Mideniz ağrıyor, hazımsızlık, şişkinlik, bulantı ve kusma gibi şikâyetleriniz oluyorsa; durumunuzu ihmal etmemenizde yarar var. Mide kanseri birçok hastalıkla aynı belirtileri verse de, sinsi bir hastalık olduğunu unutmamak ve erken teşhisin yaşam kurtarıcı olduğunu hatırlamak gerekiyor. Mide hastalıklarının, tüm dünyada en yaygın hastalıklar grubuna girdiği belirtiliyor. Kartal Koşuyolu Yüksek İhtisas Eğitim ve Araştırma Hastanesi Genel Cerrahi ve Gastroenteroloji Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Sinan Yol, “Midenin çalışmasındaki herhangi bir düzensizlik mide hastalıklarına neden olur. Mide hastalıklarının gastritten ülsere mide kanamasından kanser çeşitlerine kadar farklı türleri bulunmaktadır” diye konuşuyor.

Temel şikayetler

Her insan yaşamı boyunca midesinde mutlaka yanma hissediyor. Mide rahatsızlığı olanların en sık dile getirdiği şikâyetin ‘dispepsi’ adı verilen hazımsızlık olduğu belirtiliyor. “Ne yesem şişiyorum”, “Midem ağrıyor”, “Yanmam var”, “Yediklerim ağzıma geliyor”, “Gaz ve şişkinlik hissediyorum”, “Geğirmem var” gibi şikâyetler, çok sayıda insanda rahatsızlık yaratıyor. Bu rahatsızlıklara nelerin neden olduğu ve sorunların nasıl meydana geldiği tam olarak bilinmiyor. Gıdalar, çevresel ve hormonal faktörler, stres veya bilmediğimiz besinlerde olan alerjenler; dispeptik adı verilen yakınmaları oluşturuyor. Gastrit, gastroözefageal reflü ve duodenal ülserler en yaygın hastalıklar arasında bulunuyor.

Yılda 25 bin kişiyi yakalıyor

Bütün organlar hücrelerden oluşuyor ve bu hücreler organın yenilenme ihtiyacı duyulduğu ölçüde bölünüyor. Bunların kontrolsüz ve aşırı bölünmesi bir anormal hücreler topluluğu oluşturuyor ve bu durum kanser olarak adlandırılıyor. Toplumda midede gelişen kanserlere sık rastlandığını dile getiren Doç. Dr. Yol, Türkiye’de sindirim sisteminde en sık görülen kanserlerin mide ve kalınbağırsak kanserleri olduğu belirtiyor. Yılda 20-25 bin kişinin mide kanserine yakalandığı düşünülüyor. Dünyada bu hastalığın en çok görüldüğü yerlerin başında Japonya, Uzakdoğu ve Kuzey Avrupa ülkeleri geliyor. Doç. Dr. Yol, Türkiye’de hastalığın görülme sıklığının doğu illerine doğru gidildikçe arttığını dile getiriyor.

Genetik faktör riski artırır

Mide kanseri erkeklerde daha sık görülüyor. En sık görüldüğü yaş grubunun 60-70 yaş arası olduğu belirtiliyor. Ancak bu hastalıkla çok genç yaşlarda da karşılaşılabiliyor. Ailesinde mide kanseri görülen kişilerin, bu hastalığa yakalanma riski artıyor. Riskin bu kişilerde 5 kat daha yüksek olduğu belirtiliyor. Yakın akrabalarında mide kanseri olan bir kişinin beslenmesinde tütsülenmiş ve kızarmış ürünlerin fazla yer almaması gerekiyor. Bu kişiler genetik açıdan riskli olsalar bile yaşam tarzı değişiklikleri ve iyi bir beslenme düzeni, kanserin ortaya çıkışını önleyebiliyor. Endoskopiyle yapılan taramayla, midede kansere doğru bir gidiş olup olmadığı tespit ediliyor. Doç. Dr. Yol, “Erken teşhis edilen kanserlerde yaşam şansı çok yüksektir” diyor.

En kesin tanı yöntemi endoskopi

Mide kanserinde en kesin tanı yönteminin endoskopi olduğu belirtiliyor. Bu uygulamada ucunda kamera olan ince bir hortum mideye giriyor ve midenin içini gözlemliyor. Kesin tanı için biyopsi şart görülüyor. Kanserli yapı, ilaçlı (baryumlu) mide filmleriyle de görülmekle birlikte, bu tetkikin yapılması kesin tanı için yeterli bulunmuyor. Tüm kanserlerde olduğu gibi mide kanserinde de tedavi şansı tümörün evresiyle doğrudan ilişkili oluyor. Mide kanseri erken evrede teşhis edilirse, yüzde 90-95’lik tedavi oranına sahip oluyor. Kanser ne kadar erken yakalanırsa tedavi oranı da o derece yüksek oluyor. Doç. Dr. Sinan Yol, 2011 yılında olmamıza rağmen, hastaların önemli bir bölümünün hâlâ doktora çok geç başvurduğunu ve bu nedenle bu kişilerin tedavilerinin mümkün olmadığını söylüyor.

Mide kanserinin başlıca belirtileri

• Mide bölgesinde ağrı

• Hazımsızlık (Yemekten sonra rahatsızlık hissi ve mide şişliği.)

• İştahsızlık ve kilo kaybı (Özellikle şiddetli ve kısa sürede ortaya çıkan kilo kaybı.)

• Bulantı, kusma, çabuk yorulma ve kansızlık

• Mideden kanama olması

• Karın bölgesinde ele gelen şişlik

• Yemeklerden sonra hazımsızlık hissiyle beraber kısa sürede aşırı kilo kaybı; mide kanserinin en karakteristik belirtileridir.

Doğru bilinen yanlışlar

• Kansere bıçak vurulmaz. Yanlış

• Tatlı yersem kanserim büyür. Yanlış

• “Büyüklerim 30 yıl sigara içti, onlara bir şey olmadı” demek. Yanlış

• Işın tedavisi zararlıdır. Yanlış

Mide kanserinin nedenleri

• Beslenme alışkanlıkları. (Tuzlanmış ve tütsülenmiş besinlerin aşırı miktarda tüketilmesi, yanmış ya da yeterince pişmemiş kırmızı et tüketimi, sebzelerin ve meyvelerin az tüketilmesi.)

• Helikobakter pilori adı verilen bakteri.

• Sigara kullanımı ve alkol tüketimi.

• Ailede mide kanseri görülmesi.

Korunmak için bunları yapın

Doç. Dr. Sinan Yol, “Belirtilerin hiçbiri mide kanseri için karakteristik değildir. Bu şikâyetler diğer

sindirim sistemi kanserlerinde de görülebilir” diyor ve hastalığın sinsi yönünü bu duruma bağlıyor.

Kanser olmayan sindirim sistemi hastalıkları da benzer şikâyetler yaratabildiği için, mideleriyle ilgili şikâyetleri olan kişilerin, ayırıcı tanı amacıyla bir uzmana başvurmaları öneriliyor. Mide kanserinden korunmak için yapılması gerekenleri ise şöyle sıralanıyor:

• Sigara ve alkolü bırakın.

• Sıcak ve soğuk içeceklerle içinde katkı maddesi olan yapay yiyecekleri tüketmeyin.

• Hayvansal yağ kullanımını azaltın.

• Mevsimsel taze sebze ve meyve tüketin.

• Düzenli egzersiz yapın.

• Şehir yaşamının neden olduğu yorgunluk ve stresten uzak kalın ve dinlenmeye zaman ayırın.