Birçoğumuz, tarama sırasında meme kanseri ortaya çıkan birilerini tanıyoruz. Mamogramda görünen kanser mikroskobik, henüz yolun çok başında olabilir. Neyse ki, bütün ülkelerde 50-70 yaş arasındaki kadınlara meme taraması sunuluyor. Şevkle, hayat kurtardığının reklamı yapılıyor ancak acaba verdiği sözü yerine getirebiliyor mu? Ve hükümetleri bu hizmeti sunmaya ikna eden, 70 ve 80’lerde yapılan rastgele taramalar hala geçerli mi?
Çözüm
Cevap, “Evet ama çoğunlukla hayır” gibi görünüyor. Kanser taraması sadece ölümleri azaltıyorsa işe yarıyor. Bunu, ölüme neden olma ihtimali daha yüksek, daha gelişmiş kanserlerin sayısını azaltarak yapıyor. Tarama, meme kanserlerini yalnızca erken teşhis etmek (ve böylece kişinin uzun süre boyunca tanılanmış olması) veya o kişinin ömrü süresince bir sorun çıkarmayacak meme kanserlerini bulmayı amaçlamıyor. BMJ’de (İngiliz Tıp Dergisi) yer alan, Hollandalı kadınlarla ilgili bir araştırma, taramaların başladığı tarih olan 1989 ve 2012 yılları arasında gelişmiş meme kanseri sayısının azalmadığı ve kadınların hayatta kalma sürelerinin arttığı, ancak bunun %28’inin daha iyi tedavilere ve %5 veya daha azının taramaya bağlı olduğu sonucuna vardı. Bu bulguyu destekleyen, tarama yaptırmaya uygun, 50 yaşın altındaki kadınların aynı zaman içindeki ölüm oranlarının benzer bir düşüş yaşamasıydı.
Araştırmacılar, taramanın belirlediği kanserlerin yarıdan fazlasının, başka türlü bulunamayacağı veya probleme neden olmayacağını ortaya çıkarmış. Bu kadınlar meme ameliyatı geçirmiş ve bir de endişelenmişler. Araştırmacılar, Hollandalı ve Belçikalı kanser ölümlerinin ikisinin de aynı dönemde %34 azaldığını -Belçikalıların, tarama programına 15 yıl sonra geçmiş olmalarına rağmen- ifade ediyor.
Galler Ulusal Sağlık Hizmetleri, taramanın, meme kanserinden ölüm oranını %35 azalttığını söylüyor. Diğer yandan, meme kanserinden ölümlere engel olmak için kaç kadının taramaya ihtiyacı olduğuna bakmak daha anlamlı. University College London’da fahri cerrahi profesörü olan Michael Baum, üç veya dört ölümü engellemek için 10.000 kadının taranması gerektiğini ve bunun, 120-140 kadına aşırı tanı konmasına ve bu kişilerin gereksiz tedavi görmesine neden olacağını hesaplamış. Harvard’da bir doçent doktor olan Mette Kalager, Hollandalılarla ilgili araştırmaya eklenmiş makalesinde “İyi haber, meme kanserine bağlı ölümlerin azalıyor olması. Kötü haberse, tarama mamogramlarının bu faydayı sağlamak yerine, belgelenmiş bir zarara neden olmaları” diye yazıyor.
Kaynak: www.theguardian.com/lifeandstyle/2017/dec/11/breast-screening-worth-having-cancer
YORUMLAR