Tiroidiniz varsa iyot, kemik erimeniz varsa A vitamini düzeyinize baktırın. Kullandığınız multivitaminlerin içeriğini dikkatli inceleyin.

Kış mevsimiyle birlikte vitamin-mineral kullanımı artış gösteriyor, doğru ve bilinçli ürün tüketimi daha önemli hale geliyor. Endokrinolojive Metabolizma Uzmanı Prof. Dr. Metin Özata, “Üzerinde ‘süper’,‘mega’, ‘hiper’ gibi ibarelerin yer aldığı vitamin vemineral destekleri çok yüksek dozlu olduğu için bunlar mutlaka doktor kontrolünde kullanılmalı” uyarısında bulunuyor ve ekliyor:

İhtiyaca bağlı kullanım

“Vitamin ve mineral destekleri kullanılmadan önce hekim tarafından ilgili testler yapılmalı ve gereken takviyeler ihtiyaca bağlı olarak kullanılmalıdır.Vitamin C, vitamin E ve Koenzim Q10 gibi vitamin ve minerallerin kullanımının kanserden koruyucu ve kanser tedavisine yardımcı olduğu fikri yaygın olsa da yapılan çalışmalar bu maddelerin böyle bir etkisinin olmadığını gösteriyor.”

Multivitamin kullanırken ürünün içerisindeki vitamin oranlarına dikkat etmek gerekiyor. Bu tipürünlerde A vitamini dozu bazen çok yüksek olabileceğiiçin özellikle kemik erimesi sorunu olanlarınzarar görebileceğini belirten Prof Dr. Özata, “Tiroidiniz varsa multivitamininizin içinde iyot olup olmadığını kontrol edin.İyot içeriyorsa kullanmayın” diyor.Özata, yaşlılara beyin fonksiyonlarını artırma amacıyla sürekli verilen multivitamin desteğinin de faydalı olmadığını belirtiyor. Yapılan araştırmalar, yaşlılara folik asit verilmesinin işitme azlığına iyi geldiğini gösteriyor. Yüksek doz multivitamin alan erkeklerde prostat kanser riskinin arttığını gösteren çalışmalar da bulunuyor.

Demir eksikliği yorgunluğa neden olabiliyor

Bazı vitamin ve minerallerin eksikliği kişide dinlenmeyle geçmeyen yorgunluğa neden olabiliyor. Bu kişilerde B12 vitamini ile demir ve magnezyum eksikliğinden şüpheleniliyor. Bu değerlerin eksik olup olmadığı kan ölçümleriyle saptanarak vitamin takviyesinin ortaya çıkan sonuca göre verilmesi öneriliyor. Prof. Dr. Metin Özata, “Kendini yorgun hisseden herkesin vitamin takviyesine başlaması doğru değildir. Yorgunluk; kan şekeri düşüklüğü, tiroit hormonu azlığı ve böbreküstü bezinin az çalışması gibi durumlardan da kaynaklanabilir” diye konuşuyor.

Süper gıdaların etkileri

Prof. Dr. Metin Özata, “Gıdaların ‘süper gıda’ şeklinde tanımlanması çok doğru olmasa da bazı gıdaların diğerlerine göre antioksidan açısından daha zengin ve hastalıkları önleme yönünden daha faydalı olduğu bir gerçek” diyor. “Fonksiyonel gıda” olarak da anılan bu gıdaların; kalp-damar hastalıkları, diyabet, tansiyon ve kanser gelişimini önleyici etkileri bulunuyor. Somon, ceviz, badem, brokoli, ıspanak, yaban mersinive böğürtlenin süper gıda ailesinin üyelerinden olduğu belirtiliyor. Bu gıdaların kalorilerinin düşük olması gibi bir avantajları da bulunuyor.

Yaşa göre kalsiyum ihtiyacı

9-18 yaş arası kişilerin günde 1300 mg

19-50 yaş arası kişilerin günde 1000 mg

51 yaş üzeri kişilerin ise günde 1200 mg kalsiyum alması gerekiyor.

Vitamın alırken bunlara dikkat!

Alacağınız vitaminlerin miligram ve ünitelerini mutlaka kontrol edin.

Üzerinde ‘mega’,‘süper’, ‘hiper’ yazan ürünler aşırı dozda vitamin içerdiği için bunları kullanmaktan kaçının.

Alacağınız vitaminin içinde başka ilave maddeler veya kimyasal ürünler olmamasına dikkat edin.

A vitamini kansere karşı koruyucu değil

C vitaminin grip ve soğuk algınlığına karşı koruyucu etkisi bulunmaz. Vücudu bu rahatsızlıklardan koruyan D vitaminidir.

Bilinenin aksine ıspanağın içinde demir yoktur. Kırmızı et ise iyi bir demir deposudur.

A vitamininin antioksidan olarak kanserden koruduğu bilgisi doğru değildir. Aksine hatalı kullanımı akciğer kanseri riskini artırıcı etki yapabilir.

A, E ve C vitaminlerinin tek tek veya birlikte alındığında koroner kalp hastalığından koruyucu etkileriyoktur.

Koenzim Q10 kullanımının kanser görülme riskini azaltıcı veya kanser tedavisine yardımcı özelliği yoktur.

Damar sertliğine karşı Omega-3 desteği

Omega-3 ve bazı vitaminlerin vücutta kan yağları yüksekliği, koroner arter hastalığı, damar sertliği, bacak damarı hastalıkları ve bazı kronik hastalıkların önlenmesi ile tedavi edilmesinde yararlı olduğu biliniyor. Bu takviyelerin vücutta kan damarlarını genişletme ve damar sertliğini önleme amaçlı kullanılması öneriliyor. Bu amaçla folik asit, B12, B6 ve C vitamininin yararlarına dikkat çekiliyor. Prof. Dr. Metin Özata, “Ayrıca L-arginin aminoasidi ve alfa-lipoik asit kullanımı da faydalı bulunuyor” diyor.

Yazı: Ceyda Erenoğlu