Sizi çok seviyor, sizsiz bir hayat düşünemiyor gibi görünebilir ama aldanmayın. Hayatınızda kısıtlamakla başlayan, sonra attığınız her adımı burnunuzdan getiren, size psikolojik, fiziksel hatta cinsel şiddet uygulayan biri varsa siz de flört şiddeti kurbanlarındansınız demektir. Bu tek bir tokattan ibaret de olabilir, sosyal medyada baskı altında tutulmak ya da arkadaşlarınız arasında gülünç duruma düşürülmek de... Ve en tehlikelisi diğer şiddet türlerinde olduğu gibi bu şiddeti de yok saymak, etraftan gizlemek!

Mersin’de üniversite öğrencisi Zelal’i bindiği minibüsten kaçıranlar, kendisiyle evlenmek isteyen kuzeni, onun abisi ve arkadaşlarıydı. Neyse ki Zelal bulundu. Ama o, ne şiddet gören ilk genç kız, ne de son olacak... Özellikle de flört şiddetine uğrayan genç kız sayısı hızla yükseliyor. Öyle ki pek çok üniversite, öğrencilerinin sevgili şiddetine maruz kaldıklarında başvurabilecekleri acil durum platformu oluşturuyor.

Peki yaşayanın kendine bile itiraf etmekten ürktüğü flört şiddeti ne? Mesele üzerine araştırmalar yapan sayısız üniversite ve vakıf var. Onlardan biri de Uludağ Üniversitesi. Üniversitesi’nin Tıp Fakültesi Dergisi’nde yayımlanan araştırmaya göre bu şiddet yeni değil. Zira 1980’lerde ortaya çıkan kavram, flörtte partnere karşı acı verici veya yaralayıcı, fiziksel veya psikolojik güç ve tehdit kullanımını içeren söz, mimik ve davranışlara deniyor. Fiziksel şiddet (bedene kasıtlı zarar), psikolojik şiddet (korku hissettirme, özgüven sarsan davranışlar) ve cinsel şiddet (cinsellikte ‘Hayır’dan anlamayan partner) olarak 3’e ayrılan flört şiddetini tetikleyen en büyük nedenler, partneri üzerinde kontrolsüz biçimde güç sağlama arzusu ve kıskançlık. Mor Çatı Kadın Sığınağı Vakfı’na göre, toplumda cinsel güç eşitsizliğinden kaynaklı olan, tehdit, kısıtlama ve baskı içeren her davranış bu şiddete giriyor. Hacettepe Üniversitesi Kadın Sorunları Araştırma ve Uygulama Merkezi araştırmasına göre flört şiddetine en çok gençler maruz kalıyor. Psikososyal gelişimi süren bu yaş grubu kırılgan, nasıl korunacağını bilmediği, hayatı yeni sorgulamaya başladığı, partnerine sevgisinden dolayı meselenin anormal olduğunu göremediğinden bu şiddete uğruyor. Gençler duygularını yönetmekten yoksun olduğundan döngüden çıkamıyor. Dahası bir partnerin diğerine uygulaması gibi, her ikisinin de birbirine flört şiddeti uyguladığı görülebiliyor. Genelde erkekler tarafından uygulansa da kızlar da flört şiddetine başvurabiliyor.

En kritik evre: Balayı

Flört şiddeti 3 aşamadan oluşuyor: Gerginliğin tırmanması, şiddet ve balayı. En kritik evre olan balayı aşamasında düzelme sancıları başlar, şiddet mağdurunun içini umut kaplar ama boşunadır. Şiddet çoğu kez, bazen de daha yoğun geri gelir. Sonra anksiyete, yeme ve uyku bozukluklukları, sosyalleşmeden kaçma gibi belirtiler gün yüzüne çıkar.

Flört şiddetinin önemli halk sağlığı sorunlarından olduğunu söyleyen Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Adli Tıp Anabilim Dalı’ndan Dr. Ü. Sevgi Hatipoğlu, çalıştığı üniversitenin öğrencileri üzerinde flört şiddeti araştırması yapmış. Hatipoğlu, 8 bin 770 öğrenciden cinsiyet gözeterek yaptığı tabakalı örneklemde belirlenen 400 öğrenciye anket uygulamış. Flört ilişkisi bulunanlardan 345’i önceki flört ilişkilerinde şiddete maruz kaldığını, 222’si şimdiki ilişkisinde şiddete maruz kaldığını söylüyor. Flört ilişkisi bulunanlardan 344’ü önceki flört ilişkilerinde şiddet uyguladığını, 221’i şimdikinde şiddet uyguladığını belirtiyor.

Konuyla ilgili bir başka araştırma Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi’nden. Mehbare İftar’ın yazdığı ‘Üniversite Öğrencilerinin Flört Şiddetine Yönelik Tutum Ve Davranışları’ adlı yüksek lisans tezi üniversitelilerin flört şiddeti algısını gösteriyor. 645 öğrenciyle yapılan çalışmada, gençlerin yüzde 51.6’sı flört ilişkisi olduğunu ve onların da yüzde 52.9’u şiddete maruz kaldığını belirtiyor.

Kimler yatkın?

