Bu yazı Dr. Sinan Akkurt tarafından kaleme alınmıştır.

Tip 1 diyabet (T1D) ile yaşayan insanların ortak bir yanı iyi bir gece uykusunun kendileri için çok da kolay olmaması. Aşırı yüksek ve düşük kan şekerleri, gece tuvalete gitmeler ve tip 1 diyabetin sıklıkla oluşturabildiği gece kaygısı, düzenli uykuyu bozan durumlar olarak karşımıza çıkıyor. Uyku bozuklukları aslında tüm diyabet hastaları için yaygın bir orun. Diyabet uyku düzenini bozarken, bozulan uyku düzeni de hastalığın ilerlemesini ve komplikasyonların gelişimini olumsuz etkiliyor. Kronik uyku eksikliği, artan obezite, kalp hastalığı, tip 2 diyabet, hipertansiyon, felç, stres ve hatta erken ölüm riski ile ilişkilidir. Yeterli uyku, özellikle tip 1 diyabet hastaları için önemlidir, çünkü uykusuzluk insülin direncine neden olabilir ve zihinsel sıkıntı ve genel olarak diyabet yönetimini çok daha zor hale getirir.

Düzenli uyku da en az düzenli beslenmek ve egzersiz yapmak kadar önemli. Uyku sırasında hücrelerimiz yenilenir ve onarılır. Uyumak, kan damarlarımızın temizlenmesine, iltihabın azalmasına ve vücudumuzu bir sonraki güne hazırlamaya yardımcı olur. Uyku aynı zamanda vücudun hormon seviyelerini yeniden dengeler. Kortizol, serotonin, melatonin, grelin, adrenalin ve leptin seviyelerinde önemli bir rol oynar. Bu da vücudun stres ve enerji seviyelerini yönetmeye, öfkeyi kontrol etmeye kadar her şeyi yönetmesine yardımcı olur. Uyku ayrıca vücudun bağışıklık sistemini koruyarak virüslerle daha iyi savaşmamıza yardımcı olur.

Tip 1 diyabete bağlı uyku bozuklukları şöyle özetlenebilir:

• Hiperglisemi (aşırı yüksek kan şekeri) nedeniyle tip 1 diyabet hastalarında gece boyunca tekrar tekrar idrara çıkma ihtiyacı görülür.

• Uyku apnesi ve boğazınızdaki yumuşak dokuları destekleyen kasların geçici olarak gevşemesine bağlı olarak uykuda solunum bozukluğu ortaya çıkabilir. Bu durum kişinin nefes almasını zorlaştırabilir, hatta bir anlığına durdurabilir.

• Gece boyunca istemsiz bacak titremesi ve bacak kramplarının uykunun hem kalitesini hem de miktarını bozduğu huzursuz bacak sendromu, tip 1 diyabetli yetişkinlerde sık görülür.

Bu durumlar sadece gece uykusuzluğuna değil aynı zamanda gündüz uyuklamaya da yol açar. Ve sadece diyabet yönetimini değil, genel yaşam kalitesini de olumsuz etkiler. Yeterince uyumadığınız zaman, yüksek kortizol düzeylerinden kaynaklanan insülin direnci nedeniyle kan şekerinizi kontrol etmek için büyük olasılıkla daha fazla insüline ihtiyacınız olacaktır. Hormonal leptin seviyeleriniz dengesiz olduğunda vücudunuz doğal olarak daha aç olacaktır, bu da yemek yemeyi, öğünleri yönetmeyi zorlaştırır.

Tip1 diyabet hastalarının uyku sorunuyla mücadelesini kolaylaştırmaya yönelik önerilerim:

• Mutlaka her gün dışarı çıkın, günde en az yarım saat yürüyüş yapın. Böylece günün sonunda yorgun olursunuz ve uyumanız kolaylaşır.

• Öğleden sonra itibariyle çay, kahve tüketmeyin.

• Uyku sırasındaki tuvalet ihtiyacını ortadan kaldırmak için akşamları sıvı tüketiminizi sınırlayın.
• Gün içinde şekerleme yapmayın.

• Hafta sonları da dahil olmak üzere her gün aynı saatte uyuyup uyanarak bir uyku rutinine bağlı kalın.

• Uyumadan önce telefonunuzdaki gereksiz bildirimleri kapatın.

• Ortam sıcaklığını kendinize uygun hale getirin.

• Perdelerinizi tamamen kapatarak yatın.

• Yatmadan önce ılık bir banyo yapın.

• Uyumadan hemen önce cep telefonu ile oynamayın, stresinizi artırabilecek konularla (örneğin işle) ilgilenmeyin.

• Kiraz, yulaf ezmesi, nar, üzüm veya ceviz gibi melatonin içeren yiyecekler yiyebilirsiniz.

• Yatmadan önce meditasyon, yoga, kitap okuma gibi faaliyetler içeren bir rutin oluşturun.

• Ayrıca biorezonans tedavisinden destek alabilirsiniz.