Mide bulantısı herkeste görülebilen ve oldukça yaygın olan bir durum olsa da sindirim sistemi problemleri, iç kulak sorunları, kontrol altına alınmamış yüksek tansiyon veya şeker hastalığı olan kişilerin yanı sıra kokular ve hoş olmayan görüntülere karşı aşırı hassas bir yapıya sahip olanlarda daha sık görülüyor.
Mide bulantısı nedenleri nelerdir?
Anadolu Sağlık Merkezi İç Hastalıkları ve Nefroloji Uzmanı Doç. Dr. Enes Murat Atasoyu, mide bulantılarının altında yatan nedenleri sıraladı.
Gebelik ve psikolojik durumu iyi olmayan bireylerde organik bir hastalık olmadan da mide bulantısı ve kusmanın görülebildiğini belirten Anadolu Sağlık Merkezi İç Hastalıkları ve Nefroloji Uzmanı Doç. Dr. Enes Murat Atasoyu “Besin zehirlenmesi, araç tutması, ishal, migren, uyuşturucu alımı, kemoterapi uygulamaları durumunda görülüyor” dedi.
Uzun süreli bulantı durumunda mide ülseri, iç kulak hastalıkları, ileri evre böbrek yetmezliği, bazı kalp krizi tipleri, kan şekerinin kontrolsüz yükselmesi ve kafa içinde basınç artışı gibi daha ciddi hastalıkların da akla gelmesi gerektiğine de dikkat çeken Doç. Dr. Atasoyu, “Araç tutması, iç kulaktaki dengeden sorumlu yarım daire kanallarının harekete aşırı hassas oluşuna bağlı gelişir ve araç içinde seyahat ederken ortaya çıkan bulantı ve sonrasında kusma ile kendini gösterebilir” şeklinde konuştu.
Mide bulantısına neden olan hastalıklar nelerdir?
Mide ülseri: Mide bölgesinde ağrı, midede yanma, kaynama, hazımsızlık gibi yakınmalar olur. Ülser varlığı midenin normalde olan gıdaları ileri doğru iten hareketlerinin tersine dönmesine ve böylece bulantı-kusma oluşmasına yol açabilir.
Bağırsak tıkanıklığı: Karın ağrısı, karında şişkinlik, dışkı yapamama, dışkıya benzer nitelikte kusmuk çıkarma, yüksek ateş ile görülür. Bağırsaklarda mekanik (kitle varlığı, karın için yapışıklıklara bağlı vs.) veya kanda potasyum düşüklüğü gibi elektrolit bozukluğunun olması nedenli tıkanıklık gelişebilir.
İç kulak ve beyincik ile ilgili hastalıklar: Bu hastalıklarda ön planda dengesizlik ve baş dönmesi yer alır. Ek olarak bulantı yakınması da gelişir. Örneğin; Meniere hastalığı, vestibüler nörit, beyincikte kitle varlığı gibi.
Kontrolsüz hipertansiyon: Hipertansiyonu olan bireylerde tedavi kullanılmaması veya yetersiz tedavi nedeniyle kan basıncının çok yükselmesi durumunda baş ağrısı, baş dönmesi, bulantı görülebilir.
Kontrolsüz şeker hastalığı: Şeker hastalığı olan hastaların diyete uyumsuzluk, araya giren enfeksiyonlar veya tedavi yetersizliğine bağlı kan şekerinin çok yükselmesi durumunda “diyabetik ketoasidoz” adı verilen bilinç değişiklikleri, bulantı-kusma, karın ağrısı ile kendisini gösteren bir tablo gelişir.
İleri evre böbrek yetmezliği: Böbrekler tarafından vücuttan uzaklaştırılması gereken metabolizma atık ürünlerin atılamaması nedeniyle bulantı, kusma, iştahsızlık, halsizlik, kilo kaybı, idrar miktarında azalma belirtiler oluşabilir.
