Yangınlar, hayatımızda karşılaşabileceğimiz en tehlikeli ve yıkıcı olaylardan biridir. Yangın anında doğru ve hızlı bir şekilde harekete geçmek, can ve mal kaybını en aza indirmek için hayati önem taşır. Peki, bir yangın başladığında ne yapmalısınız?

Yangın sırasında yapılması gerekenler

• Gerekli eğitimleri almadıysanız veya uygun malzemelere sahip değilseniz, yangına müdahale etmeyin.
• Çevrenizdeki kişileri yangın konusunda uyarın.
• 112 Acil Çağrı Merkezi’ni bilgilendirin.
• Doğru tip söndürme cihazları ile müdahale edin.
• Duman bulunan bir ortamdaysanız emekleyerek veya çökerek ilerleyin.
• Tahliye sırasında asansörleri asla kullanmayın.
• Kapıları açtıktan sonra tekrar kapatın, ancak kilitlemeyin.
• Kapı kollarını elinizin tersiyle kontrol edin.
• Giysileriniz tutşarsa battaniye yardımıyla yerde yuvarlanın.
• Mahsur kalırsanız, kapılarınızı ıslak bezle tıkayanarak bekleyin.
• İtfaiye ekiplerinin çalışması için yangın bölgesinden uzaklaşın.

Detaylı açıklamalar...

Yangını çevrede bulunan kişilere duyurun

Yangını gördüğünüz anda alarm, anons veya bağırma yoluyla etrafınıza haber verin. Bu, insanların acil çıkış kapılarından tahliye olmasını sağlar. Ardından 112 Acil Çağrı Merkezi’ni arayarak ihbarda bulunun.

Doğru söndürme cihazlarını kullanmaya özen gösterin

Yangına müdahale ederken doğru tipte bir söndürücü kullanılmalıdır. Örneğin, elektrik veya yağ kaynaklı yangınlara su dökülmesi tehlikeyi arttırabilir. Yangının kaynağını kesmek ve yangın söndürüldükten sonra soğutma çalışması yapmak, yangınla müdahalenin önemli aşamalarıdır.

Emekleyerek veya çökerek tahliye olun

Dumanın yoğun olduğu alanlarda yere yakın hareket edin. Ağız ve burnunuzu ıslak bir bezle kapatarak, acil çıkış kapılarına doğru ilerleyin. Kapıları elinizin tersiyle kontrol ederek ardında tehlike olup olmadığını kontrol edin. Kapı sıcaksa, alternatif bir tahliye yolu arayın. İtfaiye gelene kadar, eğer odanızda yangın başlamamışsa, öncelikle yangının yayılmasını yavaşlatmak için odanızın perdelerini çıkarın ve halıları geriye doğru çekin. Oda kapınızın altından duman girmesini önlemek için ıslak bir havlu veya bezle boşlukları kapatın.

Asansör kullanmayın

Kapıları kontrol ederek hareket edin. Tahliye sırasında asansörleri kullanmayın. Yangın durumunda elektriklerin kesilmesi durumunda asansörde mahsur kalma riski vardır.

Giysiler tutuşursa battaniyeden yararlanın

Üzerinize bir battaniye alıp yere yatarak yuvarlanın. Bu hareket, alevlerin oksijenle temasını azaltarak sönmesine yardımcı olur.

Yangın bölgesini boşaltın

Yangına müdahale eden itfaiye ekiplerinin çalışması için olay yerinden uzaklaşın ve gerekli durumlarda sorulara açık bir şekilde cevap verin.

Kaynak: Akut. "Yangın Sırasında Yapılması Gerekenler Nelerdir?". Şuradan alındı: https://afet.akut.org.tr/yangin-sirasinda-yapilmasi-gerekenler-nelerdir/.

Acil durumlarla baş edebilmeniz için 11 ipucu

Acil durumlarda elinizin ayağınıza karışmasına izin vermemek için neler yapabilirsiniz?

18

Lastiğiniz patladığında Eğer lastiğiniz dağın başında bir yerde patlarsa ve yakınlarda lastiğinizi şişirebileceğiniz bir yer yoksa lastiğe küçük delikler açıp içini çimen ya da samanla doldurun. Bu yöntem lastiğinizin daha sonra çöp olmasına sebep olacak olsa bile bir servis bulana kadar idare etmenizi sağlayacaktır.

