Zerdeçal nedir? Zerdeçalın faydaları nelerdir?
"Taze zerdeçalın faydaları nelerdir? Zerdeçal zayıflatır mı? Taze zerdeçal nerede kullanılır?" Taze zerdeçal ile ilgili merak ettikleriniz haberimizde!
Fitoterapi Derneği Başkanı Fitoterapi ve Tıbbi Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Canfeza Sezgin zerdeçal ile ilgili bilmeniz gerekenleri anlattı.
Zerdeçal nedir?
Zerdeçal içerdiği kurkumin benzeri bileşikleri ile bilimsel araştırmalara konu olmuş sağlık için çok yararlı fonksiyonel gıdadır. Bilim dünyasının sağlık yararı hakkında en çok araştırma yaptığı sarımsak, tarçın, ginseng, zencefil ve deve dikeni gibi bitkileri geçerek baş sıraya oturmuştur. Zerdeçal uzun süredir sindirim sistemi, iltihap giderici ve antioksidan faydaları için kullanılmaktadır. Taze zerdeçalın faydalarının temelinde içerdiği kurkumin benzeri bileşenler ve uçucu yağlardan oluşan mucizevi bileşenler bulunur. Taze zerdeçalın saymakla bitmeyecek pek çok faydası vardır.
Neden zerdeçalı taze tüketmeliyiz?
Hastalıklardan korunmada bitkideki bir maddeden ziyade tamamının tüketilmesi daha fazla yarar sağlar. Ayrıca gıdaların taze tüketilmesi, depolanmış veya toz haline getirilmiş formlara göre bazı avantajlar içerir. Taze zerdeçal, zerdeçal tozunda olmayan birçok faydalı doğal bileşen içerir. Örneğin zerdeçal yağı, zerdeçalın işlenmesi esnasında kaybolur. Buna benzer birçok yararlı zerdeçal bileşeni işlenme sürecinde kaybolması besleyici özelliğinin azalmasına neden olur. Taze zerdeçalın yaklaşık olarak yüzde 6 – 9’ u yağdır. Zerdeçal yağı da antikanser bileşen kurkuminin emilimini artırarak vücudun maksimum yararlanmasını sağlar. Ayrıca sadece taze zerdeçalda bulunan uçucu yağ, kurkuminin yararını daha da artırır.
Zerdeçalın toz formunda uzun süre bekletilmesi içerdiği temel yararlı bileşen olan kurkuminin azalmasına neden olur. Taze zerdeçal, sağlıklı hücrelere hasar veren zehirli maddeleri (serbest radikal) önleyen antioksidan bileşenleri kurutulmuş zerdeçaldan daha fazla içerir. Gıda güvenliği tüm dünyada önemli bir sorundur. Toz formda zerdeçal içine farklı dolgu maddelerinin katılması, renklendiricilerin katılarak kalitesiz ürünlerin pazarlanması gibi kalite kontrol sorunları taze zerdeçal tüketilerek giderilir.
Zerdeçalın sağlığımıza yararları nelerdir?
Kanser salgınına karşı zerdeçal tüketin
Zerdeçal deri, meme, prostat ve kalın bağırsak kanseri dahil çeşitli kanser tiplerine karşı korunmada yardımcı olup günümüzde tedavide destek olarak da kullanılmaktadır. Daha çok laboratuvar ve hayvan çalışmaları olmakla birlikte son yıllarda kanser hastalarında klinik çalışmalarda kurkuminin katkısı yoğun olarak araştırılmaktadır. İçerdiği doğal antioksidanların antikanser etkiden sorumlu olduğu düşünülmektedir.
Beyninizin yaşlanmasına ve unutkanlığa karşı faydaları
Yaşam süresinin uzaması bunama ve Alzheimer hastalığı gibi rahatsızlıkların görülmesini artırdı. Hafıza sorunu yaşayan kişi sayısı çoğaldı. Zerdeçal beyinde amiloid plaklarının oluşumunu engellerken iltihap önleyici özelliği ile beyin hasarını azaltabilir. Erkenden sofralarımızda yer vereceğimiz zerdeçal ileride beyin hastalığı görülmesinin engellenmesinde yardımcı olabilir.
Zerdeçalın şeker hastalığına faydaları
Şeker hastalığının görülmesi şişman veya normal kilolu olan insanlarda giderek artmaktadır. Zerdeçal tek başına veya beraberinde karabiber ile birlikte verildiğinde kan şekeri ve kan yağlarının düşürülmesine yardımcı olabilir. İnsülin direncinin azaltılmasıyla kan şekerlerinde de iyileşmeye destek olmaktadır.
