'İyileşme' artık sıkça kullanılan bir kelime haline geldi; çoğu zaman iyi niyetle, ama genellikle bu devasa görevin bireysel yüküne fazla odaklanarak. Ruh halimizi iyileştirmek için birçok yol mevcut ve giderek daha fazla insan, yalnızca sosyal hayatımızı beslemekle kalmayıp sinir sistemimizi de savaş ya da kaç modundan tamamen çıkarıp, huzura taşıyan topluluk alanlarında şifa bulmanın rahatlatıcı etkisine açık hale geliyor.

Toplulukların ticarileştiği ve 'topluluk' kelimesinin de artık sıkça kullanılmaktan yıprandığı, hatta 'önce kendi bardağını doldurmalısın' anlayışıyla eş tutulduğu bir dünyada, topluluğun gerçekten ne olabileceğini ve kolektif iyileşmemize nasıl katkı sunabileceğini yeniden keşfetmek önemli. Bu nedenle uzmanlarla iletişime geçerek, topluluk içinde iyileşmenin nasıl göründüğünü ve anlamlı niyetlerle birlikte sürdürüldüğünde yaratabileceği etkiyi derinlemesine inceledik.

Topluluk içinde iyileşmek ne anlama gelir ve bunun faydaları nelerdir?

Kişisel çabalarımızı kolektif olanlarla birleştirdiğimizde, iyileşme potansiyelimiz genişler. Yazar Nahid de Belgeonne, sinir sistemimizin bağlantı kurmak üzere tasarlandığını söylüyor; tek başımıza da düzenlenebiliriz, ancak daha derin dönüşüm birlikte olduğumuzda gerçekleşir. Nahid: "Bir topluluğun parçası olmak bedene yeni bir kanıt sunar: Her şeyi tek başına taşımak zorunda olmadığını, hem kırılgan hem de güvende olabileceğini, dünyan yıkılmadan da dinlenebileceğini öğretir. Bu sadece destekle ilgili değildir; sinir sisteminin genişlemesidir. Artık yalnız olmadığın için kapasiten büyür" açıklamasında bulundu.

Topluluk içinde iyileşmek yerli bir uygulamadır. Her zaman birbirimize ihtiyaç duymuşuzdur; sadece partiler, cenazeler ya da yemek davetleri için değil, aynı zamanda kırılganlığın iş başında olduğu iyileşme süreçleri için de. Bu topluluk alanları yaratılırken, yeniden travmatize olma riski olmadan görülmeye ve iyileşmeye katılmaya olanak tanıyan şefkatli bir alan sunar.

2021 yılında yapılan bir araştırma, topluluk kaynaklarının stresi azalttığını ve iyileşmeyi kolaylaştırdığını ortaya koymuştur. Araştırmada, geniş aile veya daha büyük sosyal ağlar aracılığıyla sağlanan sosyal desteğin, başa çıkma ve iyileşme için bir yol sunduğu görülmüştür. Nitekim, sosyal dayanışmanın güçlü olduğu mahallelerde, travma sonrası stres bozukluğunun (TSSB) etkilerinin bu dayanışmanın eksik olduğu bölgelere kıyasla daha düşük olduğu tespit edilmiştir. Uzmanlara göre bireysel ve kolektif iyileşme derinden bir bağla iç içedir. Topluluk içinde iyileştiğimizde, bireysel iyileşmenin kolektif özgürleşmeye de hizmet ettiğini hatırlarız.

Topluluk içinde iyileşmenin, bir toplulukta gerçekleşmesi gereken birçok farklı iyileşme boyutuna farkındalık kazandırdığını da unutmamak gerekir; kuşaklar arası, toplumsal, çevresel, sistemik tetikleyiciler; yani tarihsel şiddetler veya olaylara bağlı olarak topluluk üyelerini farklı biçimlerde etkileyen unsurlar da bu sürecin bir parçasıdır. İyileşmek için bir araya gelmek izolasyonu kesintiye uğratır ve hem yerli uygulamalara dönüş hem de yaygın bireycilikten uzaklaşma yönünde bir adımdır.

Topluluk içinde iyileşme nasıl görünebilir?

Topluluk temelli iyileşmeye katılmanın ve bunu önceliklendirmenin birçok yolu vardır. Bir günlük kulübüne katılmak ya da yoga veya meditasyon gibi bedensel serbestleşme sınıflarına gitmek fark etmez; kişiliğinize, yaşadığınız çevreye, uygunluk durumunuza ve günlük rutininize uygun bir seçenek bulabilirsiniz.

