Kemoterapi ve radyoterapi kemik erimesi yapar mı?

Kemoterapi ve radyoterapi, kanser tedavisinde en sık uygulanan yöntemlerden ikisi. Tedavi sürecinde akla ilk gelen sorulardan biri ise “Radyoterapi ve kemoterapi kemik erimesi yapıyor mu?” Uzmanlar; tedavi süresinin, radyoterapi ve kemoterapide kullanılan dozun önemli olduğuna dikkat çekiyor. “Radyoterapi ve kemoterapi kemik erimesi yapıyor mu?” sorusu uzmanların en çok karşılaştığı soruların başında geliyor. Neolife Tıp Merkezi Medikal Onkoloji Uzmanı Doç. Dr. Duygu Derin; kemoterapi ve radyoterapiye destek olarak verilen kortizonların genelde; 3 haftada bir, tek doz ve düşük miktarda kullanıldığını ve bu dozların vücuda çok fazla yan etkilerinin bulunmadığını belirtiyor. Ancak daha uzun süre ve daha yüksek dozda kullanıldığında lenf kanseri, kemik iliği kanseri gibi hastalıklarda kemiklere olumsuz etki edebiliyor. Bu etki özellikle yaşlılarda, hareketsiz kişilerde ve menopoz döneminde daha da belirginleşiyor ve kemiklerde zayıflamaya neden olabiliyor. Kemoterapinin kemiklere olan etkisinin doğrudan değil, daha çok yumurtalıklar üzerinden dolaylı yolla oluyor. Kemoterapi ilaçlarının bazıları kadınlarda yumurtalıklara zarar verebiliyor. Bu nedenle, kadınlar erken menopoza girebiliyor. Aynı zamanda östrojen sentezleme rezervi azalmış veya bitmiş yumurtalıklar nedeniyle de kadınlar erken menopoza girebiliyor ve bu da kemik erimesini tetikliyor. Ayrıca menopozdaki kadınlarda hormona duyarlı meme kanserinde kemoterapiyi takiben ağızdan alınan ve kan östrojen seviyesini azaltan tedaviler de yine kemik erimesini hızlandırıyor. Bu gibi durumlarda kemik kırıklarını önlemek amacıyla kalsiyum ve bifosfonat tedavisi öneriliyor. Bunların yanı sıra baş - boyun ve yumurtalıkların da etkilendiği bir bölgeye uygulanan radyoterapi, hem kadınlarda hem de erkeklerde kemik erimesine neden olabiliyor. Baş - boyun bölgesine verilen radyoterapi ile tiroid hormonları başta olmak üzere, diğer hormon düzeylerini olumsuz yönde etkiliyor ve bölgede kemik erimesinin gelişmesine neden olabiliyor. Karın alt bölgesine uygulanan radyoterapi, yumurtalıkları etkileyerek adetlerin kesilmesine neden olabiliyor. Kemoterapiden sonra menopoza girilip girilmeyeceği kullanılan ilaçların cinsine, dozuna ve kemoterapi alınan yaşa göre değişiklik gösteriyor.