Mevsim geçişlerinde ne yapsak...

Mevsim geçişinde yataktan çıkmak istemiyor musunuz?

Hava süper, güneş herkesin içini ısıtıyor, bahar çiçekleri tüm renkleriyle açmaya başladı, herkes cıvıl cıvıl, mutlu, havada aşk kokusu ama ben yatağıma girip uyumak istiyorum. Genelde, pek çoğumuzda sonbahara, kışa geçişte yaşanan hava değişimi, mevsim geçişi mahmurluğu, bende baharda daha fazla kendini hissettiriyor. İlkbahara geçişlerde işlerimin temposunu biraz azaltıp, kendime çok yüklenmeden, dinlenerek, bol bol mola vererek çalışıyorum. Normalde yaz-kış, hava kötü-iyi demeden kendimi sokaklara atan ben, son iki senedir herkesin “Bahar geldi!” nidalarıyla dışarıya fırladığı zamanda bir hafta sonunu evde geçirmeye karar verdim. İlk başta, “Herkes dışarıda, ben evde ne yapıyorum?” diye düşünüyordum ama sonradan gerçekten bedenimin buna ihtiyacı olduğunu fark ettim. Siz mevsim geçişlerinden etkilendiğinizi nasıl fark edebilirsiniz?

Mevsim geçişlerinde ne gibi değişiklikler yaşarız?

• Uyku isteği, uyuyakalma
• İştah değişiklikleri (özellikle karbonhidratlı yiyecekleri canınız çekebilir)
• Kilo alma
• Yorgunluk ve düşük enerji
• Sersemlemiş bir hal
• Baş ağrısı

Hava değişimi dönemlerinde ne yapabiliriz?

Bahar yorgunluğu sizi ele geçirdiyse, size önerebileceğim çok kolay çözümler var.

• Beslenmenizde yapabileceğiniz değişiklikler
  Şeker ve karbonhidratlar gibi bazı yiyecekler, geçici tatmin hissetmemizi sağlarken, aynı zamanda sürekli tüketimi anksiyete ve depresyona da yol açabilir. Ara sıra hepimizin şımartılmaya ihtiyacı var ama dengeli, temiz beslenmeye odaklanın. Gökkuşağı gibi renkli beslenin, böylece daha fazla enerjiniz olacak ve kendinizi daha iyi hissedeceksiniz. Proteinden zengin, çinko, selenyum, demir ve folik asitin yanı sıra vitamini bol beslenmeliyiz. Havuç, maydanoz, yeşil yapraklı sebzeler, pancar, turp, fındık, ceviz, badem, balık tüketiyorsanız küçük balıklar bağışıklık sisteminize destek olur.

• Bol D vitamini alın
  Kendinizi “güneş vitamini” olarak geçen D vitamini ile besleyebilirsiniz. Olabildiğince gün ışığından yararlanın. D vitamini, tiroid rahatsızlıkları ve şeker hastalığı gibi kronik hastalıklardan korur ve bağışıklık sistemini de destekler.

• Bol temiz hava alın
  Dışarıda kısa bir yürüyüş bile sizi hemen canlandırır. Tıbbın babası olarak kabul edilen Hipokrat, “Yürüyüş insanın en iyi ilacıdır” demiş. Ayrıca geceleri de bu sayede daha rahat uyursunuz. Egzersiz yapabilmek için biraz ilham mı lazım? Sizinle gelmesi için bir arkadaşınızı, iş arkadaşınızı veya eşinizi ikna edin.

  Ayrıca evinizi havalandırmayı unutmayın. Temiz hava sizi canlandıracaktır.

• Her şeyin çaresi yine arkadaşlıklar
  Kendinizi çok halsiz hissederken evde kalmak daha çekici gelebilir. Ama sosyal ilişkiler, mutlu ve sağlıklı olmanın anahtarıdır. Aile ve arkadaşlarınızla beraber olun. Daha fazla gülün, daha az endişelenin ve sevdiğiniz insanlarla vakit geçirin.

