Bugünlerde herkesin aklı gıda takviyeleri ve multivitaminlerle ilgili karışık. İnternette bu konuda pek çok farklı bilgi var, çoğumuz kontrolsüzce gıda takviyesi kullanıyoruz. Almalı mıyız, ne kadar almalıyız, ne zaman almalıyız, bu konuyla ilgili İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Abdullah Cerit’le sohbet ettik.

Takviye kullanırken genel olarak öneriniz nedir?

Takviye kullanımınızı elbette hekimlerle ya da alanında bu konuda eğitim almış sağlık çalışanları ile yürütün. Ama bir takviyeyi kendi başınıza kullanmaya karar vermişseniz en düşük dozlarda yavaş yavaş arttırıp vücudunuz üzerindeki etkilerini gözleyerek karar verin. İstisnai durumlar hariç, bu kural her zaman yarar. Elbette sağlıklı, rengarenk, mevsiminde sürekli değişimlerle giden bir beslenme tarzının yokluğunda (buna stres yönetimi, egzersiz ve uyku kalitesini de gereğince ekleyebiliriz) takviyeler her zaman yetersiz kalır.

Aldığımız takviyelerin içerisindeki etken maddeler yeterli miktarda mı?

Örneğin, magnezyum için ihtiyaç duyulan miktar, bir kişi için formuna göre değişmekle birlikte (malat, sitrat vb) toplamda elementer düzeyde mg++ olarak günlük 300 ila 600 mg arasında değişir (nadir vakalarda daha da yüksek de kullanılabilir). Yapılan en sık hatalardan biri, firmalar çoğu ürüne içindeki elementer düzeyi ya da saf gerçek etken madde düzeyi yerine, içindeki bileşik miktarı veya diğer katkı maddeleri ile birlikte total dozu yazabilmektedirler. Bu ise gerçek magnezyum miktarını vermemektedir.

Gıda takviyelerini ne zaman almalıyız?

Bu konu da hata yapılan konulardan bir başkası. Örneğin, gıda takviyelerinden magnezyum, B vitaminleri, C vitamini gibi istisnai durumlar haricinde aç karna alınırken; D vitamini, omega 3, zerdeçal ekstreleri tok karna veya yemekle birlikte alınır. Aç alımın ne kadar süre önce olacağı, tok alımın ne kadar süre olacağı bile ayrı önemlidir.

Alınacak dozun herkes için aynı mıdır?

Her zaman doğru ürün tespit edildikten sonra en düşük dozda başlayarak kademe kademe arttırıp vücudu gözlemlemek daha doğrudur, aldığınız takviyelerin bazen size, başkasının kullandığı ya da normal önerilen dozda zararı dokunabilir.

Takviyeleri beraber kullanabilir miyiz?

Tamamen kişiye göre değişmekle birlikte, aç karna alınan birçok takviye yakın zamanlı olarak birlikte alınabilir. Fakat alınma saatlerinin hangisinde ne kadar çok emileceği ya da birlikte alındığı takviyelerin katkılarının diğerini etkileyip etkilemeyeceği önemlidir.

Bir takviye ömür boyu kullanılmalı mı?

Bence hayır, çevremizdeki her şey sürekli değişkenliğe sahiptir, her ne kadar bu değişim çok yavaş gerçekleşse de, vücut içerisinde 2+2 her zaman 4 etmez. Vücudun kendisini bir miktar takviye kullandıktan sonra kendisini düzenlemesine izin vermelidir. Çünkü aldığınız doz bir süre sonra az veya fazla gelebilir. Bu sürede kişiye göre (genetik, çevresel faktörler vb) değişkenlik gösterir. Hem fitoterapötikler hem gıda takviyeleri için durum böyledir.

Deniz Alayat