Yıl 2012... Ama sanki 90’lı yılların başında, eski Sovyet büyük şehirlerinden birindeyim. Son yüzyılda yapılmış görkemli devlet binaları, alabildiğine çirkin toplu konutlar, Ruslardan yadigâr geniş caddeler ve neredeyse hemen her sokak ve caddede yol yapımı çalışması. Eski ismi Urga olan olan şehrin Türkçe karşılığı “Kızıl Bahadır”. Nüfus birmilyonun biraz üzerinde. Haritadan bakıldığında Orta KuzeyMoğolistan’da Tuul Nehri üzerinde bulunuyor.

Peace ve Cengiz Han bulvarları şehrin en büyük caddeleri. Pace Caddesi’nde SukbattarMeydanı, opera bale binası, büyük tiyatro, şehrin yeni görkemli yapıları Blue Sky Tower ve Central Tower dikkat çekiyor. Cengiz Han Caddesi’nde ise bilinen tümgiyimmarkaları ve alışverişmerkezleri sıralanıyor. Şehri farklılaştıran aralardaki bakımsız Ruslardan kalma eski binalar. İki ayrı 50 yıl dilimindesiniz. Ama Ulan Batur kesinlikle hayat dolu bir şehir. Adımbaşı restoran ve kafe ve barlar sıralanıyor. Özellikle karaoke barlar. Karaoke pek çok Doğu Asya ülkesinde olduğu gibi, Ulan Batur’da da hayatın içinde, hatta yaşam tarzı.

Büyük ülke

Yüzölçümü bizimkinin neredeyse iki katı olan Moğolistan’ın nüfusu Türkiye’nin 20’de birinden az. Öte yandan tam10milyon ata ev sahipliği yapıyor bu uçsuz bucaksız topraklar. Sadece at da değil inek, keçi, koyun, deve gibi yaklaşık 50 milyon hayvan yaşıyor ülkede. Nereden baksanız bir gariplikler ülkesi. Hâlâ çağın yüzyıllarca gerisinde yaşıyor ve bundan rahatsız görünmüyorlarmesela. Çadırların içindeki televizyonları çıkarsanız, her şey geçmişe dönecek sanki. Ortada soba, soğutucu niyetine kullanılan çukur, sedir benzeri yatak-kanepe...

Ülkenin coğrafi yapısı nedeniyle neredeyse hiç sebze yetişmediğinden en önemli beslenme kaynağı et. Sebzeler Çin’den geliyor ama pek tadı tuzu yok. Moğolistan’a sert bir kara iklimi hâkim. Kışın ırmaklar ve göller donuyor. Yazınsa kuraklık, kuvvetli toz ve kum fırtınalarıyla mücadele etmek gerekiyor.

Çoğunluk Budist

Hızla şehirleşmekte olan Moğolistan nüfusunun yüzde 60’ı şehirlerde, geri kalanı oluşturan göçebeler ise ger adı verilen çadırlarda yaşıyor. Budizm yaygın din olmasına rağmen Hıristiyanlık, Müslümanlık ve Şamanizm de kabul gören dini inançlardan. Ulan Batur dışında bu kocaman ülkenin neredeyse tamamında yollar kötü, hatta yol yok. “Ulan Batur dışında” dediğime bakmayın, başkentin yolları da pek iç açıcı değil. Aslına bakılırsa Moğolistan’da en büyük tehlike trafik değil,trafikteki sarhoşlar. Çünkü burada herkesin kabul ettiği bir “Sarhoştur ne yapsa yeridir” durumu var. Sataşmak, kavga çıkarmak güncel hayatın bir parçası adeta. Trafikteki alkollü sürücüler de cabası. İnanması zor ama dışarıya çıktığım bir gece, 100’ün üzerinde alkollü sürücünün kaza yaptığına şahit oldum. Sarhoş sürücülere dikkat!

Ne yenir?

Bol miktarda sığır ve at eti tüketiliyor. Dolayısıyla et yemiyorsanız işiniz zor. Kısrak sütünün fermante edilmesiyle elde edilen geleneksel Asya içeceği kımızın tadına bakın. İçi bol etli hamur işi khuushur’u yemeden dönmeyin. Bizim mantımızın adı orada buzz, bohça biçimi verdikleri hamurun içine bolca et koyuyorlar.

Nasıl gidilir?

Türk Hava Yolları bir süre önce Ulan Batur uçuşlarını başlattı, yaklaşık 10 saat sürüyor.

Nerede kalınır?

Cengiz Han Hotel: Moğol kahramanın adını taşıyan otel, şehrin en lükslerinden. www.chinggis-hotel.com

Ulaan Bataar Hotel: Sukhbaatar Meydanı’nı kucaklayan ideal bir hotel. www.ubhotel.mn

Blue Sky Tower: Ulan Batur’un en modern ve görkemli yapılarından olan bina, otel ve residence olarak kullanılıyor. Binanın 23. katındaki bar, şehrin en iyilerinden. www.blueskytower.mn

Haber: Levent Özçelik