Günlük hayatta kişilerin hissettikleri en ufak bir baş ağrısında dahi ağrı kesici ilaçlara başvurduğu artık bilinen bir gerçek. Fakat dayanılmaz ağrılarda bir kurtarıcı olarak görülen ağrı kesiciler, bilinçsiz kullanıldığında birçok sağlık sorununu beraberinde getirebiliyor. Rastgele ağrı kesici kullanımına bağlı göz problemleri de bu sağlık sorunları arasında yer alıyor. Göz Hastalıkları ve Sağlığı Uzmanı Op. Dr. Şehvar Nefesoğlu, “Ağrı kesicilerin göz sağlığına bazı olumsuz etkileri vardır. Bu etkilerin başında gözlerde ışığa karşı hassasiyet oluşumu gelir. Ayrıca kuru göz, katarakt, retinal kanamalar, sarı noktada hasar oluşumu gibi yan etkiler görülür” diyor.

Büyük bir çoğunlukla baş ve karın ağrısı, diş ya da eklem ağrısı gibi hayatı olumsuz yönde etkileyen ağrıları dindirebilmek için kullanılan ağrı kesici ilaçlar, ağrıyı kesmekten çok vücuda ciddi zararlar verir. Çünkü genellikle reçetesiz alınan bu ilaçlar, insan vücudundaki birçok organı olumsuz etkiler. Ağrı kesici bu ilaçlar ayrıca, vücutta oluşabilecek hastalıkları da tetikler. Piyasada bulunan tüm ilaçlar çeşitli yan etkilere sahiptir. Fakat ilaçların sebep olduğu bu yan etkiler uzman bir hekime danışarak veya ilaç dozajında değişiklik yaparak kişiler tarafından yönetilebilir. Ağrı kesici ilaç kullanımı bir tedavi yöntemi olmadığı gibi, bu ilaçlar kişiyi mevcut ağrılarından yalnızca geçici bir süreliğine uzaklaşılabilir.

Ağrı kesiciler göz problemlerine zemin hazırlayabilir

Tüm eczanelerden kolaylıkla temin edilebilen ağrı kesiciler, nerdeyse herkesin kurtarıcısı olmuş durumda. Günlük yaşamda stresiyle gelen baş ağrıları, herhangi bir sebepten oluşabilen karın ağrıları ya da adet sanıcısı gibi hafif ve orta şiddetteki ağrıların çözümü için ilk olarak ağrı kesici ilaçlar düşünülür. Fakat bu ilaçların ağrı geçirmek gibi faydaları olsa da çok çeşitli yan etkileri de bulunuyor. Bağırsak ve sindirim sisteminde ciddi sorunlara yol açabilen bu ilaçlar, bazı göz problemlerine de zemin hazırlayabiliyor.

Her ağrı kesici aynı türde değildir

Çeşitli nedenlerle acı duyan ya da ağrı yaşayan kişiler bu acı hissini bastırabilmek için ağrı kesici ilaçlara ihtiyaç duyar. Fakat bu ağrılı hastalıkların tedavisinde kullanılacak en etkili ilaca sorunun sebebinin bulunmasıyla karar verilir. Tıp alanında analjezikler olarak tanımlanan ağrı kesici ilaçlar, kendi içinde 3 temel türde incelenir. Bunlar;

• Ağrı kesicinin yanı sıra ateş düşürücü etkiye de sahip olan Parasetemoller (asetaminofen),

• Ağrı, ateş dışında inflamasyon azaltıcı etkisi bulunan NSAID (steroid olmayan antienflamatuar ilaçlar),

• Steroidler(kortizon vb.),

• Ağrı kesici özelliğinin yanı sıra mutluluk, coşku ve yatışma hissi veren ve uyuşturucu özellik taşıyan Opioidlerdir.

Parasetamol (asetaminofen) ağrı kesicilerin miktarı iyi ayarlanmalı

Ağrı kesici özelliği taşıyan Parasetamol’lerin (asetaminofen) diğer ağrı kesicilerin aksine iltihap sökücü bir etkisi bulunmaz. İltihapsız kronik ağrıların tedavisinde kullanılan bu gruptaki ilaçlar, uygun miktarlarda kullanıldığında herhangi bir zarar unsuru taşımaz, fakat fazla kullanılan bu ilaçlar tehlikeli sonuçlar doğurabilir. Aspirin kullananlarda retinada kanama riski artabilir, uzun süreli kullanımlarda ise görüntü kalitesinde sararma olabilir.

NSAID grubu ağrı kesiciler göz hassasiyeti oluşturabilir

Artış gösteren kronik ve akut ağrıların tedavisinde bir hayli etkili olan NSAID grubu ağrı kesicilerin sürekli kullanımı tavsiye edilmez. Çünkü bu ilaçların içeriği mide sorunlarının yanı sıra göz sağlığına da bazı olumsuz etkileri vardır. Bu etkilerin başında gözlerde ışığa karşı hassasiyet oluşumu gelir. NSAID grubundaki ağrı kesici ilaçları kullanan kişiler güneş ışığıyla karşılaştığında gözlerinde bazı reaksiyonlar yaşar. Çünkü bu ilaçlar, içeriğinde 2-arypropionik asit bulundurur ve bu asit de ışık hassasiyetine yol açabilir. Bu ilaçların kullanımında ayrıca kuru göz, katarakt, retinal kanamalar, makula dejenerasyonu tetikleme (sarı noktada hasar oluşumu), özellikle indometazin kullananlarda korneada birikme gibi yan etkiler görülür. Nadiren görme alanı kayıplarına veya pseudotümör cerebri denilen geçici baş ağrısı ve görme bulanıklığına da neden olabilir.

Steroid ağrı kesiciler (kortizon vb.) glokom ve katarakt oluşumuna neden olabilir

Steroid türü ilaçları uzun süre kullanan hastalarda glokom ve katarakt olmak üzere iki kaçınılmaz komplikasyon oluşur. Makula dejeneresansı da (sarı nokta hastalığı) steroid ağrı kesicilerin yan etkilerinden olabilir. İlaç kullanımı kesildiğinde yan etkiler kaybolmaya başlar ancak glokomun yarattığı hasar ve görme alanı kaybının geri dönüşü olmayacaktır. Steroid ağrı kesici kullananların yan etkiyi azaltabilmek için antioksidan ilaç ve vitamin (C vitamini, E vitamini, lutein, alpha lipoic asit vb.) almaları faydalı olabilir.

Narkotik ağrı kesiciler göz bebeğini etkileyebilir

Mevcut ağrıları dindirmede hiçbir seçenek kalmama durumunda kullanılan Opioidler (uyuşturucu ilaçlar), bağışıklık yapma özelliği taşısa da ağrıların dindirilmesi konusunda bir hayli etkilidir. Bağımlılık gibi çok belirgin oranlarda yan etkilere neden olan ağrı kesici ilaçlar (morfin), göz bebeğinin küçülmesine de neden olabilir.