaktan sorumlu. Rahim ağzı kanserine yakalanma riskini azaltmak için önerilen yöntemlerden biri ise Human Papilloma Virus (HPV) kaynaklı enfeksiyonları önlemek.

Human Papilloma Virus (HPV) nedir?

HPV virüsünün 100’den fazla türü bulunuyor. HPV enfeksiyonlarının birçoğu belirtilere veya hastalığa sebep olmadan kendiliğinden düzeliyor. Human Papilloma Virus yani HPV’nin iki türü olan HPV 16 ve HPV 18 ise rahim ağzı kanserinden %70 oranında sorumlu olmalarıyla biliniyor. HPV aşısı olarak bilinen ve bu iki tip HPV için geliştirilen aşı, rahim ağzı kanserine karşı koruma sağlaması sebebiyle erken yaşlardan itibaren uygulanabiliyor.

1-7 Nisan Ulusal Kanser Haftası geride kalmışken, rahim ağzı kanserinden korunmaya yönelik aşılarla ilgili bir gelişme yaşandı. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), human papilloma virüsüne (HPV) karşı geliştirilen aşının tek dozunun, rahim ağzı kanserini önlemek için yeterli olduğunu açıkladı.

2022 yılında da halk arasında sorulan “Aşılar etkili mi?” sorusunun bilimsel karşılığına yönelik araştırmaları değerlendirmek üzere 4-7 Nisan'da toplanan DSÖ'ye bağlı Bağışıklık için Uzmanlar Danışma Grubu (SAGE), toplantıların ardından yayımladığı değerlendirmede HPV aşısının etkili olup olmadığına ilişkin son verileri paylaştı. Grubun değerlendirmesinde, "tek doz HPV aşısının rahim ağzı kanserine karşı yeterli düzeyde sağlam koruma sağladığı" sonucuna varıldı. SAGE'nin bundan önceki yönergelerinde çocuk, genç ve yetişkin kadınlara 2 doz HPV aşısı tavsiyesi yapılmıştı. Aşıların hangi hastalıklardan koruduğunu merak ediyorsanız, "Aşı ile önlenebilen hastalıklar" içeriğine de göz atabilirsiniz.

Her 10 rahim ağzı kanseri vakasından 9'u düşük ve orta gelirli ülkelerde görülürken bu vakalara genellikle HPV aşısına erişim eksikliği sebep oluyor. HPV aşısıyla ilgili araştırma sonucunun "ezber bozucu" nitelikte olduğu ve dünya genelinde tek doz kullanımının, orta ve düşük gelirli ülkelerde daha fazla kişinin aşıya erişimini sağlayıp daha fazla kanser vakasını önleyebileceği vurgulandı.

Rahim ağzı kanseri belirtileri

• Düzensiz, adet dönemleri arasında veya cinsel ilişkiden sonrasında anormal vajinal kanama
• Cinsel ilişki sırasında ağrı
• Sırt, bacak veya cinsel organların olduğu bölgede ağrı
• Yorgunluk, kilo kaybı, iştah kaybı
• Vajinal rahatsızlık veya kokulu akıntı
• Tek bir bacakta şişkinlik
• İdrar yaparken ağrı

Her yıl 300 bin kadın rahim ağzı kanseri kurbanı

Dünya Sağlık Örgütü’nün verilerine göre rahim ağzı kanseri nedeniyle her yıl 300 binin üzerinde kadın yaşamını yitiriyor.

DSÖ, "Rahim Ağzı Kanserini Yok Etmeyi Hızlandırmak için Küresel Strateji" programı kapsamında, dünyadaki kadınların yüzde 90'ına HPV aşısı uygulanmasını ve yüzde 70'ine kanser taraması yaptırılmasını hedefliyor.

Bu tedbirlerin alınması halinde 2050'ye kadar rahim ağzı kanseri ölümlerinin yüzde 40 azalacağı öngörülüyor.