Edebiyat, avcumuza sadece unutulmaz hikayeler bırakmaz, bazen de unutulmaz karakterler bırakır. Madam Bovary, Anna Karenina gibi adı üzerinde klasik olmuş bazılarını çok bilinirliklerinden ötürü dışarda bırakıp biraz es geçilmiş, biraz geride kalmış edebiyatın unutulmaz kadın karakterlerinden birkaçını derleyelim istedik.
Eva Luna – Isabel Allende
Güney Amerika edebiyatının kraliçesi Isabel Allende’nin hemen hemen tüm eserlerinde kadın karakterler devleşir, tabiri caizse Allende’nin edebiyatı, anaerkil bir edebiyattır. Dünyaya gelmek üzere ana rahmine düştüğü ânın masalsılığından başlayarak Eva Luna karakteriyle bir efsane yaratır. “Eva” yaşam demektir ve bu isim ona yaşamın tadını çıkarsın diye annesi tarafından konmuştur. “Luna” ise Kızılderili babasının mensubu olduğu “Ayın Çocukları” kabilesinden gelmektedir. Hiç kolay bir yaşamı olmaz Eva’nın ama yine de sonuna kadar – tıpkı annesinin istediği gibi – isminin hakkını vererek yaşar Eva Luna. Dünyaya gelişi, annesinin, bir yılan tarafından sokulup zehirlenmiş olan bir kızılderiliyi kurtarmak için onunla sevişmesi sonucunda gebe kalmasıyla olan birine yakışacağı gibi…
TanteRosa – Sevgi Soysal
Sevgi Soysal, bir yazar olarak nasıl unutulmaz bir isimse bunda TanteRosa’yı yazan Sevgi Soysal olmasının da etkisi büyüktür. Yazıldığı dönem de hesaba katıldığında başkaldırısı daha da büyüyen bir karakterdir TanteRosa. Kadın olmanın getirdiği toplumsal baskılara, sıkışmışlığa, zorluklara “deliliğiyle” başkaldırır. Eser, Işıl Özgentürk tarafından “Seni Seviyorum Rosa” ismiyle sinemaya da uyarlanmış, Rosa’yı Sumru Yavrucak canlandırmıştır.
Bir Göçmen Kuştu O – Ayla Kutlu
Ayla Kutlu, Türkiye edebiyatının hakkı tam verilmemiş bir kadın yazarı olarak, yine hakkı tam verilmemiş bir kadın karakterler yumağı yaratır Bir Göçmen Kuştu O’da.Nevnihal, Gülhayat, Yeşil… Aslında bu roman bir erkeğin, “küçük yaşta toprağından koparılan ve göçmen bir kuş olmaktan kurtulamayan Adil Emir Bey’in”hikayesi gibi dursa da her şeyiyle bir kadın romanıdır. Bu romanı okuyup da Nevnihal’in ya da Gülhayat’ın hikayelerini unutacak okur az bulunur.
Tehanu – Ursula K. Le Guin
Le Guin’in Yerdeniz serisinde Ged kadar akılda kalan bir karakter varsa o da dördüncü kitabın üzerine kurulduğu Tehanu karakteridir. Ateşle ilişkisi çok küçükken başlamıştır Tehanu’nun. Yüzünün bir tarafı yanıktır ve yarasının sebep olduğu bu ruh halinden dolayı oldukça yabanidir. Roman ilerledikçe hikayesi ortaya çıkan Tehanu, her sayfada adeta devleşir. Yerdeniz üçlemesini yıllar sonra yazılarak bir dörtlemeye çeviren bu kitapla Le Guin, kendi külliyatının da unutulmaz karakterlerinden birini yaratmıştır. Goro Miyazaki'nin Leguin'in dörtlemesinden uyarladığı "Tales from Earthsea" filminde de Tehanu karakterini anime olarak izlemeniz mümkün.
Gül Mevsimidir – Füruzan
Gül Mevsimidir’in Mesaadet Hanım’ı huysuz, bunalımlı, sevimsiz yaşlı bir kadın olarak tanıtır okuyucuya kendisini. Hikayenin görünen kısmında bunlar, özündeyse hayatını dilediği gibi yaşayamamış, kalbi kırık, üzgün ve yalnız bir kadın vardır sadece. Öykünün başında ve sonunda okuyucunun Mesaadet Hanım’la kurduğu ilişki bambaşkadır. Füruzan, perde perde açar onun içini. Gül Mevsimidir, Füruzan’ın Kuşatma ismiyle 1985’te basılan öykü kitabının son öyküsü olarak yayınlanır ilk olarak. Fakat birkaç sene sonra Erdal Öz’ün, olağanüstü sıfatıyla nitelediği bu uzun öykü, yine onun Füruzan’dan aldığı izinle ayrı bir kitap olarak basılır.
Hazırlayan: Zeren Somunkıran
YORUMLAR