Omurilik ve Sinir Cerrahisi Uzmanı Op. Dr. Salih Aydın Karpal Tünel Sendromu hakkında bilinmesi gerekenleri anlattı.

Karpal Tünel Sendromu nedir?

Median sinir el bileğinde; taban ve kenarlarını bilek kemiklerinin, tavanını ise transvers karpal ligamentin oluşturduğu bir tünelden geçer. Bilek kanalı adını alan bu yapıda median sinir, dokuz önkol fleksor kasının tendonuyla birlikte bulunur. Median sinirin bu kanalda sıkışması sonucu ortaya çıkan tabloya “Karpal Tünel Sendromu” adı verilir.

Karpal Tünel Sendromu'nun belirtileri nelerdir?

Sıklıkla baskın elde belirgin olmak üzere, iki tarafta da rahatsızlık hissetmek mümkündür. Karpal Tünel Sendromu'nun belirtileri çeşitlilik gösterir ve duysal yakınmalar önce başlar. Sabah ellerde uyuşma ile uyanma, genelde ortaya çıkan ilk yakınmadır. Günün ilerleyen saatlerinde kaybolduğundan hasta doktora başvurmaz. Buna ellerde şişlik hissi eşlik edebilir. Daha sonraları kişi gece uykudan uyandığında uyuşmalar vardır. Sonraki dönemde ağrı, uyuşmaya eklenerek kişiyi uykudan uyandırır. Hasta bu ağrılı durumdan kurtulmak için elini sallar ya da ovuşturarak rahatlar. Ağrı genellikle eldedir, zaman içerisinde ön kol, kol ve omuza yayılır. Vakaların büyük çoğunluğu bu düzeyde kalmakla birlikte, alışılmış klinik seyirde hastaların yazın rahatladığı, kışın ise yakınmaların arttığı gözlenir. Bu belirtiler yıllarca sürebilir. Sonunda hastayı doktora getiren tablo; ağrı-uyuşmaların çok şiddetlenmesi ve/veya buna eklenen avuç içi bölgede kas zaafı ve incelmedir. Kişi bunu “iğne dahi tutamıyorum” yakınması ile yansıtabilir.

Karpal Tünel Sendromu nedenleri nelerdir?

Travma başta olmak üzere birçok nedene bağlı olarak ortaya çıkan sekonder tip dışında, herhangi bir neden olmaksızın görülen idyopatik tip pratikte en sık görülendir. Gebelik gibi fizyolojik bir sürecin yanı sıra diyabet, romatoid artrit, guatr ve benzeri hastalıklara da eşlik edebilir. Genelde, oluş mekanizması tam açıklık kazanmamış olmakla birlikte vücudun su tuttuğu durumlarda, el bileğinde mikro travmaya yol açacak ardı sıra hareket fazlalığının, yapısal olarak dar bilek tüneli ve servikal artroz varlığının klinik tablonun ortaya çıkışını kolaylaştırdığı kabul edilmektedir.

Karpal Tünel Sendromu kimlerde sıklıkla görülür?

Kadınlarda, özellikle orta yaş grubunda görülme sıklığı fazladır.

Karpal Tünel Sendromu nasıl teşhis edilir?

Klinik tanı elektromiyografik inceleme ile doğrulanır. Median sinir duysal ve motor iletimleri, tuzaklanma bölgesi olan bilek segmentinde yavaşlamıştır. Fokal demiyelinizasyon, duysal ve motor distal latans değerlerinin uzamasına yol açar. Aksiyon kaybı; duysal ve bileşik kas aksiyon potansiyel amplitüdlerinde düşme ile belirlenir. Elektromiyografik muayene yalnızca tanı için değil, klinik seyrin izlenmesi açısından da önemlidir.

Karpal Tünel Sendromu nasıl tedavi edilir?

Tedavi, erken evrelerde gece atelleri ve antiinflamatuvar kullanımı, lokal steroid injeksiyonu şeklinde konservatiftir. Kişinin yaşam kalitesini bozan şiddetli ağrıların ve bazı vakalarda akson kaybının varlığı cerrahi girişimi gerektirir. Cerrahide de bizim hastalara önereceğimiz altın yöntem “Tam Endoskopik Dekompresyon”dur. Lokal anestezi altında yapılır. Hasta yaklaşık olarak 20 dakika sonra ağrılara veda eder. Bu yöntemin hastaya sunacağı en önemli imkan, ameliyatın hemen bitiminde ellerini kullanabilmesidir. Atel ve askıya gerek kalmadan, cerrahi yara yeri problemi yaşamadan, ilk geceden sağlıklı ve ağrısız uykuya merhaba diyebilirler.