Herhangi bir yangın durumunda kabartma tozu kullanın Eğer mutfakta bir şeylerin alev aldığını fark ederseniz kesinlikle suyla söndürmeye çalışmayın. Bunun yerine alev alan bölgeye kabartma tozu dökün. Bu süreçte karbondioksit oluşmaya başlayacak ve yangın sönecektir. Unutmayın bu yöntem çok fazla karbonat kullanmak gerektirdiğinden sadece küçük yangınları söndürmenize yardımcı olur.

Uçak kalkış ve inişlerinde Kaydedilen uçak kazalarının %61'i uçaklar kalkerken veya inerken ilk 3 dakika içinde gerçekleşmiştir. Bu yüzden bu süre boyunca oturduğunuz yerde sabit kalmaya odaklanın. Herhangi bir acil durumda yerinizde kalmanız hayatta kalma olasılığınızı artıracaktır.

Zorla alıkonuluyorsanız Eğer birisi tarafından zorla bir arabaya bindiriliyorsanız ya da bir yere götürülüyorsanız yere kişisel bir eşyanızı düşürün. Bu polisin sizi daha kolay bulmasını sağlayacaktır.

Asansörde bir suçluyla mahsur kaldıysanız Böyle bir durumda asansördeki bütün tuşlara basmanız şans eseri bir katta inip kaçabilmenize ya da birilerine sinyal yollamanızda yardımcı olur. Bu durum düşük bir ihtimal gibi görünse de aklınızda tutmanızda fayda var.

Uzun yolculuklarda kafur kullanın 6 saatten fazla araba kullanmanız gereken yolculuklarda belirli bir süre sonra gözünüz sadece yola odaklanmaya alıştığından etrafınızdaki cisimleri ve hatta yayaları bile görmemeye başlayabilirsiniz. Bu duruma tünel görüşü de denir. Buna engel olmak içinse arabanızın için kafur tanecikleri veya yağı koyabilirsiniz. Kafurun kokusu konsantrasyonunuzun artmasına yardımcı olacaktır.

Fırtınalı havayı önceden sezmek Herhangi bir içeceği sallayın ve bir bardağa boşaltın. Eğer yüzeyde oluşan baloncuklar bardağın etrafına yayılıyorsa bu havanın güzel olacağına işarettir. Eğer baloncuklar yayılmıyor ortada kalıyorsa fırtınalı bir havanın yaklaştığını anlayabilirsiniz. Bunun sebebi ise hava kabarcıkları üzerindeki atmosfer basıncıdır. Yüksek basınç kabarcıkların etrafa yayılmasına sebep olurken düşük basınç da merkezde kalmasına sebep olur.

Telefonunuzun fenerini kullanın Karanlık bir yolda ilerlerken telefonunuzun fenerini ya da flashını kullanmayı ihmal etmeyin. Bu sayede sürücüler sizi daha rahat fark eder.

Nefesiniz tıkandıysa Yumruğunuzu göğüs kafesinizin aşağısına, karnınızın üstüne yerleştirin ve aşağı yukarı orta hızda hareket ettirin. Bir sandalyenin arkasına dayanın ve karnınızı bastırın. Şınav pozisyonunda yere uzanın, dirseklerinizi yanlara doğru açın ve hızlı bir nefes alın. Ardından kafanız havada ve elleriniz serbestken göğsünüz yere değecek şekilde yere yatın. Nefesiniz tıkalıyken konuşmaya, bir şeyler içmeye ve derin nefes almaya çalışmayın.

