İngiliz uzmanlar (BMJ Tıp Günlüğü), antibiyotiği ilaç bitene kadar kullanma konusundaki düşünceyi sorguluyor. Uzmanlar, antibiyotik kullanımının bırakılmamasını ama düzenli olarak da kullanılmaması gerektiğini söylüyor.

Brighton ve Sussex Tıp Fakültesi'nden Enfeksiyonel Hastalıklar Uzmanı Martin Llewelyn tarafından yönetilen uzman ekip (BMJ Tıp Günlüğü); politikacıları, eğitimcileri ve doktorları, 'tedavinizi tamamlayın, antibiyotiklerinizi bitirin' şeklinde insanlara öneri yapmamaları gerektiği konusunda uyardı. Bunun kanıta dayalı olmadığını, halka açık bir şekilde bunu ifade etmenin gerektiğini söyledi. Alternatif bir yol bulmak için daha fazla araştırma yapılması gerektiğini açıklayan ekip ayrıca doktorların hastalara kendilerini iyi hissettikleri andan itibaren tedaviyi bırakmalarını önermeleri gerektiğini de ekledi.

Birleşmiş Milletler Sağlık Örgütü: Antibiyotiği erken bırakmak tedaviyi zorlaştırır

Birleşmiş Milletler Sağlık Örgütü ise BMJ Tıp Günlüğü'nün aksine, tedavi erken bitirildiği takdirde antibiyotiklerin hastalığa sebep olan tüm bakterileri öldürmemiş olma ihtimalinden bahsetti. Bu durumun da tedaviyi zorlaştıracağını belirtti.

BMJ Tıp Günlüğü ekibi, antibiyotik kullanımına ilişkin şu açıklamayı da yaptı: “Antibiyotik kullanılmaya başlandığında antibiyotiğe duyarlı kişilerde bulunan mikroorganizmalar gelecekte enfeksiyona sebep olabilecek antibiyotiğe karşı dirençli organizmalarla yer değiştiriyor. Antibiyotiğe ne kadar uzun süre maruz kalırsanız antibiyotiğe dirençli hücreler vücudunuzda o kadar yer edinir. Ayrıca bu dayanıklı virüsler hastalık belirtileri göstermeyen insanlar arasında da yayılabilir.”

Açıklanan istatistikler sonucunda Türkiye geçtiğimiz yıllarda olduğu gibi bu yıl da antibiyotik kullanımında yine dünya birincisi... Yani konu fazlasıyla bizi ilgilendiriyor! Biz de konunun uzmanlarına antibiyotiği erken bırakma konusundaki fikirlerini sorduk. İşte aldığımız yanıtlar...

Dr. Gonca Gül Atalay “Antibiyotikleri uygun doz ve sürede kullanmaya devam etmeliyiz”

Acıbadem Altunizade Hastanesi Check-up Merkezi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Gonca Gül Atalay'ın konuya ilişkin şu ifadeleri kullandı: “İdeal antibiyotik kullanımı için doğru tanı sonrası doğru antibiyotik; en uygun yoldan, etkin dozda, optimum aralıklarla, uygun süreyle verilmelidir. Antibiyotiklerin yanlış nedenlerle veya doğru olmayan biçimde kullanılması, bakterilerin sonraki tedavilere karşı direnç geliştirmesine neden olabilir. Antimikrobiyal direnç, bu mikroorganizmanın neden olduğu enfeksiyonu tedavi etmek veya önlemek amacıyla antimikrobiyal ajanın etkisinin azalmasına veya yok olmasına neden olur. Bakteriler antibiyotiğin varlığına rağmen üreyebilir ve enfeksiyon yapabilirler. Bunun sonucunda, daha sonra aynı antibiyotiğe ihtiyaç duyulduğunda antibiyotik etki göstermez. Bu yalnızca antibiyotiği uygun olmayan biçimde kullanan kişi açısından değil, sonradan dirençli bakteriye yakalanma riski olan herkes için tehlike oluşturmaktadır.

Antibiyotiğe dirençli bakterilerin yol açtığı enfeksiyonlar, hastalığın ve ölüm oranlarının artması ve hastanede geçirilen sürenin uzaması ile sonuçlanmakta ayrıca tedavi maliyetlerinde de artışa neden olmaktadır. Antibiyotik kullanımı, aynı zamanda insanlardaki normal bakteriyel floranın değişmesine bu da çoğu kez antibiyotik dirençli bakterilerin ortaya çıkmasına ve ishal gibi yan etkilerin görülmesine neden olabilmektedir. Antibiyotiğin kullanım süresi hastanın bağışıklık durumuna, hasta olan bölgeye, enfeksiyonu yapan patojene göre değişiklik gösterir.

Antibiyotiğin hasta kendini iyi hissedince bırakılması, bazen enfeksiyon etkeninin sadece baskılanmasına yol açar ve antibiyotik bırakıldıktan kısa süre sonra bakteri tekrar üremeye başlayarak enfeksiyon tekrarlar. Bu nedenle, antibiyotikleri yeni çalışmalarla desteklenene kadar uygun doz ve sürede kullanmaya devam etmeliyiz.

Doç. Dr. Yavuz Dizdar: "Antibiyotiği erken kesmenin bir sakıncası olduğunu düşünmüyorum"

İstanbul Üniversitesi Çapa Tıp Fakültesi öğretim üyesi Onkoloji Uzmanı Doç. Dr. Yavuz Dizdar'ın konuya ilişkin görüşleri ise şöyle: "Doğrusunu isterseniz antibiyotikleri, hasta kendini iyi hissettikten sonra kesmek çok da yanlış değil. Diyelim ki hastanın klinik olarak ateşi var ve buna bağlı bir yorgunluk, halsizlik hali var. Siz antibiyotiği kullanmaya başladınız, kendinizi iyi hissettiniz artık ve bir gün de üstünden geçirdiniz, kendinizi daha da iyi hissettiniz... O noktada antibiyotiği kesmenin bir sakıncası olduğunu düşünmüyorum. Çünkü antibiyotikler bakterileri öldürmez aslında. Bizim üstesinden gelebileceğimiz hale getirirler yani bize, vücudumuza bir avans sağlarlar. Bakteri öndedir ama biz daha öne geçeriz, kontrolü devralırız. Bu kontrolü alma meselesi onları yok etmekten ziyade kontrol altında tutmaktır. Çünkü zaten bu bakteriler genellikle insan genzinde, bağırsaklarında, vücudun çeşitli yerlerinde zaten yaşarlar. Vücut zayıf düştüğü zaman aktif hale geçerler, sorun yaratmaya başlarlar. Biz eğer antibiyotik ile bu dönemi kısaltabilirsek- kendi kendimize tanıdığımız zaman ile üstesinden gelebiliriz. Ancak tıpta yerleşik olan kaide erken bırakırsanız direnç gelişir şeklinde bir düşüncedir. Bu düşüncenin klinik karşılığı ne kadar vardır doğrusu tamamen tartışılır."

Haber: Dilay Argün