Karpal Tünel Sendromu'ndan korunmak için 5 öneri

Memorial Antalya Hastanesi Nöroloji Bölümü’nden Uz. Dr. Yılmaz Niyazi Yazman, “Karpal Tünel Sendromu” oluşumuna karşı önerilerde bulundu.

Her iki elde de görülebilir

Karpal tünel sendromu, elin önemli sinirlerinden biri olan “median” sinirinin el bileğinde sıkışması sonucu ortaya çıkar. En sık belirtileri; baş parmak, işaret parmağı ve orta parmaklarda genellikle geceleri aralıklarla ortaya çıkan uyuşma, karıncalanma, yanma gibi şikayetlerdir. Hasta bu nedenle uykudan uyanır ve ellerini sallayarak rahatlatmaya çalışır. Hastalığın ilerlediği durumlarda, zamanla ellerde ve parmaklarda güçsüzlük meydana gelir ve şikayetler diğer elde de başlayabilir. Bunun yanında karıncalanma ve uyuşma artar, devamlılaşır ve başparmakta kuvvetsizlik başlar. Çok ileri evrelerde ise başparmak tarafındaki kasta erime görülebilir.

Gebelikte başlayıp, doğumla bitebilir

Karpal tünel sendromu; gebelik döneminde başlayıp, yalnızca bu süreçte devam eden ve doğum sonrasında kendiliğinden düzelebilen bir seyir de gösterebilir. Hastalık erken dönemde anne adayında, sabahları orta parmakta uyuşma ve karıncalanma ile belirti verir. Bu durum, parmakların hareket ettirilmesi ile ortadan kalkar. Karpal tünel sendromu olan ve şikayetleri olan gebelerde egzersiz ve yaşam şekli değişiklikleri önemlidir. El ve el bileğini zorlayıcı hareketler yapmamak, el bileğini dinlendirmek için istirahat, ateli kullanmak, tuz ve su alımı ile kilo dengesini kontrolde tutmak, el bileği egzersizleri yapmak, hastalığın olumsuz etiklerini azaltacaktır.

Belirtileri boyun fıtığı ile karıştırılabilir

El-bilek hastalığı, diğer sinirleri etkileyen hastalıklar ile karışabilir. Özellikle boyun fıtıkları belirtileri buna dahildir. Ayrıca sinir sistemini etkileyen şeker hastalığı, tiroit hastalığı, romatoid artrit, kronik böbrek yetmezliği gibi diğer metabolik hastalıkları olanlarda karpal tünel sendromu daha çok gelişebilir. Karpal tünel sendromunun teşhisi EMG ile konulmaktadır. EMG ile hastalığın seviyesi hakkında da fikir edinilir. Karpal tünel sendromu çok hafif düzeyde ise el bileği atelleri kullanılabilir. Bunun yanında el bileğini zorlayıcı aktivitelerden kaçınmak da hastalığın ilerlemesini önleyebilir. Tedavide el bileğinden uygulanan tetik nokta enjeksiyonu da hafif düzeydeki hastalarda yararlı sonuçlar vermektedir.

Elleri zorlayıcı hareketlere dikkat!

El bileğinin tekrarlayıcı ve zorlayıcı hareketleri, karpal tünel sendromu oluşumu için önemli bir risktir. Bu nedenle bazı meslek gruplarında bu hastalığın görülme sıklığı daha fazladır. El bileğinin sürekli kullanıldığı bazı meslek grupları olan marangozlar, bahçe işleri ile uğraşanlar ve çiftçiler, hayvancılık ile uğraşan kişiler, ev kadınları ve el işi yapanlar, fabrika işçileri ile uzun süre bilgisayar başında çalışanlarda, sinir harabiyeti ortaya çıkmaktadır.

El bileğini doğru kullanmak için…

1. Bilgisayar kullanımında uygun mouse tercih edin.
2. Bileğe yük bindirecek şekilde masaya dayanarak çalışmayın.
3. Ağır yük kaldırmayın.
4. El işi yaparken dikkat edin ve elde çamaşır sıkma gibi işlemlerden kaçının ya da bileğinizi zorlamamaya özen gösterin.
5. El bileğini kuvvetlendirici özelliği olan ve gün içinde 10’ar kez tekrarlamanız gereken şu egzersizleri yapın:

• Bileklerinizi düz tutup, parmaklarınızı kendinize çekin ve bu şekilde 5 saniye (5’e kadar sayın) tutup parmaklarınızı eski haline getirin.
• Parmaklarınızı sıkıp elinizi yumruk yapın, sonra yumruğunuzu aşağı doğru bükün. Bu hareketi yaparken de 5’e kadar sayın ve daha sonra bileklerinizi düz tutun ve parmaklarınızı gevşetin.