Dünya çapında yetişkinlerin yaklaşık %50'sinde baş ağrısı problemi bulunuyor. Bazı baş ağrısı problemleri önemsizdir ve evde tedavi ile düzelir ancak bazıları daha şiddetlidir ve tıbbi bakım gerektirir. Bulanık görme, mide bulantısı veya endişeye neden olan başka herhangi bir semptomla birlikte baş ağrısı olursa tıbbi yardım almanız gerekebilir. Bir kişinin vücudunun bir tarafında ani, şiddetli bir baş ağrısı ve halsizlik veya kafa karışıklığı varsa, acil yardıma ihtiyacı olabilir.
Baş ağrısı türleri
Migren ve küme baş ağrıları dahil olmak üzere çeşitli baş ağrıları sol tarafta ağrıya neden olabilir. Genel olarak doktorlar baş ağrılarını "birincil" veya "ikincil" olarak sınıflandırıyorlar. Birincil baş ağrısı olan bir kişi için ağrı ana semptomdur. İkincil baş ağrısı, aşağıdakiler gibi başka bir sağlık sorunundan kaynaklanır:
- Beyin tümörü
- İnme
- Enfeksiyon
Migren
Migren sol tarafta orta ila şiddetli baş ağrısına neden olabilir. Bu durum, kadınların %17'si ve erkeklerin %6'sı dahil olmak üzere Amerika Birleşik Devletleri'ndeki insanların %12'sini etkiler. Migren ağrısı zonklayabilir ve bir taraf daha kötü olabilir. Ağrı, göz veya şakak çevresinde başlayıp daha sonra başa yayılabilir.
Migrenin diğer bazı belirtileri şunlardır:
- Görme değişiklikleri
- Bulantı ve kusma
- Baş dönmesi
- Sese, ışığa veya kokuya karşı aşırı hassasiyet
- Uyuşma veya yüzde veya ekstremitelerde karıncalanma hissi
Hemiplejik migren adı verilen nadir bir migren türü, vücudun bir tarafında uzuvlarda ve yüzde zayıflığa da neden olabilir. Bir migren atağı genel olarak 4-72 saat kadar sürer. Migren ağrısı oluşan kişinin karanlık bir odada uzanması ve semptomlar geçene kadar dinlenmesi gerekebilir. Uzmanlar kesin nedenlerini bilmiyorlar ancak genetik faktörlerin ve çevresel tetikleyicilerin rol oynadığı görülüyor.
Yaygın tetikleyicileri ise şunlar:
- Vakaların %80'inde stres
- Vakaların %65'inde bulunan hormonal değişiklikler
- Alkol, peynir ve çikolata gibi belirli gıdalar
- Çok fazla veya çok az uyuma
- Parlak ışıklar veya titreyen ışıklar
- Parfüm gibi kokular
Küme baş ağrısı
Küme baş ağrısı, başın bir tarafında ve genellikle göz çevresinde şiddetli ağrıya neden olabilir. Ağrı çok şiddetli olabilir ve hatta keskin veya delici bir his yaratabilir. Amerika Birleşik Devletleri'ndeki insanların yaklaşık %1'i küme baş ağrıları yaşıyor. Ortaya çıktıklarında baş ağrıları 4-12 hafta boyunca birkaç bölümde ortaya çıkma eğiliminde oluyorlar ve daha sonra birkaç yıl boyunca durağan halde kalıyorlar. Ayrıca genellikle her seferinde aynı tarafı etkiliyor oluyorlar.
