Sinirli olmanızın altında yatan sebepler

Sinirlenmek çok normal ve insanın doğasında olan bir durumdur. Fakat herhangi bir neden yokken içinizde sinirden beslenen bir canavar büyütüyorsanız ne yapacaksınız? Sizi rahatsız edenin ne olduğunu ve neden hep sinirli hissettiğinizi bir de uzmanlar tarafından dinleyelim...

Sinirlenme sebebinizi anlayın

Sinirlilik halinin çok da eğlenceli olmadığını biliyoruz fakat Psikoterapist Jothi Ramesh'e göre sinirlenmek aslında gayet sağlıklı ve doğal. Çoğu insan ise bunu yanlış anlayarak negatif bir şeymiş gibi görüyor. Öfkeyi insanların hayatta kalması için gerekli olan bir duygu olarak belirten Ramesh, sinirlenmenizin sizi rahatsız eden bir şeylerin olduğunu işaret ettiğini anlamanız gerektiğini belirtiyor. Sinirlenmek ne kadar doğal bir duygu olursa olsun bazen kontrolü kaybedebiliyoruz. Bununla başa çıkmanın tek yolu ise sinirinizin nereden kaynaklandığını bulmak. Psikoterapist Julie Freedman'a göre ise sinirimizi tetikleyenlerin ne olduğunun farkında olmak, onlardan uzak durmamızı ve eğer uzak durmamız mümkün değilse de onlarla başa çıkabilmemizi sağlıyor.

Sinirlenmemize yol açan özel nedenler var mı?

İngiltere Ulusal Sağlık Sistemi açıklamalarına göre güçsüz, tehdit altında veya saygı duyulmayan biri olarak hissetmek insanlar için siniri tetikleyen faktörler. Bu faktörler yine de kişiden kişiye göre değişmekte. Örneğin trafikte kalmak, yapılan bir planın iptal olması ya da iş yerinde kötü muameleye maruz kalmak da insanları sinirlendiren sebepler arasında yer almakta.

Sizi sinirlendiren sebepleri nasıl keşfedebilirsiniz?

Freedman, sinirlenmenize sebep olabilecek risk faktörlerinin sizi sabırsızlığa ve daha kolay hırçınlaşmaya itebileceğini söylüyor. Eğer açsanız, öncesinde sinirinizi bozacak başka bir olay yaşadıysanız, stresliyseniz, dinlenmediğinizi veya önemsenmediğinizi hissediyorsanız ya da yorgunsanız sinirlenmeniz dahay kolay oluyor. Bunların hiçbiri size uygun değilse sinirlenmenize sebep olacak diğer faktörlere (çevrenizdeki insanlara, yerlere ve olaylara) bakmanızda fayda var. Ramesh'e göre insanları sinirlendiren sebepler gayet açık ve kendileri de bunların farkında. Yine de bu sebepler tam olarak siyah ve beyaz diye kolaylıkla ayrılamıyor. Konuyu karmaşıklaştıran ise bir duruma neden az ya da çok sinirlendiğinizi ve benzer durumlara neden hep aynı şekilde tepki veremediğinizi anlayamamak.

Sebepsiz yere sinirlenmeniz imkansız

Durduk yere sinirlendiğinizi düşünüyor olabilirsiniz fakat bu pek doğru bir düşünce değildir. Çünkü bahsettiğimiz iki psikoterapist de içinizde yatan öfkenin bir sebebi olduğunu söylüyor. Freedman bu konuda "Öfke bizim zırhımız gibidir. Kırılmamıza sebep olacak diğer duyguları hissetmeyi engellemek için onu kullanırız" diyor. "Bir olay yaşadığımızda ilk olarak kırılmış veya korkmuş hissedebiliriz fakat sinirlilik ikincil bir duygudur, ortaya hızlı bir şekilde çıkar". "Bu yüzden sinirimizin altında yatan birincil duyguyu anlamaya çalışmak sakinleşmenizi ve 'kavga et ya da kaç' hissinden uzaklaşmanızı sağlar" diye de ekliyor.

Basit yöntemlerle sinirlenmemeyi öğrenin

Sinirinizi tetikleyen şeylerin farkına varın: Eğer sizi neyin sinirlendirdiğini anlayabilirseniz duygularınız sizi ele geçirmez ve o durumu daha kolay kontrol altına alırsınız. Freeman bu konuda sizi sinirlendiren olayı 1-10 arasında derecelendirmenizi ve sinirlenmenize değip değmeyeceğine karar vermenizi öneriyor.

Nefes almayı öğrenin: Freeman derin nefes almanın kalp atışını düzenleyerek sakinleşmeye yardımcı olduğunu ve stres hormonunu azalttığını belirtiyor. Ramesh ise bunu yaptıktan sonra daha mantıklı bir şekilde düşünmeye başladığımızı ekliyor.

İç konuşmanız pozitif olsun: Kendi içinizde kendinizle yaptığınız diyalogların nasıl hissettiğinizi çok fazla etkilediğini biliyor muydunuz? Freedman bu konuda kendinizle pozitif bir şekilde konuşmanızı "Bunu kişisel algılamayacağım" veya "Bununla başa çıkabilirim" şeklinde cümleler kurmanızı ve duruma farklı bir pencereden bakmanızı öneriyor.

Günlük tutun: Ramesh "Eğer öfkenizi kontrol altına almak istiyorsanız günlük tutmak yardımcı olabilir" diyor. "Hissettiklerinizi yazmak öfkenizi kontrol altına almaya yardımcı olabilir ve sonrasında sinirlendiğiniz kişiye veya olaya daha mantıklı bir şekilde yaklaşmanızı sağlar" diye de ekliyor.

Sorunu giderin: Ramesh, hiçbir sorunun çözülmeden kalmaması gerektiği konusunda insanları uyarıyor. Aksi taktirde öfkenin ve hayal kırıklıklarının birikeceğini belirtiyor.

Siniriniz bir sorun haline geldiğinde bu sadece kişisel ilişkilerinizi değil fiziksel ve ruhsal sağlığınızı da etkiler. Araştırmalara göre sürekli sinirli olmak felç ve kalp krizi riskini artırırken sindirim sisteminizin de zayıflamasına sebep oluyor. Öfke tek başına bir akıl hastalığına sebep olmasa da depresyon ve anksiyeteyle de yakından ilişkili. Bu yüzden öfkenizin bir sorun oluşturduğunu düşünüyorsanız bir uzmanla görüşmenizde fayda var.

Kaynak: Khoo,Isabelle. (2019). Why Am I So Angry?. Şuradan alınmıştır: https://www.huffpost.com/entry/why-am-i-so-angry_l_5d656b4fe4b01fcc690ada41