• Bitter çikolata yiyin
  Bitter çikolatanın yüksek düzeyde stres altında olan kişilerde kortizol ve diğer stres hormonlarının seviyesini azalttığı bulunmuş. (Tabii, aşırıya kaçmadan) (1)

• Suyunuzu limonlu alır mıydınız?
  Limonlu suyun faydaları saymakla bitmiyor, bunlardan biri de enerjinizi yükseltmesi. Ilık limonlu su, vücudunuzu alkali halde tutmanıza yardımcı olur. Bedeniniz çok asidik ise, düşük enerji, yorgunluk ve sindirim sorunları yaşıyor olabilirsiniz. Limonlu su, daha iyi bir ruh hali ve daha fazla dayanıklılık kazanmanızı ve sürdürmenizi sağlar.

• Müzik ruhun gıdası
  Müziğin bizi daha iyi hissettirdiğinden herhalde hiçbirimizin bir şüphesi yok, artık kanıtı da elimizde. Missouri Üniversitesi tarafından yapılan bir çalışmada araştırmacılar, neşeli müziklerin ruh halinizi olumlu etkileyebileceğini buldu. Kendi müzik listenizi oluşturup ihtiyacınız olduğunda acil durum listenize ulaşabilirsiniz. (2)

• Naneli sakız çiğneyin
  Coventry Üniversitesi'nde yapılan bir çalışmaya göre, sakız, otonom sinir sistemini uyarır, bu da uyanıklığı artırır. Çiğneme ayrıca, beyne giden kan akışını arttırır. Çalışmalar, nane kokusunun ruh halini ve enerjiyi yükseltebildiğini ve aynı zamanda zihinsel netlik ve odaklanma duygusu getirdiğini gösteriyor. (3)

• Bir şeyler karalayın
  Okuldayken bir şeyler karaladığımızda başımız derde giriyordu ama birşeyler karalamanın yaratıcılığı artırdığı ve gün boyunca daha canlandırıcı ve üretken hissetmenize yardımcı olabileceği ortaya çıkmış.

• Bol bol kahkaha atın
  Ortalama 4 yaşındaki bir çocuk günde 300 kez gülerken, ortalama 40 yaşındaki bir kişi günde sadece 4 kez gülüyormuş!? Sağlık, sadece sebze suyu, egzersiz demek değil, rahatlamak, dinlenmek, yaratıcılık, gülmek de sağlığımız için eşit derecede önem taşıyor. “Kahkaha en iyi ilaçtır” sözünü duymuşsunuzdur, hatta bazılarınız biliyorsunuzdur, kahkaha terapisi diye bir terapi yöntemi dahi var.

  Kahkaha kan basıncını ve stres hormon seviyelerini düşürür, bağışıklığı artırır ve endorfin salgılar. Kahkahaların yararları ve kahkaha terapisinin bütünsel iyileşme için yaygın olarak kullanılan bir yöntem haline geldiği artık evrensel olarak kabul ediliyor. Amerikan Ulusal Kanser Enstitüsü, kahkaha terapisini “ağrıyı ve stresi azaltmak ve kişinin iyi olma duygusunu geliştirmek için kullanılan bir terapi türü” olarak tanımlıyor ve “İnsanların kanser gibi ciddi bir hastalıkla başa çıkmalarına yardımcı olmak için de kullanılabilir.” diyor. Özellikle, mood’unuzun daha düşük olduğu ve kendinizi daha kötü hissettiğiniz dönemlerde, kendinizi kahkahanın sihirli kollarına bırakabilirsiniz.

Sonuçta, mevsim geçişi belirtileri Nisan-Nisan ortası gibi kendiliğinden ortadan kalkar. Bedeniniz yeni ritmine ve yeni mevsime alışır. O yüzden, bahar uyuşukluğu halini kendinizde hissediyorsanız, bunun normal olduğunu ve sadece birkaç hafta içinde kendi kendine geçeceğini bilin. Önerilerimi uygulayarak bu süreçte bedeninize yardımcı olabilirsiniz.

Sevgilerimle, mutlu haftalar

Referanslar

1- Martin, F. Journal of Proteome Research, Oct. 7, 2009

2-Trying to be Happier Works When Listening to Upbeat Music, According to MU Research, Timothy Wal, 2013

2-The effect of chewing gum on physiological and self-rated measures of alertness and daytime sleepiness; Johnson AJ, Miles C, Haddrell B, Harrison E, Osborne L, Wilson N, Jenks R, 2011