Uluslararası Kontinans Cemiyeti’nin (ICS) tanımına göre istek dışındaki her türlü idrar çıkışı idrar kaçırma olarak kabul ediliyor ve bu sorunun normal kabul edilmemesi gerekiyor. İdrar kaçırma hem kadın hem de erkeklerde görülmekle birlikte bu soruna kadınlarda daha sık rastlandığı belirtiliyor. Erkeklerde sorun, ağırlıklı olarak prostat ameliyatı sonrasında görülüyor. Prostat Kanseri Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Doç. Dr. Faruk Yencilek, “Yaşam kalitesini düşüren ve hayatı kâbusa çeviren bu sorundan basit cerrahi işlemlerle kurtulmak mümkün” diyor.
İdrar torbası da yaşlanıyor
İdrar kaçırma, toplumdaki her 4 kadından 1’inde (yüzde 25) görülen oldukça yaygın ve ciddi bir sorun. Her yaşta görülebilen idrar kaçırma kadınlarda yaşın artmasıyla birlikte daha sık ortaya çıkıyor. Bu sorunun 60 yaş üstü kadınların yaklaşık yüzde 35’inde görüldüğü belirtiliyor. Yaşın ilerlemesiyle beraber yaşlanan idrar torbası ve yaşlanan pelvik taban kasları idrar kaçırmanın artmasındaki temel etken olarak görülüyor. İdrar kaçırmanın, bozukluk, anormallik ya da bir sorun olarak algılanması bireyin sosyal durumuyla ilişkilendiriliyor. Kırsal kesimde sorun yaşlanmaya bağlı doğal bir problem gibi görülerek doktora başvurulmazken, kentlerde ve özellikle çalışan kadınlarda derin depresyon, yalnızlık duygusu ve sosyal ilişkilerde daralmaya (idrar kokusu, ıslaklık hissi) yol açıyor. Daha erken dönemlerde ise tedavi için doktora başvurma nedeni oluyor. İdrar kaçırma sorununun en kötü yanının, toplumda rahat konuşulamaması olduğuna dikkat çeken Doç. Dr. Faruk Yencilek, “Bu durum çoğu zaman saklanan, utanılan veya yaşlanmanın doğal sonucu olarak ortaya çıkan bir problem olarak algılanıyor” diyor.
Yaşlılarda en çok sıkışma tipi idrar kaçırma görülüyor
En sık görülen idrar kaçırma tiplerinin; stres, sıkışma ve miks tip (her ikisi birden) idrar kaçırma olduğu belirtiliyor. İdrar kaçırma şikâyeti olan bir kadında ilk yapılması gerekenin idrar tutamama şikâyetinin tipini anlamaya çalışmak olduğu belirtiliyor. Öksürme, aksırma veya koltuktan kalkma sırasında kaçırma gibi durumlar stres tipi; tuvalete yetişememe, sık tuvalete çıkma gibi durumlar ise ‘sıkışma’ tipini düşündürüyor. İkisi birden olursa miks tip (karışık tip) inkontinans olarak tanımlanıyor. Sıkışma tipi idrar kaçırma özellikle ilerleyen yaşlarda sık tuvalete gitmekten dolayı (gece ve gündüz) düşme ve buna bağlı kemik kırıklarına yol açabiliyor.
İdrar kaçırma ameliyatsızda tedavi edilebilir
- Cerrahi dışı tedavi yöntemleri:
- Pelvik taban kaslarının güçlendirilmesi amacıyla uygulanan Kegel egzersizleri
- Ağızdan alınan ilaçlar
- Biofeedback ve fonksiyonel elektriksel uyarılma
- Östrojen krem uygulaması
- Temiz aralıklı katerizasyon yöntemi
Yazı: Ceyda Erenoğlu
YORUMLAR