Zerdeçalın sindirim sistemi faydaları
Zerdeçal sindirime yardımcı olan safra üretimini artırır. Toplumda sık görülen hazımsızlık yakınmalarını ve mide ekşimesini azaltır. Daha çok kadınları etkileyen hassas (spastik) bağırsak hastalığını yatıştıran zerdeçal, iltihabi bağırsak hastalıklarından ülseratif kolitin kontrol altına alınmasına yardımcı olur . Mide ülserlerinin tedavisinde de yardımcı olabilir. Özellikle h. piloriye bağlı gastritte faydalı olabilmektedir . Fakat aşırı tüketimin ters etki yapıp mideyi daha da rahatsız edebileceğinden tüketime dikkat edilmelidir.
Zerdeçalın iltihap önleyici ve eklem ağrısını azaltıcı faydaları
Birçok insanda müzmin, iyileşmeyen iltihabi süreç bulunur. Günümüzde beslenme bozukluğu, hazır ve işlenmiş gıda tüketiminin artması, hareketsizlik ve şişmanlık bunun nedenleridir. Müzmin iltihap kanser, eklem romatizması, ülseratif kolit, kolesterol yüksekliği ve ağrı gibi sorunlara neden olabilir. Zerdeçal içerdiği kurkumin bileşiği ile iltihabi süreci önlemede fayda sağlayabilir. Zerdeçal ilerleyen yaşta eklem ağrılarının azaltılmasında yardımcı olabilir. Zerdeçal dünyada eklem kireçlenmesi veya eklem romatizmasında tıbbi tedaviye yardımcısı olarak kullanılır ve bilimsel çalışmalar bunu desteklemektedir. Romatizmaya bağlı ağrıyan eklemlerin hareketi kısıtlamasını azaltarak yaşam kalitesine katkı sağlar. Zerdeçal aynı zamanda mikrobik olmayan göz iltihabı biçimi olan üveitin destek tedavisinde de faydalı olabilir ve şikâyetleri azaltmaya yardımcı olur.
Zerdeçal kalp ve damar sağlığını destekler
Bilimsel araştırmalar, zerdeçalın damar kireçlenmesinin durdurulmasına, atardamarlarda plak oluşumunun azaltılmasına ve kan pıhtısı oluşumunun engellenmesinde yardımcı olabileceğini düşündürmektedir. Bu özellikleri ile kalp hastalığı, kalp krizi ve inmeyi önlemeye yardımcı olabilir. Zerdeçal damar kireçlenmesine neden olan kötü kolesterol olan LDL’ nin düşürülmesine destek olur. Çağımızın salgın hastalıkları arasında olan şişmanlık, insülin direnci ve metabolik sendromu olanlarda faydalıdır.
Taze zerdeçal nerede kullanılır?
Zerdeçal içine katıldığı gıdalara şifa, renk ve lezzet vermekle kalmaz aynı zamanda onların bozulmasını da geciktirir. Doğal koruyucudur. Taze zerdeçalın daha ekonomik olması sağlık için tüketiminin düzenli yapılabilmesini sağlayabilir. Taze zerdeçal içerdiği aromatik yağlar ile daha güzel tat ve koku vermektedir. Tüketimi daha kolaydır. Çok farklı tüketim şekilleri vardır. Bunlar:
- Doğal altın renginde pasta yapabilirsiniz
- Süte karıştırıp blendır ile altın renginde lezzetli ve aromalı bir içecek elde edebilirsiniz
- Köri sosu yapabilirsiniz
- Salatalara ince dilimleyebilirsiniz
- Smoothies yapabilirsiniz
- Zerdeçal turşusu yapabilirsiniz
Taze zerdeçal ne kadar tüketilebilir?
Her gün düzenli olarak taze zerdeçal tüketmek isteyenler için günlük kullanım miktarı 6 – 8 gramdır.
Zerdeçalı kimler tüketmemeli?
Hamilelerde rahim kasılmalarını arttırabileceği için yoğun tüketilmemesi önerilir. Bir hafta içinde ameliyat olacak olanlar zerdeçal tüketmemelidir.
Taze zerdeçal ile sağlıklı bitkisel kür nasıl hazırlanabilir?
Özellikle birlikte tüketildiğinde birbirinin yararını arttıran bitki kısımlarından sağlıklı bir kür hazırlayabiliriz. Karabiber, zerdeçalda bulunan kurkumin bileşiklerinin emilimini ve etkisini yaklaşık 20 kat artırır.
Herkesin evinde rahatlıkla hazırlayabileceği kür aşağıdadır:
- Yarım su bardağı tercihen keçi sütünden hazırlanmış kefir veya yoğurt
- 1 yemek kaşığı öğütülmüş Chia tohumu (Çiya Tohumu)
- 1 tatlı kaşığı kenevir tohumu yağı ve 1 çay kaşığı çörekotu yağı
- Yarım çay kaşığı tarçın
- Yarım çay kaşığı havanda ezilmiş çörek otu
- 1,5 tatlı kaşığı rendelenmiş taze zerdeçal
- 1/2 çay kaşığı karabiber
Tüm malzemeleri karıştırın bir defada tüketin. Bu karışım sabah ve akşam ayrı ayrı hazırlanıp tüketilecek (günde iki defa).
