Protein diyeti nedir?

Anadolu Sağlık Merkezi'nden Beslenme ve Diyet Uzmanı Ulaş Özdemir, protein diyeti hakkında bilinmesi gerekenleri anlattı.

“İstediğiniz kadar et, tavuk, balık, tereyağı yiyin ve kilo verin” ifadesi ne kadar da hoş geliyor kulağımıza. Aslında uzun vadede bir risk sizleri bekliyor olabilir. Genellikle sporcular ve hızlı kilo vermek isteyen kişilerin başvurduğu bir diyet şeklidir: Protein diyeti.

Başta su kayıpları ile birlikte gelen hızlı kilo kayıpları kişileri motive edeceği için hem kolay hem hızlı kilo verme adına uygulanan popüler bir diyet sistemidir ancak porsiyon kontrolünü ayarlayamazsanız yüksek protein aynı zamanda yüksek yağ demektir. Bu da kolesterol, trigliserid ve karaciğer enzimleriniz gibi temel yağ parametrelerinizde yükselmeler yapabileceği gibi böbrek fonksiyonlarınızda da olumsuz sonuçlar doğurabilmektedir. Aynı zamanda uzun vadede düşük karbonhidrata bağlı olarak vücudunuzun kan şekeri düşer ve kendinizi hipoglisemi tablosunda bulabilirsiniz. Bu da sizi dayanılmaz tatlı krizlerine ve yeniden karbonhidrat bağımlılığına sürükleyebilir. Bu noktada da verdiğiniz kilodan fazlasını alabilirsiniz.

Günlük tüketilmesi gereken protein miktarı...

Vücudumuz için ortalama 1-1.5 gr* kg yeterli bir rakamdır. Yani 80 kg bir birey için ortalama 100-120 gr protein yeterli bir rakam olacaktır. Bu rakam sporcularda biraz daha yüksek, böbrek hastaları için daha düşüktür. Yani tüketeceğiniz protein miktarı yaşınıza, hastalık durumunuza, cinsiyetinize ve fiziksel aktivitenize göre değişkenlik gösterir. Çok yüksek rakamlar yüksek de yağ içerdiği için hem kan ve böbrek parametrelerinizde artışa hem de kilo almanıza sebep olacaktır.

Protein diyetlerinin kilo kaybı amacıyla kullanılmasında bir diğer etken hormonal durumdur. Özellikle peptid yy gibi protein ve yağdan zengin besinler ile uyarılan hormonlar iştahı baskılar ve yavaş sindirime maruz kaldığı için mide boşalmasını geciktirir; buna bağlı olarak da yine kilo kayıpları gözlemlenir. Yani standart diyet sistemi aslında beslenmede doğru bir ifade değildir.

Protein diyetini uygularken nelere dikkat etmeli?

Beslenme planınızı belirlemeden önce kan değerlerinizin çok iyi analiz edilip ona göre bir plana girmeniz gerekmektedir. Standartta düşük protein ile beslenen, herhangi bir sağlık sorunu olmayan bir sporcuysanız kısa vadede kas gelişiminiz için pozitif etki görecekken, kronik böbrek yetmezliği veya böbrek taşınız varsa ya da gut hastasıysanız sizin için protein diyeti yarardan çok zarar sağlayacaktır. Bu noktada proteini asla sıfıra indirmeyin ancak dozunu çok iyi ayarlamalısınız.

Kırmızı etler doymuş yağdan zengin olduğu için beslenmenizi ağırlıklı olarak beyaz etten yana kullanın. Haftanın 2-3 günü fırında/ızgara/buğulama balık tüketin.