Mide bulantısı için çözümler
Mide bulantılarının başlıca sebepleri araç tutması, aşırı stres, gıda zehirlenmesi, aşırı alkol tüketimi, migren, vertigo ve hamileliktir. Mide bulantısını ilaç kullanmadan atlatmak mümkündür. Ancak uun süren mide bulantısı söz konusu ise doktora danışılmalıdır. Eğer hamileyseniz hamilelikte mide bulantısına çözüm yazımıza bakmanızı da tavsiye ederiz.
Temiz havaya çıkın
Açık havaya çıkın ya da pencereyi açın.
Su için
Sıvı kaybı mide bulantısını tetikler. Ancak birden fazla miktarda değil, kısa aralıklarla birer bardak su için. Mideniz boş olmasın Boş mide daha fazla bulanır. Ancak yağlı, kokusu baskın yiyecekler de bulantıyı tetikler. Bir parça ekmek yemek midenizi rahatlatacaktır.
Nane ve limon koklayın, nane ve limon çayı için
Taze nane çiğneyin, limonlu su için. Taze naneyi ve limonu sadece koklamak bile mide bulantınızı azaltacaktır. Nane çayı, nane-limon çayı da etkili olacaktır.
Zencefil koklayın veya çayını için
Taze zencefili ince ince dilimleyerek 5 dakika demledikten sonra için. Zencefil ayrıca kokusuyla da mide bulantısını hafifletici etkiye sahiptir.
Elma yiyin
Elma yemenin de mide bulantısına iyi geldiği bilinen bir gerçek. Birkaç dilim elma yiyerek midenizi rahatalatıp bulantınızı azaltabilirsiniz.
Zencefil
Zencefil, mide bulantısını gidermek için çok faydalı olarak bilinir. Eğer mideniz bulanıyorsa, zencefilli bir şeker ya da zencefil çayı içebilirsiniz. Zencefilli bira da içebilirsiniz ancak içinde zencefil aroması değil gerçek zencefil olduğuna emin olun.
Tuzlu bisküvi
Tuzlu bisküvi ya da kraker, özellikle hamilelikteki sabah bulantılarına birebirdir. Eğer midenizde tuzlu gıdalarla ilgili bir sorun yoksa mideniz bulandığında tuzlu bisküvi, kraker veya galeta gibi ürünlerden faydalanabilirsiniz.
Yoğurt
Kemoterapiye bağlı mide bulantısında yoğurt çok faydalı olabilir. Hem mide bulantınız hafifleyecek hem de kemoterapinin yok ettiği bakterileri geri kazanacaksınız.
Muz
Muz da mide bulantısına birebir iyi gelen gıdalar arasındadır. Hem hafif hem de potasyum açısından zengin bu yiyecek midenizi rahatlatacaktır.
Pirinç lapası
Çok iştah açıcı olmasa da, pirinç lapası da mide bulantısına iyi gelir.
Nane
Zencefil gibi, nane yağı da mide bulantısı için mükemmel ve pratik bir çözümdür. Naneli şeker yiyerek ya da nane çayı içerek mide bulantınızı hafifletebilirsiniz.
Karpuz
Kulağa tuhaf geliyor değil mi? Ancak istifra ettiyseniz vücudunuz susuz kalır ve karpuz yiyerek hem mide bulantınızı geçirir hem de kaybettiğiniz suyu geri alırsınız.
Suna Dumankaya'dan mide bulantısı yaşayanlara tarifler
6 aylık hamileyim. Son günlerde çok bulantım oluyor. Doktorumun tavsiyelerine harfiyen uyuyorum. Sizin bana önerebileceğiniz bitkisel bir reçete var mıdır?
Nazan U./Ankara
Suna Dumankaya'nın cevabı:
Size öncelikli tavsiyem doktorunuzun söylediklerine harfi harfine uymayı sürdürmeniz olacaktır. Ayrıca 1 tutam taze zencefili soyup rendeledikten sonra 2 su bardağı kadar suyun içinde 5 dakika kaynatın. Her gün sabah-akşam bu karışımı balla tatlandırıp içmeyi alışkanlık haline getirin. Bu formül mide bulantısına karşı birebirdir.
YORUMLAR