Diyetisyen Duygu Çetin: Lezzetli yiyeceklerle diyet mümkün!
'Bu yiyecekler de hep tatsız tuzsuz' ya da 'Zaten hangi sağlıklı yiyecekte tat var ki' diyorsanız Beslenme ve Diyet Uzmanı Duygu Çetin'in önerilerine kulak verin.
Medical Park Gaziosmanpaşa Hastanesi Beslenme ve Diyet Uzmanı Duygu Çetin, diyeti tatsız olmaktan çıkaran tarifler verdi…
Sağlıklı ve dengeli beslenme sürekli diyet yiyecekler tüketmek anlamına gelmiyor. Sağlıklı bir beslenme için gün boyu alınan protein, karbonhidrat ve yağın dengelenmesi, önerilen miktarlarda tüketilmesi gerekir. Sebze ve meyve tüketiminde de farklı renk ve özelliklere sahip olanların haftanın farklı günlerde tüketilmesi de gerekmektedir. Kanserden korunmada, vücudun hastalıklara karşı bağışıklığını güçlendirmede, toksik maddelerin oluşumunu önlemede pozitif yönde çok sayıda etkileri vardır. Değişik renk ve türdeki meyve ve sebzeleri tüketerek tüm bu pozitif yönde etkilerinden yararlanabilir. Fakat zaman zaman keyif aldığımız yiyeceklere de sağlıklı beslenme programında yer verilebilir. Ancak bu besinlere yer verirken porsiyon miktarlarına tüketim zamanlarına dikkat edilmesi gerekir.
Sağlıklı yemekler lezzetsiz yemekler gibi bir algı var ancak sağlıklı beslenmek tatsız tuzsuz beslenmek olmadığı gibi, lezzetin bol şeker tuz ve yağdan ibaret olmadığınızda kabul etmek gerekiyor.
Diyet yapılırken yenen yemeklerin en büyük sıkıntısı tatsız, tuzsuz ve lezzetsiz olmasıdır. Bu nedenle başlanan birçok diyet kısa bir süre sonra bırakılır. Ancak küçük dokunuşlarla yemeklere lezzet katmak mümkündür. Özellikle etler domates, biber gibi sebzelerle pişirilirse etin kuruluğuna ve yavanlığına çözüm olabilir. Diğer yemeklerde ise yağ kullanılmıyorsa baharatlarla lezzet katılabilir.
Diyetlerde ızgara yapılacak etler yağsız tercih edildiğinden kuru olmaktadır. Bunu önlemek için bir gün önceden sütle terbiye edilebilir. Bir başka yöntem ise etin yine bir gün öncesinden domates püresinin içinde bekletilmesidir. Böylelikle et daha yumuşak olacaktır. Arzu edilirse baharat da eklenerek, lezzeti artırılabilir.
Diyet yemeklerinin vazgeçilmezlerinden biri de sebzelerdir. Bu sebzeler genellikle haşlama olarak tüketilir. Haşlama sebzeler yavan ve lezzetsiz olur. Yağda pişirilemediği için tat vermek mümkün olmaz. Bu tür haşlama sebzeler üzerlerine yoğurt ve birkaç sos ilavesiyle daha leziz hale getirilebilir. Bir başka çözüm önerisi de büyük marketlerde satılan light soslardır. Bu sosları iri doğranarak haşlanmış sebzelerin üzerine dökerek tüketebilirsiniz.
Diyetlerde tatlı tüketimi tavsiye edilmez. Ancak diyet yapan kişilerin canı bazen tatlı çekebilir. Böyle durumlarda hem tatlı ihtiyacını giderip hem de suçluluk duygusu yaşamamak için light sütlerle yapılan sütlü tatlılar tercih edilebilir.
Bizim mutfakta yaptığımız hataların başında kızartma yöntemini çok sık kullanmamız, haşlama sularının dökülmesi ve aşırı pişirilmesi, tatlılarda fazla yağ ve şeker kullanılması ve sütlü tatlılar yerine daha sıklıkla yağlı hamur tatlılarını tercih etmemiz, kendi yemeklerimiz yerine batı tipi hazır yiyeceklere çok fazla yönelmemiz geliyor. Örneğin kıymalı bol yeşillikle ve ayranla tüketilen pide, lahmacunun yerini, kolalı içeceklerle tüketilen bol kanserojen içerikli salam-sosis-sucuklu pizzalar aldı ne yazık ki! Oysa geleneksel Türk Mutfağı sağlıklı yaşamamızda fast foodlardan çok daha dengeli ve sağlıklıdır.
Kısır, mercimek köftesi, sebzeli börekler, yoğurtlu karnabahar-havuç, domates-biber ezmesi, fırında mücver, salata…
Mercimek çorbası, tarhana çorbası, kuru fasulye-nohut yemeği tavuk ızgara–buğulama balık, ıspanaklı yumurta, orman kebabı, mercimekli bulgur pilavı, tam buğday ekmeği, zeytinyağlı ot ve sebze yemekleri.
Çiğ köfte bulgurla yapılan bir yiyecektir dolayısıyla da diyette yer verilebilir fakat dikkat edilmesi gereken nasıl tüketildiğidir. Diyet yapanlar için çiğ köfteyi etsiz, lavaş ya da dürüm olmadan, acı sos ve nar ekşisi kullanmadan bol marul ve limon eşliğinde sade olarak tüketmesini öneriyoruz. Aslında birçok kişi tarafından çiğ köftenin en lezzetli sunum şeklinin bu olduğu söylenmektedir. Bu şekilde tüketilerek alınacak kalori miktarını en aza indirmiş olunur.
Yağ, protein ve karbonhidrat barındıran lahmacun sağlıklı besin önerileri arasındadır. İhtiyacı karşılamada başarı sağlayan lahmacun incecik bir hamur yapısı barındırdığı için diyet listelerinde 1 tane olmak şartı ile önerilir. Hayvansal yağ ile yapılan lahmacunu söylediğimiz gibi ölçülü tüketmeye özen gösterin. Aksi takdirde kilo almanız kaçınılmaz hale gelir.
Her öğün taze sebze ve meyve tüketilmeli.
Lifli besinler tüketilmeli.
Sağlıklı yağlar tercih edilmeli.
Daha az şeker ve tuz tüketilmeli.
Öğün atlanılmamalı.
Röportaj: Dilay Argün