Kanamanız varsa Burnunuz kanıyorsa kafanızı geriye değil öne doğru eğin. Elinizde veya başka bir yerde küçük bir kanamanız varsa kanayan yeri suyla yıkayın, oksijenli suyla silin ve son olarak steril bir sargı beziyle sarın. Toplardamarlarla ilgili bir kanamanız varsa oksijenli suyla kanayan yeri silin, sargı beziyle sarın ve yaralı bölgeyi yüksekte tutun. Şiddetli kanamalarda steril bir sargı beziyle yarayı sarın ve sargı bezine avuç içinizle bastırın. Ardından hemen tıbbi destek alın. Atardamarla ilgili bir kanamanız varsa, kanayan bölgeyi sargı beziyle sıkıca ve sabit bir şekilde tutun ve bastırın. Yaralanmış bölgeyi (kol,bacak) bükün ve atardamara direkt baskı uygulayın ve hemen tıbbi destek alın. Turnike (sıkıca sarma) yöntemini sadece kanama durmuyorsa son çare olarak uygulayın. Turnikeyi sardığınız saati not edin ve yaz mevsiminde 1 saatten kışın da 30 dakikadan fazla turnikeyi yaranın üstünde tutmayın.

Susuz kaldığınızda Su dengenizi ayarlamak için daha çok su için. 1 litre suya 1 çay kaşığı tuz, 2 yemek kaşığı şeker ve yarım çay kaşığı kabartma tozu ekleyerek içmeniz ya da 1 bardak portakal suyuna yarım çay kaşığı tuz 1 çay kaşığı kabartma tozu atıp suyla seyrelterek içmeniz iyi gelecektir.

Hipotermi (bedendeki aşırı ısı kaybı) geçirdiğinizde Ilık battaniyerle her tarafınızı sarıp sıcak bir içecek için. Ellerinizi ya da ayaklarınızı ovalamayın. Sıcak duşa girmeyin. Alkollü içecekler içmeyin.

Ormanda kaybolursanız Analog bir kol saatini yatay olarak elinizde tutun ve saatin akrebini güneşe çevirin. 12 ile akrebin tam ortası güneyi gösterir (Kuzey yarım kürede). Yönünüzü bulmak için asla ağaç dallarını, karınca yuvalarını ya da ağaç köklerindeki yosunları kullanmayın. Yola çıkmadan önce her zaman yanınızda harita ve pusula bulundurun.

Vahşi doğada su bulma Plastik bir torbayı bir ağaç dalına geçirin ve ağzını sıkıca bağlayın. Buhar damlacıklarının oluştuğunu göreceksiniz. Yere çukur kazın, çukurun ortasına boş bir konteyner koyun ve çukurun üstüne plastik bir poşet vs. örtün. Bu yöntemlerin sonunda suyu içmeden önce kaynatmanız gereklidir.

Yıldırım çarpması riski Alçak bir çukura çömelin. Bir ağaç yanına da sığınabilirsiniz ama ağacın tek olmamasına dikkat edin. Telefonunuzu kullanmayın. Elektrik hatlarından uzak durun. Su birikintilerinden uzak durun.

Yanığınız varsa Yanık bölge şişmeye başlamadan önce bölgeye yakın tüm aksesuarları ve dar kıyafetleri çıkarın. Termal yanığınız varsa su altında 10-15 dk. tutun ve yarayı ya temiz bir sargı beziyle ya da temiz bir bez parçasıyla sarın. Asidik yanığınız varsa suyun altında yanık bölgeyi 10-15 dk. tutun sabun/kabartma tozu+su karışımını yaraya sürün ve sargı beziyle ya da temiz bir bez parçasıyla sarın. Alkali bir yanığınız varsa önce yanığa sebep olan madde kalıntılarını yanığın üstünden temizleyin ve ardından yanığı su altında 10-15 dk. tutun sabun/kabartma tozu+su karışımını yaraya sürdükten sonra sargı beziyle ya da temiz bir bez parçasıyla sarın. Kireç ya da alüminyum yüzünden yandıysanız yanığa asla yağ, pamuk, buz veya iyot sürmeyin. Çok büyük yanığınız varsa derhal tıbbı destek alın.

Keskin bir cisimle yaralandıysanız Ambulansı arayın ve cisimi olduğu yerden kıpırdatmayın.

Yakınlarınızda biri bayıldıysa Bayılan kişiye yaklaşıp etrafınızda olan diğer kişilerden birine işaret ederek tıbbi destek için ambulans vs. gibi bir yeri aramasını söyleyin. Bayılan kişinin etrafında kalabalık oluşmamasını sağlayın ve panik yapmayın.