Bu yazı zerdeçalın sağlık yararları hakkında bilimsel çalışmalar kaynak verilerek insanların bilgilendirilmesi amacıyla hazırlanmıştır. Kişilerin bu yazıda anlatılan bilgilerden yola çıkarak varsa hastalıklarının tedavisini bırakmamaları, rahatsızlıklarının tedavi ve teşhisi için sağlık kuruluşuna başvurarak doktorlarının önerdiği yöntem ve tedavileri uygulamaları tavsiye edilir.
Karın yağlarını eriten 10 baharat
Öğünlerinize bu baharatları katarak metabolizmanızı hızlandırabilir ve karın yağlarınızdan daha kolay kurtulabilirsiniz.
Bu aromatik baharat midenizi yatıştırdığı gibi aynı zamanda kilo kaybını da teşvik eder. Zencefil bir antioksidandır ve acı biberlerde bulunan kapsaisin içerir. Araştırmalara göre kapsaisin geçici olarak metabolizmayı hızlandırır ve bu da yüksek kalori yakımına sebep olur. Zencefil tokluk hissini de arttırır.
Dünyanın en meşhur garnitürü olan maydanoz yemeğinize renk ve koku katmaktan fazlasını yapıyor. Yapılan son araştırmalara göre, maydanozda bulunan antioksidanlar karaciğeri temizleyerek, metabolizmayı canlandırıyor. Peki bu kilonuzu nasıl etkiler? Karaciğer vücutta besinlerin depolanması ile birlikte, sindirim ve metabolizma için de önemlidir. Yağlı, hasarlı karaciğer metabolizmayı yavaşlatır ve kilo almanıza sebep olur; maydanoz ise bunu engeller.
Bir ateş düşürücü ve doğal antibiyotik olan sarımsak, binlerce yıldır medikal amaçlar için kullanılıyor. Üstelik artık bir yağ yakıcı olduğu da biliniyor. Koreli araştırmacıların ortaya sürdüğüne göre, yedi haftadan fazla süre sarımsak içerikli diyet ile beslenen farelerde kilo kaybı gözlenmiştir.
Çam gibi iğneli bu koyu yeşil bitki, kilo kontrolü için de işe yarıyor. İngiliz Beslenme Dergisi'ne göre, biberiyede bulunan karnozik asit, kan şekeri seviyesini azaltırken kilo dengesini korur. Illinois Üniversitesi'nde yapılan bir diğer araştırmaya göre, tip-2-diyabetle ilişkili enzimleri de bloke ediyor.
Zencefilin yakın akrabası olan zerdeçal, doğu Hint mutfağından gelir ve aslında herkesin mutfağında olmalıdır. İçeriğinde doğrudan vücuttaki iltihaba karşı hareket eden kurkimin vardır. Ve iltihaplanmanın engellenmesi, vücudun önemli bir metabolizma-sinyal hormonu olan leptineni artırır.
Acı demek yakmak demektir. Baharatlara acı tadı veren kapsaisin, metabolizmayı hızlandırıyor. Pul biberde fazlaca bulunan bu bileşen kilo vermek isteyen acı severlere müjdeli haberin ta kendisidir.
Kalorileri yakmak dışında, acı iştahınızı da frenlemeye yarayabilir. Perdue Üniversitesi Gıda ve beslenme araştırmacıları kilolu olmayan 25 insan üzerinde bir araştırma yaptı. Bunlardan 13'ü baharatlı yemek yemeyi severken 12'si sevmiyordu. Altı hafta boyunca yemeklerine az da olsa kuru Arnavut biberi katılan grupta, biber sevmeyenlerin iştahlarının kesildiği gözlendi. Ve ayrıca zerdeçal gibi, bu baharat da soğuk algınlığı ve mikropları defetmek için yardımcıdır, hatta en inatçı bağışıklık sistemlerini bile harekete geçirir.
Turpgillerden sebze ailesinin bir üyesinden elde edilen bu keskin baharat, metabolizmayı hızlandırır. Kuzey Carolina Devlet Üniversitesi araştırmacıları, hardalda bulunan homobrassinolide'in yağsız vücut ve kas kütlesini artırmak için kas hücrelerini uyarabildiğini ortaya koydu. Bir diğer araştırmaya göre ise, hardalda bulunan melatonin kalori yakan yağ hücrelerini harekete geçirip, kilo kontrolüne yardımcı oluyor.
Koreli araştırmacılara göre, bu sofra baharatına güçlü tadını veren pipeline, aynı zamanda yağ da yakıyor. Yayınlanan makaleye göre, pipeline yeni yağ hücrelerinin oluşmasını da engelliyor ve bunu yaparak yağlanmayı kontrol altında tutmaya yardımcı olan bir metabolik zincir reaksiyona sebep oluyor.
Araştırmaya göre, tarçın glikozun hücreler içinde hareketine yardımcı olur, böylece yemekten sonra yaşanan insülin (bir yağ depolama hormonu) dalgalanmalarını engeller.
YORUMLAR