En büyük zararı anne karnındaki bebeğe!
Sigaranın içindeki nikotin, beyinden dopamin salgılanmasını sağlıyor. Dopaminin salgılanmasıyla da haz duygusu oluşuyor, enerji düzeyi yükseliyor, konsanstrasyon artıyor. Ama sigaranın zararları bu aldatmacaların ardına gizleniyor. Sigaranın en büyük zararını anne karnındaki bebek görür. Sigara kullanan annelerin bebekleri, kullanmayan annelerin bebeklerine göre, yüzde 10–15 kilo eksikliği, zekâ geriliği ile dünyaya geliyor. Ayrıca sigara içen annelerin bebeklerinde erken doğum riski iki kat fazla olduğu gibi, ölü doğum ve düşük yapma riski de daha fazladır.
Sigarayı bir kez deneyen 4 kişiden 3 kişinin bağımlı olduğunu, günümüzde küresel bir salgın haline geldi. Sigaraya hiç başlamamak en iyisi. Hayatının geç döneminde bile olsa sigarayı bırakmak, sigara içenlerdeki erken ölüm riskini azaltıyor, kişinin sağlığını iyileştiriyor. Ancak bırakmakta geç kalmamak lazım, ne kadar erken bırakılırsa kalp krizi riski başta olmak üzere hayatı tehdit eden riskleri büyük oranda azalıyor.
Sigara bağımlılığının oluşum mekanizması, sigarayı bırakmanın yararları hakkında merak edilen soruları yanıtlayan Aile Hastanesi Bahçelievler Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Derya Yenibertiz şu bilgileri veriyor.
Vücutta sigara bağımlılık düzeyini ölçmek mümkün müdür? Bunun bir testi var mıdır?
Sigara bağımlılığı birçok kullanıcının, yokluğuyla uzun bir dönem mücadele etmesi gereken kronik ve nüksedici bir durumdur. Sigaranın bırakılmasıyla sigara bağımlısı bir kişinin sağlayacağı yarar çok önemlidir. Başarılı girişimler için kullanımın sürmesine neden olan ve kesilmesini engelleyen bazı faktörlerle (kişisel nedenler, ailevi sorunlar, sosyo- ekonomik problemler) mücadele edilmesi şarttır. Sigara ne kadar erken bırakılırsa yararı da o kadar artıyor.
Sigara içmek veya dumanını solumak zamanla bağımlılık oluşturuyor. Tütünde esas bağımlılık yapan madde nikotindir. Sigara sadece fiziksel değil, ruhsal etkisi ve sosyal yönüyle de bağımlılık yaratıyor. Kişi sigara içmeyince yoksunluk belirtileri ortaya çıkıyor. Bu etkiler nedeniyle sigara içimi bağımlılık düzeyinde devam ediyor. Sigara bağımlılık düzeyini ölçmek için çesitli testler geliştirilmiştir. En sık kullanılanı “Fagerström” testidir.
Sigaranın en büyük zararı hangi organlara oluyor?
Her sigarada vücut için zehirli, tahriş edici, kanser yapıcı ya da kanserin ortaya çıkmasını kolaylaştırıcı 4000’den fazla kimyasal madde bulunuyor. Bunlardan en az 81 tanesinin doğrudan kansere neden olduğu ispatlandı.
Sigara içenler neden bırakmakta zorlanıyor?
Sigara bağımlılığı güçlü bir bağımlılık mıdır?
Sigarayı bırakmak isteyen bireylerde bırakmayı düşünme, hazırlanma, deneme ve yeniden başlama süreçleri bazen bir kısır döngüye girebiliyor. Bu noktada kişinin bırakma isteğinin en yüksek seviyede olması bu kısır döngüyü tek başına kırabildiği gibi, bazen yeterli olmayabiliyor, hatta tıbbi yardım gerekebiliyor. Nikotin bağımlılığı küçümsenmemesi gereken bir bağımlılıktır. Alkolden 15 kat, kokainden 5 kat daha fazla bağımlılık yapan bir maddedir. Ancak buradan sigara yerine bu maddeleri deneyin anlamını çıkarmamak gerekiyor. Çünkü uyuşturucu bağımlılığı da alkol bağımlılığı da kullananların ölümüne yol açan maddelerdir.
Sigara bırakmanın kişiye sağlayacağı faydalar neler?