Yaygın özellikler şunlardır:
- Bir gözün arkasında, bir şakakta veya alnın bir tarafında ağrı
- Geceleri, genellikle uykuya daldıktan 1-2 saat sonra başlayan ağrı
- 5-10 dakika sonra pik yapan ağrı
- 30-60 dakika süren şiddetli ağrı
- 3 saate kadar sürebilen daha az yoğun ağrı
İlgili semptomlar şunları içerebilir:
- Burun tıkanıklığı veya akıntısı
- Göz kapağı düşüklüğü
- Bir gözde sulanma ve kızarıklık
- Yüzde kızarma veya terleme
Kesin nedeni bilinmemekle birlikte uzmanlar, beynin hipotalamus adı verilen bir bölümünü, gözleri ve yüzü etkileyen trigeminal sistemin sinirlerini ve kan damarlarını etkilediğine inanıyorlar. Küme baş ağrıları sıklıkla her gün aynı saatlerde kadınlarda görülür. İlkbahar veya sonbahar aylarında daha yaygın olabilir ve insanlar onları alerjik baş ağrılarıyla karıştırabilir. Genellikle 20-50 yaş arası insanları etkiler ve bunların %80'i erkektir.
Servikojenik baş ağrıları
Bu tip baş ağrısı, boyun zedelenmesi, artrit veya omurganın üst kısmındaki omurlardaki diğer değişiklikler gibi boyun yaralanmalarından kaynaklanabilir. Şunlara neden olabilir:
- Bir tarafta boyunda başlayan ve gözlere ve yüze yayılan orta ila şiddetli ağrı
- Boyun tutulması ve hareket açıklığında azalma
- Kas çevresinde ağrılı gözler, boyun, omuzlar ve kollar
- Bulantı
- Bulanık görme
- Işığa ve sese duyarlılık
İbuprofen (Advil) gibi steroid enjeksiyonları ve nonsteroid antiinflamatuar ilaçlar ağrıyı yönetmeye yardımcı olabilir. Tedavi ile servikojenik baş ağrıları, tekrarlayabilmelerine rağmen 3 ay içinde düzelmeleri gerekir. Ağrı ve diğer semptomlar döngüsel olabilir ve sıklığı kişiden kişiye değişse de periyodik olarak alevlenebilir.
Vaskülit
Vücudun, kan damarları zararlı maddelermiş gibi tepki verdiği bir otoimmün saldırı, bir tür kan damarı iltihabı olan vaskülite yol açabilir. Yaygın bir vaskülit türü, temporal arterit olarak da adlandırılan dev hücreli arterittir. Bu, kafadaki kan damarlarını etkiler ve genellikle 50 yaşın üzerindeki kişilerde görülür.
Vaskülit, "gök gürültüsü baş ağrısı"na benzer bir baş ağrısına neden olabilir. Ağrı şiddetlidir ve genellikle net bir nedeni yoktur. Gök gürültüsü baş ağrısı ile ağrı 1 dakika içinde yoğun bir hale gelir ve en az 5 dakika sürer. Vaskülitin neden olduğu benzer bir baş ağrısı ile ağrının gelişmesi biraz daha uzun sürebilir.
Diğer semptomlar şunları içerebilir:
- Ani görme kaybı
- Başın bir tarafında veya gözün arkasında ağrı
- Çiğneme sırasında ağrı
Bu semptomları yaşayan herkesin tıbbi bir yardım alması gerekir. Çünkü vasküliti tedavi etmemek kalıcı görme kaybına neden olabilir.
Beyin anevrizması
Beyin anevrizması, beyindeki bir kan damarında zayıf bir noktadır. Yırtılmadıkça genellikle semptomlara neden olmaz. Bu durumda, potansiyel olarak yaşamı tehdit eden bir kanama meydana gelebilir. Kişide ani, şiddetli ağrıyı içeren bir gök gürültüsü baş ağrısı gelişebilir. Kafalarına sert bir darbe almış gibi hissedebilirler ve vücudun bir tarafında güçsüzlük de olabilir.
Diğer olası semptomlar şunlardır:
- Görme değişiklikleri
- Boyunda ağrı veya sertlik
- Bulantı ve kusma
- Işığa duyarlılık
- Karışıklık
- Görme kaybı
- Nöbet geçirme
Referans: Seunggu Han & Lana Burgess. "What to know about a headache on the left side". Şuaradan alındı: https://www.medicalnewstoday.com/articles/319406. (8 Haziran 2021).
YORUMLAR