Dr. Ü. Sevgi Hatipoğlu, aile gelir düzeyi yüksek olanların daha az flört şiddetine maruz kaldığını ve uyguladığını söylüyor. Dr. Hatipoğlu, üniversite kampuslarında flört ilişkilerindeki şiddet davranışları hakkında bilgilendirici broşürlerin yayınlanmasının önemine dikkat çekiyor: “Mağdurlar başvurabilecekleri kurumlar hakkında bilgilendirilmeli. Öğrenciler, güvenlik görevlileri, flört ilişkisindeki şiddet davranışlarını tanımalı ve şiddetin bildirilmesi gereken bir suç olduğunu bilmeli. Kampuslarda sağlık merkezleri veya bağımsız şiddetle mücadele birimlerinin örgütlenmesi mağdurun ve saldırganın tedavi ve rehabilitasyonuna katkı sağlar. Medeni Kanun flört ilişkisini de içerecek şekilde düzenlenmeli...” Psikiyatri Uzmanı Doç. Dr. Sibel Mercan da kişinin ilişkiye mahkûm olmadığını görmesinin atılacak önemli adımlardan olduğunu söylüyor.

Neden terk edemeyiz?

Peki özellikle kadınlar flört şiddetine rağmen partnerini neden terk edemez? Ardında iki sebep yatıyor. İlki kurbanın bunun sonuçlarından endişe duyması, ikincisi her şeyin düzelebileceği umudu. Oysa uzmanlar ilişkinizi ne kadar erken sonlandırırsanız o kadar iyi olduğunu söylüyor. En sık düşülen hataların, meselenin çözüme kavuşmamasından kendini sorumlu tutmak, şiddetin kıskançlıktan olduğunu düşünmek, çevreden utanmak ya da ne yapacağını bilmemekten dolayı durumu saklamak olduğuna dikkat çekiyorlar. Şiddeti uygulayan mı? Onlar meseleden şiddete maruz kalanı sorumlu tutuyor.

Dahası, adeta bir melek olan sevgiliniz bile aniden bir canavara dönüşebilir. Washington Üniversitesi, sizi el üstünde tutan partnerinizin bir anda üzerinizde baskı hissettirmeye başlayabileceğini söylüyor. Bu, “hâkimiyet kurmak isteyen kişi saplantısı” ve sonradan da ortaya çıkabiliyor.

1/2 Türkiye’de her 2 kadından 1’i eşinden ya da sevgilisinden şiddet görüyor. TÜİK, 10 kadından 4’ünün erkek şiddetine maruz kaldığını söylüyor.

Dijital şiddet de bir parçası

Dijital boyutta da flört şiddetine maruz kalıyor olabilirsiniz... Başlıca belirtileri:

• Devamlı aranmak, telefona yağdırılan mesajlar.
• Telefonunuzun partnerinizin egemenliğinde olması.
• Kendisine cep telefonu aracılığıyla müstehcen fotoğraflar yollamanız konusunda baskı görmeniz.
• Sosyal medyanızın kiminle arkadaş olduğunuzdan hangi fotoğrafları yüklediğinize kadar yoğun biçimde kontrol altında olması.

‘Dünya çapında sorun’

En çok 16-24 yaş grubunu etkileyen flört şiddetiyle mücadele için bilinçlendirici eğitimlerin artırılması şart. Bu konuda örnek olabilecek çalışmalardan biri, Kadir Has Üniversitesi Toplumsal Cinsiyet Çalışmaları Merkezi tarafından hayata geçirilen, üniversite öğrencilerinde farkındalık yaratmayı amaçlayan Flört Şiddeti Akran Eğitmen Eğitimi. Merkezin müdürü Doç. Dr. Mary Lou O’Neil, “Cinsiyete dayalı şiddet, dünya çapında bir sorun. Bireylerin eşitlikçi bir toplum ve eğitim ortamından yararlanma haklarını sekteye uğratıyor” diyor.

ABD’deki Marshall Üniversitesi flört şiddetinin başka bir boyutuna dikkat çekiyor: Maddi şiddet. Paranın koz olarak kullanıldığı bu flört şiddetinin belirtileri, sevgilinizin paranızı kontrol altında tutması, parasıyla sizi manipüle etmesi ve sizi parayla sindirmesi.

Bunlara dikkat!

1- Partneriniz sizi aşırı kıskanıyor, her adımınızda onun kızıp kızmayacağını sorguluyorsanız

2- Devamlı ondan izin istiyor, ne yapmanız gerektiğine neredeyse tamamen o karar veriyorsa

3- Kendinizi, size çok sık küsüp öfkelen partnerinizin sinirlerini yatıştırmaya çalışırken buluyorsanız

4- Hayatınızı sırf o istemediği için kısıtlıyor hatta bazı arkadaşlarınızla görüşmeyi bıraktıysanız (ki bu sizi sosyal çevreden soyutlayan ‘sosyal flört şiddeti’ sınıfına giriyor)

5- Fikirleriniz sevgiliniz tarafından yargılanıyor ve küçümseniyorsa

6- Size ait eşyalar, özellikle telefonunuz kontrol altındaysa

7- İstemediğiniz fiziksel davranışlar uyguluyorsa, ruh hali çok çabuk değişiyorsa ve sizi korkutup gözdağı veriyorsa

8- Tam da tükendiğinizi hissettiğinizde gönül alma çabalarına aldanıp onu bağışlıyorsanız...

Yazı: Sema Ereren