Yanıklar en yaygın ev yaralanmalarından biridir ve neyse ki her zaman çok ciddi bir durum oluşturmazlar. Birinci derece yanık, yalnızca cildin dış katmanını etkilediği için en az şiddetli olarak kabul edilir. Genellikle sadece hafif ağrı, kızarıklık ve şişmeye neden olur. İkinci derece yanıklar cildin daha derin katmanlarını etkiler ve kabarcıklara ve beyaz, ıslak ve parlak cilde neden olur. Üçüncü derece yanıklar cildin tüm katmanlarına zarar verirken, dördüncü derece yanıklar eklemleri ve kemikleri içerebilir. Üçüncü ve dördüncü derece yanıklar tıbbi acil durumlar olarak kabul edilir ve yalnızca hastanede tedavi edilmelidir. Boyutu küçük olan birinci derece yanıkları ve ikinci derece yanıkları ise evde tedavi edebilirsiniz.

Yanıklar için doğal çözümler nelerdir?

Hafif yanıkların tamamen iyileşmesi genellikle bir veya iki hafta sürer ve genellikle yara izine neden olmaz. Yanık tedavisinin amacı ağrıyı azaltmak, enfeksiyonları önlemek ve cildi daha hızlı iyileştirmektir. Bunun için evde bulunan bazı malzemelerden faydalanabilirsiniz.

1- Soğuk su

Küçük bir yanık oluştuğunda yapmanız gereken ilk şey, yaklaşık 20 dakika boyunca yanık bölgesine soğuk su ile temas ettirmektir. Bunun ardından yanık bölgeyi sabun ve su ile yıkayabilirsiniz.

2- Soğuk kompresler

Yanık bölgesinin üzerine serin bir kompres veya temiz ıslak bir bez koymak, ağrı ve şişliğin giderilmesine yardımcı olur. Kompresi 5 ila 15 dakikalık aralıklarla uygulayabilirsiniz. Aşırı soğuk kompresler kullanmamaya çalışın çünkü yanığı daha fazla tahriş edebilirler.

3- Antibiyotik kremler

Antibiyotik e kremler enfeksiyonları önlemeye yardımcı olur. Yanık bölgenize antibakteriyel bir krem sürün ve üzerini streç film veya steril bir bezle örtün.

4- Aloe vera

Aloe vera genellikle yanık bitkisi olarak tanınır. Araştırmalar, aloe veranın birinci ila ikinci derece yanıkları iyileştirmede etkili olduğuna dair kanıtlar gösteriyor. Aloe, anti inflamatuardır, dolaşımı destekler ve bakterilerin büyümesini engeller. Aloe vera bitkisinin yaprağından alınan saf aloe vera jelini doğrudan etkilenen bölgeye uygulayın. Katkı maddesi, özellikle renklendirici ve parfüm içeren ürünlerden kaçının.

5- Bal

Bal, lezzetli tadının yanı sıra topikal olarak uygulandığında küçük bir yanığı iyileştirmeye yardımcı olabilir. Bal, bir anti-inflamatuar, antibakteriyel ve antifungaldir.

6- Güneşten koruyun

Yanığı doğrudan güneş ışığına maruz bırakmaktan kaçınmak için elinizden gelenin en iyisini yapın. Yanmış cilt güneşe karşı çok hassas olacaktır. Yanık bölgeyi giysilerle örtülü tutun.

7- Kabarcıklarınızı patlatmayın

Ne kadar isteseniz de, kabarcıklarınızı rahat bırakın. Bir kabarcığı patlatmak yaralı deriyi dış dünyaya açarak enfeksiyona neden olabilir.

8- Ağrı kesici kullanın

Yanıktan dolayı ağrınız oluşmuşsa, sadece lokal olarak tedavi etmeye çalışmanıza gerek yok. Ağrı kesici bir ilaç kullanmak bu durumu çözebilir.

Yanıklarda bunları kullanmayın!

Yanıkları tedavi etmek için tuhaf ev ilaçları yaygındır, ancak bunlardan bazıları oldukça tehlikeli olabilir. Yanık için kullanılan yaygın ancak yanlış fikirlerden bazıları şunlardır:

1- Tereyağı

Yanık üzerinde tereyağı kullanmayın. Tereyağı ısıyı korur ve ayrıca yanmış cildi enfekte edebilecek zararlı bakterileri barındırıyor olabilir.

2- Yağlar

Sanılanın aksine hindistancevizi yağı her şeyi iyileştirmez. Tereyağı sürmemenizle aynı nedenden, yanıklarınıza hindistancevizi yağı da sürmemelisiniz; hindistancevizi yağı, zeytinyağı ve yemeklik yağlar gibi yağlar ısıyı içinde tutar ve hatta cildin yanmaya devam etmesine neden olabilir.

3- Yumurta akı

Bir başka efsane olarak pişmemiş yumurta akı bakteriyel enfeksiyon riski taşır ve yanık üzerine konulmamalıdır. Yumurtalar ayrıca alerjik reaksiyona neden olabilir.

4- Diş macunu

Yanık bölgesine asla diş macunu sürmeyin. Diş macunu yanığı tahriş edebilir ve enfeksiyon için daha uygun bir ortam yaratabilir.

5- Buz

Buz ve çok soğuk su aslında yanık bölgenizi daha fazla tahriş edebilir. Buz, yanlış kullanıldığında soğuk yanıklarına bile neden olabilir.

Gerektiğinde mutlaka doktora görünün

Yanıkların ne zaman evde tedavi edilebileceğini ve ne zaman tıbbi yardım almanız gerektiğini bilmek önemlidir. Yanık alanı genişse veya yüz, kasık bölgesi gibi hassas alanları içeriyorsa, ağrılı ve kokulu bir hale geldiyse, tetanoz aşınız yoksa üçüncü derecede yanık olduğunu düşünüyorsanız mutlaka bir hekimle görüşmelisiniz.

Referans: Jacquelyn Cafasso. “Home Remedies for Burns” Şuradan alındı: https://www.healthline.com/health/home-remedies-for-burns