Kolektif iyileşme için değerlendirilebilecek diğer etkinlikler şunlardır:

• Destek grupları
• Grup terapisi
• Sanat terapisi
• Dans terapisi
• Spor ve dövüş sanatları
• Topluluk bahçelerinde vakit geçirmek, yürüyüşe çıkmak ya da doğa yürüyüşleri yapmak.

Kendinizi doğru hissedeceğiniz bir buluşma alanı bulana kadar farklı yerleri denemek her zaman iyi bir fikirdir. Bir alanın size uygun olup olmadığını şu şekilde anlarsınız. Eğer orada bir performans sergileme ihtiyacı yoksa, bunun yerine baskın his güvense, o alan sizinle uyumludur.

Somatik açıdan bakıldığında, topluluk içinde iyileşme birbirimizi ‘tamir etmek’le ilgili değildir; birlikte düzenlenmeyle ilgilidir. Sinir sistemi dengede olan insanlarla oturduğumuzda, bizim sistemimiz de yumuşar. Yani bedenimiz, çevresine ve içindeki diğer sinir sistemlerine verdiği tepkilerle, güvenli bir alan bulduğunu zaten bilir.

Kendimizin ve başkalarının iyileşmesine, sadece uyumlu alanlarda bulunarak katkıda bulunuruz. Topluluk, birinin kendisinde belki göremediği, ifade edemediği ya da yalnızken hissedemediği bir şeyi, yolculuğunda yanında olan başka bir güzel varlığın huzurunda fark edebildiği besleyici bir ayna haline gelir. Bu anlamda, iyileşme alanı bulmak herkesin aynı noktada ya da aynı yolda olmasıyla değil, aynı sonuca, rahat, güvende ve kendini ifade etmeye hakkı olduğunu hisseden bir hale, ulaşmaya yönelik ortak bir niyet taşımakla ilgilidir.

Topluluk alanınızın samimi olduğunu nasıl anlarsınız

Topluluk içinde iyileşmenin en önemli unsurlarından bazıları kapsayıcı, bilinçli ve samimi olmalrıdır. Bu özellikler olmadan, sağlıklı ve iyileştirici bir topluluğa katılma amacını baltalayan yüzeysel girişimler ortaya çıkabilir; bu da bireylerin topluluk içinde mümkün olana ya da oradaki rollerine dair algılarına zarar verebilir. Bu durumu önlemek için uzmanlar, bu alanların 'travma bilgisine sahip, kültürel olarak köklü, atalara ve tarihe duyarlı, ayrıca iyileşmenin doğrusal bir süreç olmadığını bilen' yerler olması gerektiğini öneriyor.

Onkoloji ve palyatif bakım sosyal hizmet uzmanı olan Aadya B., gerçek kolektif iyileşmenin üç şeyi kucakladığımızda mümkün olduğunu vurgulayarak bu fikri genişletiyor: Empati, rahatsızlık ve zahmet. Kanser hastalarıyla yas ve iyileşme süreçlerinde yürütülen destek gruplarındaki çalışmalar, dönüştürücü bir iyileşmeye ulaşmak için bu unsurların derinliği sağlayan temel bileşenler olduğunu gösteriyor.

Son dönemlerde iyileşme üzerine yapılan konuşmalarda fark ettiğim şey şu; güvende kalmaya çalıştığımızda, aramızda çatışma ya da rahatsızlık yaratabilecek konulardan kaçınıyoruz. Oysa farkında değiliz ki, çatışma yakınlık ve bağ kurmayı derinleştirmenin yoludur; özellikle de bir grup ortamında.

İyileşme ne kadar zorlayıcı görünürse görünsün, topluluk içinde iyileşmenin faydaları sayısızdır; bireyin hem kendisini hem de daha geniş topluluk içindeki rolünü daha derin bir şekilde anlamasını sağlar. Bu, samimi ve iyileşmenin birçok ince yönüne açık alanlara giden bir yol olabilir. Yeterince kararlı olunursa, gerçek bir topluluk her yerde yaratılabilir. Hissettirdiği unutulmuş gerçeği hatırladığımız ve uyguladığımız sürece, topluluk içinde iyileşme mümkündür.

Referanslar: Amara Amaryah. “How Community Can Hold Us Through Our Healing”. Şuradan alındı: https://www.thegoodtrade.com/features/how-to-find-community-support-for-healing/. (02.10.2025).