En güzel bizim millet (mi) ölür?

Ey güzel insanlar!

Söyleyin bakalım hangi millet daha güzel ölür?

Hangi millet daha güzel yas tutar?

Hangi millet daha güzel ağlar?

Duyduğumda kulaklarımı kanatan yorumlar oluyor bazen. Kalbim dağlanıyor.

Yapmayın ne olur.

Ölmeyen insan var mı şu dünyada? "Eğer" kelimesi ile birlikte kullanamayacağımız yegâne kelime ölümdür herhalde. Homo Sapiens dediğimiz grubun içinde yer alan insan türümüz yaklaşık 200.000 yıldır dünya üzerinde gezinirken, 2018 yılı rakamları ile dünyada 55 milyon insan ölürken, ölümü veya yas tutuş şekillerimizi karşılaştırmak burnumun direğini sızlatıyor.

Einstein milliyetçiliğe insan ırkının kızamık hastalığı demiş.

"Bu topraklarda yas tutuşla ilgili ne güzel gelenekler var" demek harika…

"En güzel gelenekler bu topraklarda" demek harika değil. Sen bu yaşta aşılı olmana rağmen kızamık olmuşsun demek.

"Ben bu topraklarda şu yörenin şu geleneğini duydum, çok hoşuma gitti" demek harika…

Başka diyarların geleneklerini duyduğunda "Bizim buralara ait değil, hiç dinleyesim gelmiyor" demek harika değil. Tüm vücudunu kızamık kaplamış demek.

Ölümün ve yasın milleti mi olur yahu?

İnsanlık yüzbinlerce yıldır mütemadiyen ölen sevdiklerinin arkasından gözyaşı dökerken, o acıya karşı insanlığın verdiği tepkileri topraklara, milletlere göre ayrıştırmak ne demek?

Ekvatordaki kişinin tuttuğu yas sizin yasınızdan daha mı az kıymetli?

Ölüm ve yasla ilgili akıtılan her gözyaşı, uygulanan her gelenek insanlığın ortak malıdır. Bu kadar.

Ötesi iflah olmaz kızamık.

Nasıl ki yaşadığın topraklardaki her geleneği beğenip sürdürmüyorsun, aynı şey dünya üzerindeki diğer yas gelenekleri için de aynı. Duyduklarını dinler ama senin içinde yankılananı alır uygularsın. Milletine göre seçmezsin.

Yani, seçicilikte ilk kriterin toprak, millet, ülke olmaz.

Ha, illa da bu topraklardaki gelenekler, illa da burası diyorsan (kızamık kalmakta ısrarcıysan), o vakit zamanını ayırır, olan kaynakları gözden geçirir, gerekirse seyahat edip yörelerin büyükleriyle konuşur kendi arşivini oluşturursun. Fena mı, insanlığa da bir katkın olur. Ben de senin yarattığın kaynaktan faydalanır, hem beğendiklerimi alır uygular hem de konuşmalarımda etrafıma yayarım.

"Bu topraklarda ne gelenekler var!". Tabii ki var. Burası Anadolu, pek çok farklı kültüre ev sahipliği yapmış. Bizim şu an "kendi geleneğimiz" dediğimiz gelenekler, kim bilir kaç yüzyıldır kimlerin (başka kavimlerin, ırkların) gözyaşlarıyla şekillenmiş. Ne daha çok, ne daha az anlamlı. Sadece bütün diğer gelenekler gibi kıymetli ve tüm insanlığın ortak malı.

Kızamıktan iyileşebiliriz.

Duyduğum her yeni gelenek burnumun direğine yasemin çiçekleri astırıyor *.

* Sevgili Argin Kubin’in bir şiirinden esinlendim.

Yazının İngilizce versiyonu olan "Is it our nation that dies the best?"i okumak için tıklayın!