Eski Facebook yöneticisi, “toplumun işleyişinin sosyal dokusunu parçalayan araçlar” konusunda yaptığı çalışmalar nedeniyle “çok büyük pişmanlık” duyduğunu belirterek sosyal medya devini eleştiren ve sayıları artan insanlar arasında yer aldı.

2011 yılında Facebook’tan ayrılmadan önce kullanıcı büyümesi başkan yardımcısı olan Chamath Palihapitiya, “Yarattığımız kısa vadeli, dopamin güdümlü geri bildirim döngüleri toplumun çalışma şeklini yok ediyor. Medeni bir tartışma yok, işbirliği yok, yanlış bilgi, yanlış gerçekler [var]” diyor. Kasım ayında Stanford Ticaret Okulu’nda belirtilen bu görüşler, geçtiğimiz gün The Verge’de su yüzüne çıktı.

Palihapitiya “Konu, Rusya’nın reklamları değil” dedi ve şöyle devam etti: “Bu, global bir problem. İnsanların bir aradayken sergiledikleri ve birbirlerine olan davranışların çekirdeğinde bulunan temelleri çürütüyor.”

Palihapitiya bu yorumları geçtiğimiz ay, Facebook’un kurucu başkanlarından Sean Parker’ın, bir röportajda, şirketin bir “sosyal onaylama geri bildirim döngüsü” yaratarak “insan psikolojisindeki bir zayıflığı suistimal ediyor olduğu” eleştirisinden bir gün sonra yaptı.

Parker, kendisinin sosyal medya kullanımına yönelik “bir nevi vicdani redci” olduğunu söyledi. Benzer bir duruş sergileyen Palihapitiya, Facebook’ta kazandığı parayı dünyada iyi işler yapmak için kullanmayı umduğunu belirtti.

Eski işvereni hakkında Palihapitiya, “Onları kontrol edemem. Kendi kararımı kontrol edebilirim ve bu haltı kullanmıyorum. Çocuklarımın kararlarını kontrol edebilirim ve onların da bu haltı kullanmaya izinleri yok” dedi.

Dinleyicilerini, sosyal medyadaki ilişkileri konusunda vicdan muhasebesi yapmaya çağıran Palihapitiya, “Farkında değilsiniz ama davranışlarınız programlanıyor. Bu, istemeden yapılan bir şeydi ama artık kendinizden, zihinsel bağımsızlığınızdan ne kadar vazgeçeceğinize karar vermeniz gerek” diye ekledi.

Eleştirmenlerin, büyüyen küresel siyasi gruplarla online tartışma ortamlarının büyük kısmını oluşturan bir avuç platform arasında giderek daha fazla bağ kurması, geçtiğimiz yıl sosyal medya şirketlerinin sıkı bir mercek altına alınmasına neden olmuştu.

Birçok gözlemci, 2016 yılı başkanlık seçimleri ve Brexit referandumunun beklenmeyen sonuçlarını -en azından kısmen- Facebook algoritmalarının yarattığı ideolojik yankı odalarına, yalan haberlerin, komplo teorilerinin yaygınlaşmasına ve Facebook’un içerik akışındaki meşru haber kaynaklarıyla birlikte verilen propagandaya yormuştu.

Şirket yakın zaman önce, 2016 yılı seçimleri sırasında Amerikalı seçmenlerinin bölünmesini amaçlayan Rus ajanlarına reklam sattığını duyurdu. Facebook ayrıca, Müslüman azınlığa karşı yapıldığından şüphe edilen etnik temizlik sırasında Myanmar’daki Rohingya karşıtı propagandayı büyütmedeki rolü nedeniyle de ciddi bir şekilde eleştirildi.

Palihapitiya, bu ilkbaharda Hindistan’nın Jharkhand eyaletindeki, insan kaçıran bir gruba karşı uyaran düzmece WhatsApp mesajlarının, yedi kişinin linç edilmesine neden olduğu olaya işaret etti. Facebook, WhatsApp’ın sahibi.

“İşte, uğraştığımız şey bu” diye konuştu Palihapitiya. “Bunu uçlara aldığınızı ve kötü aktörlerin, büyük insan gruplarına artık her istediklerini yaptırabileceklerini düşünün. Bu gerçekten, gerçekten kötü bir gidişat” diye ekledi.

Facebook, Palihapitiya’nın yorumlarına cevap vererek eski yöneticinin altı yıldır şirkette çalışmadığını söyledi. Şirket sözcüsü Susan Glick, “Chamath Facebook’tayken yeni sosyal medya deneyimleri üretmeye ve Facebook’u dünya çapında büyütmeye odaklıydık” diye ifade etti. Glick, “O zamanlar Facebook çok başka bir şirketti. Büyüdükçe sorumluluklarımızın büyüdüğünü de anladık. Rolümüzü çok ciddiye alıyoruz ve daha iyi olmak için çok çalışıyoruz” diye konuştu.

Şirket, ürünlerinin mutluluğa olan etkilerini araştırdığını ifade etti ve CEO Mark Zuckerberg’in, seçimlere olan yabancı etkileri gibi sorunları ele alarak karı azaltmaya istekli olduğunu belirtti.

Kaynak